راز گنجینه وایکینگ ها شامل ظرفی از دوره شاهنشاهی ساسانی به صورت نهایی فاش گردید

هنگامی که «گنجینه گالووی» در سال ۲۰۱۴ در یک مزرعه واقع در غرب اسکاتلند کشف گردید، باستان شناسان به شگفتی عظیمی دچار شدند. زیرا مشخص شد که این مجموعه، بزرگ ترین مجموعه آثار متعلق به دوران وایکینگ ها است که تا به حال در بریتانیا یافته شده است.
کارشناسان حوزه آثار باستانی اکنون اعلام کرده اند که ممکن است راز قدیمی مرتبط با صاحب اصلی این گنجینه حل شده باشد.
طبق اظهار نظر این کارشناسان، این گنجینه غنی از طلا و نقره که در حال حاضر تحت سرپرستی موزه ملی اسکاتلند قرار دارد، در دوره وایکینگ ها نیز به عنوان دارایی عمومی شناخته می شده است.
مدرک این ادعا، کتیبه ای است که بر روی یکی از چهار دستبند نقره ای موجود در این گنجینه یافت شده و به تازگی رمزگشایی شده است.
متن حکاکی شده بر روی این دستبند به این صورت ترجمه می شود: «این ثروت برای جامعه است».
دکتر مارتین گلدبرگ، متصدی ارشد مجموعه های مربوط به قرون وسطی و وایکینگ ها در موزه ملی اسکاتلند، اظهار داشت: «ایده ای که این گنجینه را به عنوان ثروتی متعلق به جامعه معرفی می کند، بسیار شگفت انگیز است.»
کتیبه موجود در یکی از دستبندهای نقره ای گنجینه گالووی در ابتدا برای پژوهشگران فهم ناپذیر بود و عبارت ثبت شده بر آن در هیچ یک از زبان های دوران قرون وسطایی بریتانیا یا ایرلند قابل شناسایی نبود.
راز این نوشتار زمانی فاش شد که پژوهشگران متوجه شدند حرف «F» در انتهای آن، که در دایره ای قرار دارد، می تواند نمایانگر کلمه «feoh» در زبان انگلیسی باستان باشد که به معنای «ثروت» و «دارایی» است.
آنها همچنین دریافتند که کلمه اول «DIS» در واقع نسخه اشتباهی از کلمه «This» بوده که در آن زمان مانند برخی لهجه های امروزی در ایرلند تلفظ می شده است.
کلمه «Higna» نیز که در زبان انگلیسی باستان به معنای «جامعه» است به همین شیوه شناسایی شد. این کلمه اغلب در اسناد مربوط به آنگلوساکسونی به عنوان اشاره ای به جوامع مذهبی به کار می رفته است.
دکتر گلدبرگ در این خصوص بیان می کند: «این نکته جالب است که این عبارت بر روی یک دستبند حک شده است، چرا که معمولاً چنین متن هایی را در اسناد مربوط به مالکیت زمین و ادعاهای دارایی ها مشاهده می کنیم.»
قبل از رمزگشایی این کتیبه، پژوهشگران تصور می کردند که این گنجینه متعلق به چند نفر مختلف است، زیرا سه عدد از دستبندهای نقره ای آن شامل حکاکی هایی از نام های زبان انگلیسی باستان بودند. اما اکنون کتیبه حکاکی شده نشان می دهد که این ثروت در واقع متعلق به یک جامعه خاص بوده است.
گنجینه ای که به نظر می رسد در حدود سال ۹۰۰ میلادی دفن گردیده، توسط یک جستجوگر با فلزیاب در سال ۲۰۱۴ در کرک کودبرایت شایر در منطقه گالووی اسکاتلند کشف شده است.
این مجموعه شامل یک صلیب نقره ای آنگلوساکسونی که توسط یک زرگر کارآزموده ساخته شده، یک جام کات کریستالی حکاکی شده و حدود ۱۰۰ اثر دیگر است که از قلمروهای آنگلوساکسونی، ایرلند و حتی مناطق دورتر در آسیا به دست آمده اند.
در میان این اشیا، ظرف نقره ای پیچیده ای وجود دارد که محققان می گویند نقش های حکاکی شده روی آن به شمایل نگاری دین زرتشتی، که دین رسمی امپراتوری ساسانی بود، مربوط می شود.
این حکاکی ها بر روی ظرف، محققان را به این نتیجه رسانده که این جام با ارتفاع ۱۴ سانتی متر ممکن است متعلق به یک «خانواده بسیار اشرافی با موقعیت برجسته و ارتباطات خوب با دربار» باشد.
تجزیه و تحلیل های علمی نشان می دهد که نقره به کار رفته در این ظرف نیز از یک معدن در ایران کنونی استخراج شده است.
دکتر جین کرشاو، کارشناس نقره عصر وایکینگ در دانشگاه آکسفورد که در این پروژه با موزه ملی اسکاتلند همکاری کرده است، می گوید: «این ظرف حاوی آلیاژی از نقره و سرب نسبتاً خالص است که نمونه ای از نقره ساسانی است».
او افزوده است: «ایزوتوپ های سرب موجود در فلز نقره و سیاه قلم به کار رفته در این ظرف از ایران است. ما حتی می توانیم ادامه دهیم و بگوییم که سیاه قلم استفاده شده در این [ترکیب نقره، گوگرد، سرب و نقره] از معدن مشهور نخلک ایران استخراج شده است. تأیید علمی ی با چنین فاصله ای برای این شیء ارزشمند، شگفت انگیز است.»
معدن سرب و نقره نخلک که هنوز هم از آن برداشت می شود در انارک نائین واقع در استان اصفهان قرار دارد و تاریخچه استخراج از آن به ۲ هزار سال پیش برمی گردد.
کارشناسان هنوز در مورد چگونگی انتقال این ظرف باستانی به مسافتی بالغ بر هزاران کیلومتر از ایران به جنوب غربی اسکاتلند و اینکه چه کسی آن را به این مکان آورده، اطلاعات دقیقی ندارند.
یورونیوز