تست یک ابزار «هوش مصنوعی» برای پیش بینی دیابت نوع ۲ به عنوان نخستین بار در سطح جهانی

سازمان خدمات ملی بهداشت انگلستان (NHS) در یک اقدام پیشگامانه، اقدام به آزمایش یک ابزار هوش مصنوعی برای شناسایی خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را آغاز خواهد کرد.

این سازمان نخستین آزمایش جهانی یک ابزار هوش مصنوعی «نوآورانه» را راه اندازی می کند که قادر است بیماران را در معرض خطر ابتلا به دیابت نوع ۲ را تا ۱۰ سال پیش از وقوع این بیماری شناسایی کند.

براساس گزارش گاردین، بیش از ۵۰۰ میلیون نفر در سرتاسر دنیا به دیابت نوع ۲ مبتلا هستند و پیدا کردن روش های جدید برای شناسایی افرادی که در معرض خطر هستند، به عنوان یک اولویت کلیدی در بهداشت جهانی مطرح است. برآوردها نشان می دهد که تا سال ۲۰۵۰، یک میلیارد نفر به دیابت نوع ۲ مبتلا خواهند شد.

دیابت نوع ۲ یکی از علل اصلی نابینایی، نارسایی های کلیوی، حملات قلبی، سکته ها و قطع عضو است و اغلب به اضافه وزن، کم تحرکی یا داشتن سابقه خانوادگی مرتبط می شود، اگرچه تمامی افراد مبتلا به این بیماری ممکن است در این دسته بندی ها نباشند.

اکنون، پزشکان و محققان ابزاری هوش مصنوعی منحصربه فرد طراحی کرده اند که می تواند خطر ابتلا به این بیماری را تا ۱۳ سال پیش از بروز آن پیش بینی کند.

این تکنولوژی، الکتروکاردیوگرام (ECG) را در طی اسکن های معمول قلب مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد و قادر به شناسایی تغییرات ظریف و کوچکی است که با چشم غیرمسلح قابل رؤیت نیستند و می تواند به عنوان یک زنگ هشدار برای آینده ابتلا به دیابت نوع ۲ عمل کند.

نتایج به دست آمده می تواند منجر به مداخلات پیشگیرانه شود و به افراد کمک کند تا از ابتلا به این بیماری جلوگیری کنند؛ مثلاً با ایجاد تغییراتی در رژیم غذایی و شیوه زندگی خود.

این سازمان قصد دارد آزمایش این ابزار را در سال ۲۰۲۵ آغاز کند و اولین ارائه دهنده خدمات بهداشتی در سطح جهانی خواهد بود که چنین اقدامی را به انجام می رساند.

معماران این فناوری امید دارند که نوآوری آنها در سال های آتی به خدمات بهداشتی در انگلستان و دیگر کشورها گسترش یابد.

دکتر لیبور پاستیکا (Libor Pastika)، پژوهشگر بالینی اظهار می کند: «هوش مصنوعی توانایی بالایی برای تحول در نظام مراقبت های بهداشتی دارد و می تواند موجب بهبود شگرفی در سلامت شود. این ابزار با ارائه روشی اقتصادی، قابل دسترس و غیرتهاجمی برای پیش بینی زودهنگام خطر دیابت نوع ۲، ظرفیت جدیدی برای مراقبت های پیشگیرانه و بهینه تر فراهم می آورد و به افراد کمک می کند تا از این بیماری و عوارض مربوط به آن دور بمانند.»

توسعه این ابزار توسط گروهی به سرپرستی دکتر فو سیونگ نگ (Fu Siong Ng) و دکتر آروناشیس سائو (Arunashis Sau) با استفاده از ۱.۲ میلیون نوار قلب از سوابق بیمارستانی انجام شده است. آنها همچنین داده های بانک زیستی بریتانیا، که شامل اطلاعات ژنتیکی و سوابق پزشکی بیش از ۵۰۰ هزار فرد مشارکت کننده است را به کار گرفته اند تا قابلیت ابزار در شناسایی تغییرات جزئی در ECG را تأیید نمایند.

علائم قابل شناسایی شامل تغییر در نحوه جابجایی سیگنال الکتریکی قلب است، از جمله تغییرات جزئی در زمان، شکل یا الگوی امواج الکتریکی خاص.

این ابزار قادر است زمان فعال سازی الکتریکی طولانی تر یا تفاوت های موجود در تنظیم مجدد سیگنال های الکتریکی قلب را نیز شناسایی کند. با اینکه این تغییرات ممکن است به نظر ناچیز بیایند، اما می توانند آثار اولیه دیابت را بر ساختار و کارکرد قلب، بسیار پیش از بروز علائم نشان دهند.

آزمایش ها نشان دهنده این است که این ابزار می تواند حدود ۷۰ درصد از خطر را برای افراد با سنین، جنسیت، قومیت ها و پیشینه های اجتماعیاقتصادی مختلف پیش بینی کند.

محققان همچنین متوجه شده اند که وقتی پیش بینی های انجام شده توسط هوش مصنوعی با اطلاعات ژنتیکی و بالینی مانند سن و فشار خون ترکیب می شوند، دقت پیش بینی ها به شکل ملموسی بهبود می یابد و در نتیجه تصویر واضح تری از خطر ارائه می شود.

محققان امیدوارند ببینند چگونه این فناوری می تواند به شکلی مؤثر در شرایط بالینی به کار گرفته شود و فرصتی برای مداخله زودهنگام به منظور کاهش خطر و حتی جلوگیری از دیابت نوع ۲ و عوارض مربوط به آن فراهم آورد.