طبق گزارش ایتنا، این نارضایتیها تنها در شبکههای اجتماعی بروز نیافته، بلکه بسیاری از کاربران با این فرض که مشکل مربوط به دستگاه خودشان است، بهطور مستقیم با بخش پشتیبانی اپل تماس گرفتهاند. بنابراین، تعداد زیادی از شکایات در انجمنهای کاربری و بخش پشتیبانی فنی این شرکت ثبت شده است.
اما سؤال اساسی این است که چرا ناگهان سیستم تصحیح خودکار در دستگاههای اپل دچار اختلال شده است؟ آیا این مسئله ممکن است در سایر برندها و سیستمها نیز تکرار شود یا مختص محصولات اپل است؟
مکانیسمهای متنوع با اصول مشابه
یان پدرسن، یکی از متخصصان سابق مایکروسافت و از پیشروان فناوری تصحیح خودکار، بر این نظر است که سیستمهای متنوعی برای این هدف توسعه یافتهاند و بدون دسترسی به کدهای داخلی اپل، نمیتوان با قطعیت گفت که این شرکت از چه سیستمی استفاده میکند.
کنت چرچ، زبانشناس محاسباتی که در دهه ۱۹۹۰ در خط مقدم توسعه فناوریهای اولیه تصحیح خودکار قرار داشت، نیز با این دیدگاه همعقیده است و بیان میکند: «اپل بهطرز غیرعادی از اسرار خود محافظت میکند؛ این شرکت در حفظ محرمانگی فناوریهایش از بهترینها به شمار میآید.»
با وجود این عدم شفافیت، بهنظر میرسد که سیستم تصحیح خودکار اپل اساساً از همان اصول مشترکی استفاده میکند که دیگر سیستمهای مشابه بر مبنای آن عمل میکنند. این سیستمها از ترکیبی از آمار، یادگیری زبانشناسی رایانهای و تحلیل زمینه گفتار برای تشخیص معنای محتوا و احتمال استفاده از واژهها بهره میبرند.
به عبارت دیگر، تصحیح خودکار بهطور دقیق معنای واژهها را نمیفهمد، اما با تحلیل زمینه، میتواند پیشبینی کند کاربر چه کلمهای میخواهد بنویسد. بهعنوان مثال، اگر واژهای بهطور نادرست تایپ شود اما از نظر تلفظ یا ساختار شبیه به واژهای صحیح باشد، سیستم بر اساس متن پیرامون، گزینهای را که از نظر معنایی با محتوا همخوانی بیشتری دارد، پیشنهاد میکند.
از چک کردن املای ساده تا مدلهای زبانی پیشرفته
سیستمهای تصحیح خودکار در واقع در ادامه تکامل آن سیستمهای ابتدایی چککردن املا از دهه ۱۹۷۰ میلادی هستند که نخستین بار در سیستمعامل یونیکس (Unix) ظهور کردند. در آن زمان، سیستم با مقایسه متن با یک فرهنگ لغت داخلی، فهرستی از واژههای دارای اشتباه املایی را نمایش میداد و به معنای جملات یا بافت کلی توجهی نمیکرد.
چرچ که در آزمایشگاههای «بل» روی این پروژه کار میکرد، بیان میکند: «نخستین مرحله من، کسب مجوز برای استفاده از فرهنگ لغتهای بریتانیایی بود.» این فرهنگ لغتها، اولین مجموعه دادههایی بودند که سیستمهای رایانهای برای آموزش و بهبود بررسی املا از آنها بهره بردند.
با پیشرفت توان پردازشی رایانهها، نسل جدیدی از سیستمهای اصلاحکننده به نام اِنگرام (N-gram) به وجود آمد. این فناوری، تجزیه و تحلیل آماری را با بررسی زبانی ترکیب میکرد و با محاسبه احتمال تکرار یک واژه در بافتهای مختلف، میتوانست پیشنهادات دقیقتری ارائه دهد؛ پیامی مشابه آنچه کاربران بعدها در موتور جستوجوی گوگل با عنوان «آیا منظورتان این بود؟» مشاهده کردند.
از دوران پیشهوش مصنوعی تا عصر یادگیری عمیق
فناوری N-gram تا مدتها بهعنوان پیشرفتهترین ابزار تصحیح متون شناخته میشد، تا اینکه با ظهور هوش مصنوعی و مدلهای زبانی عمیق (Deep Language Models) فصل جدیدی آغاز شد.
در نسل جدید سیستمهای تصحیح خودکار، بهجای مقایسه کلمات تایپشده با فرهنگ لغت، مدلهای زبانی مبتنی بر هوش مصنوعی از میلیاردها واژه و جمله مرتبط در متون مختلف برای پیشبینی واژه بعدی بهره میبرند. این تحول سبب شد که تصحیح خودکار از یک ابزار صرفاً لغوی، به سیستمی هوشمند برای پیشبینی زبان تبدیل شود.
طبق بیانیهای که اپل به روزنامه گاردین ارائه کرده است، این شرکت هم اکنون از مدل زبانی اختصاصی خود استفاده میکند که بهصورت محلی در دستگاههای اپل تعبیه شده و دادههای کاربران را به فضای ابری منتقل نمیکند.
فناوری پیچیدهتر از ابزاری ساده برای تصحیح
این بیانیه اپل تأکید میکند که فناوری کنونی تصحیح خودکار این شرکت، تنها یک ابزار زبانی نیست، بلکه از زیرساخت هوش مصنوعی چندلایه بهره میبرد که عملکردی فراتر از اصلاح تایپ عادی دارد. با این حال، مشابه بسیاری از فناوریهای اپل، جزئیات فنی این سیستم هنوز بهصورت محرمانه باقی مانده و هیچ منبع رسمی اطلاعات دقیقی درباره ساختار آن منتشر نکرده است.
میتوان گفت اپل نسخهای از یک چتبات هوشمند مشابه ChatGPT را در سیستمعامل خود تعبیه کرده است که مسئول پیشبینی و تصحیح خودکار واژهها است.
طبق گزارش ایتنا، در پاسخ به سؤال گاردین درباره مشکلات اخیر، اپل اعلام کرده است که اختلالات فعلی ناشی از یک نقص نرمافزاری در صفحهکلید است و ارتباطی با مدل زبانی یا مکانیسمهای هوش مصنوعی ندارد. این شرکت همچنین اظهار داشت که تیم فنی مشغول بررسی و اصلاح این خطا از طریق بهروزرسانی نرمافزاری هستند.