سال میلادی و اقتصاد ایرانی

 کشور های موفق کشورهای هستند که تغییرات ریز و درشت جهانی را رصد کرده و بهترین استراتژی را در پیش می‌گیرند. واقعیت این است که نباید به تقویم سال میلادی بی تفاوت بود.  یکی از دغدغه اقتصاد کشود در ایران این بود که تعطیلات آخر هفته سال شمسی با سال میلادی با هم انطباق ندارد و چهار روز از ۷ روز هفته ارتباط کشور ما و دنیا حداقلی است. اگر تحریم‌ ها و مشکلات دیگر را به آن اضافه کنیم ، عملا می توان گفت اقتصاد ایران یک نوع اقتصاد بسته تقویمی دارد یعنی حداقل ارتباط و حداکثر تحریم.

در این شرایط است که صادرات نفتی و غیر نفتی شرایط مناسبی ندارد و در سال گذشته حدود ۱۷ میلیارد دلار کسری تراز تجاری داشتیم. این رقم نشان می دهد حجم تجاری غیر نفتی ناچیز و منفی است. در این شرایط انتظار ترمیم ارزش پولی در مقابل ارز های خارجی دور از انتظار است. امروز همه ذرات اقتصاد ایران و تک تک قیمت به نحوی به قیمت ارز وابسته شده است. تا زمانی که مناسبات کشور با دنیا تنظیم نشود؛ انتظار ثبات در نرخ ارز منطقی نیست. تنظیم روابط با دنیا به مفهوم مرعوب بودن در معادلات سیاسی و اقتصادی نیست، بلکه به نحوی همراهی با توافقات بین‌المللی و شرکت در راه حل‌های جهانی است. باید سعی کنیم به جای مشارکت در مشکلات جهانی در  راه حل‌های های بین المللی سهیم باشیم.

اویل ژانویه ترامپ به صورت رسمی بعد از تحلیف قدرت را در آمریکا به دست خواهد گرفت. این‌بار ترامپ بجای مارک پنس معاون اول سابق از دیوید ونس در کابینه استفاده می‌کند و صد البته شخصیت اقتصاد جهانی یعنی ایلان ماسک در حوزه های اقتصادی تیم ترامپ را همراهی خواهد کرد. دموکرات ها باید کاخ سفید را به جمهوری خواه واگذار کنند. جو بایدن در حالی کاخ سفید را ترک می کند که هم حزبی کهنه کار دمکرات ها جیمی کارتلر قبل از شروع سال ۲۰۲۵ در صد سالگی دارفانی را وداع کرد.

جیمی کارتلر آخرین رییس جمهوری بود که به ایران سفر کرد. این درحالی بود که رابطه ایران و آمریکا در حداکثر سطح خود بود. اکنون بعد از ۵۰ سال در عصر ترامپ روابط ایران و امریکا در حداقل سطح خود است. در این‌ نیم قرن چه روسای جمهوری خواه آمریکا مانند ریگان، بوش ها و چه دموکراتهای مانند کلینتون ها و اوباما و بایدن نتوانستند روابط با ایران عادی کنند و حاصل این تنش ها انباشتی از تحریم های ناجوانمردانه علیه ایران بوده از قانون تحریم داماتو تا فشار حداکثری دونالد ترامپ میراث دشمنی این ابرقدرت علیه ایران بود است. اکنون در این سو کره زمین دکتر پزشکیان اصلاح طلب و در آن سو کره خاکی ترامپ جمهوری خواه در ابتدای سال میلادی باید سیاست های خود را بازبینی کنند.

شاید نزدیکترین رابطه تهران و واشینگتن در قالب برجام محمد جواد ظریف و جان کری شکل گرفت. اما با روی کار آمدن ترامپ ریس جمهور و مایک پمپو وزیر خارجه توافق ظریف و کری بر باد رفت. اکنون در سال ۲۰۲۵ باید ببینیم عراقچی وزیر خارجه کشورمان آیا  توان لازم برای احیای برجام را با جمهوری خواه‌های چقر و بد بدن را دارد و یا به مانند نیم قرن گذشته تنش و التهاب روابط ایران با آمریکا تداوم خواهد یافت. در اینکه ایران نیاز به ترمیم روابط خارجی دارد شکی نیست، اما نه به هر قیمتی. به هر حال دولت چهاردهم در سال ۲۰۲۵ ماموریت های داخلی و بین الملی متعددی دارد تا وضعیت اقتصادی کشور را سامان دهد. امید است که از سال نو میلادی تا سال تو شمسی شاهد بهبود اوضاع داخلی و خارجی باشیم. اکنون بعد از چهار ماه استقرار دولت پزشکیان انتظار این است که در میدان داخلی و خارجی و سر سفره‌های مردم اتفاقات خوبی رخ دهد و سال میلادی و سال شمسی مبارکی برای مردم عزیز  رقم بخورد.

استاد اقتصاد

223223