نماینده ایران: تروئیکای اروپا صلاحیت فعال سازی مکانیزم اسنپ بک را ندارد

نماینده ایران در سازمان های بین المللی واقع در وین اظهار داشت که «تروئیکای اروپا به دلیل نقض قطعنامه ۲۲۳۱ و برجام، از نظر قانونی و اخلاقی در موضع مناسبی برای فعال سازی سازوکار اختلاف علیه ایران قرار ندارد».

محسن نذیری اصل» به عنوان سفیر و نماینده دائم جمهوری اسلامی ایران نزد دفتر سازمان ملل و سازمان های بین المللی مستقر در وین، در روز چهارشنبه، در سخنرانی خود در جلسه شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی پیرامون راستی آزمایی و نظارت بر فعالیت های هسته ای ایران، با استناد به قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت، تصریح کرد که ایران در مقابل خروج غیرقانونی آمریکا از توافق هسته ای و نقض مکرر برجام (توافق هسته ای) توسط تروئیکای اروپا و اتحادیه اروپا، خویشتن داری کرده است؛ اما این صبوری و پشتکار ایران، باعث بهبود وضعیت نشده و ناتوانی طرف های دیگر در احترام به توافق، مانع از بهره مندی ایران از منافع حقه اش در این توافق شده است.

نذیری اصل در آغاز سخنرانی اش که نسخه ای از آن توسط نمایندگی های ایران در سازمان های بین المللی در وین منتشر شده، ابراز داشت: «ما در زمانی گفتگو می کنیم که نابسامانی ها در عرصه روابط بین المللی کماکان ادامه دارد و اصول بنیادین سازمان ملل که برای حفظ و توسعه قوانین بین المللی طراحی شده، به واسطه اقدامات یکجانبه تضعیف می شود. هنجارهای مربوط به منع اشاعه تسلیحات هسته ای که در چند دهه اخیر برای تامین امنیت تمام کشورها ایجاد شده بود، حالا به شدت تحت تأثیر سیاست ها، اقدامات و بی عملی برخی از کشورهای هسته ای قرار دارد.

سفیر ایران ادامه داد: «از آژانس بین المللی انرژی اتمی انتظار می رود که در قرن ۲۱ بر اساس اهداف مندرج در اساسنامه اش، بدون هیچ گونه تبعیضی به استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای یاری رساند»، و اضافه کرد که کشورهای عضو باید در صورت درخواست، از کمک های لازم در خصوص استفاده و به کارگیری انرژی هسته ای برخوردار شوند. حقوق و وظایف کشورهای عضو توافق ان پی تی نمی بایست به طور جداگانه بررسی شود و این آژانس باید تمامی اقدامات لازم را به منظور تقویت جوانب مختلف منع اشاعه تسلیحات هسته ای انجام دهد.

او تصریح کرد: کشورهای عضو به پیگیری اهداف منع اشاعه تسلیحات هسته ای با رعایت کامل بندهای ۱، ۲ و ۳ توافق ان پی تی متعهد هستند. به همین دلیل، انتظار می رود که حقوق غیرقابل سلب کشورهای عضو به هیچ وجه از سوی نهادهای سازمان ملل، از جمله این نهاد بالغ ای که به منظور رفاه تمامی ملت ها از طریق استفاده صلح آمیز و بدون تبعیض از انرژی در عرصه جهانی تأسیس شده، مورد مصالحه قرار نگیرد.

«محسن نذیری اصل» نماینده ایران در وین در جلسه شورای حکام

سیاست ایران همواره بر ممنوعیت دسترسی به تسلیحات هسته ای، تولید و انباشت آن ها استوار بوده است

نماینده ایران در وین در ادامه، با تکیه بر پایبندی ایران به اصول منع اشاعه تسلیحات هسته ای و توافقات خود با آژانس در این خصوص، خاطرنشان ساخت: بار دیگر تأکید می کنم که جمهوری اسلامی ایران، بر پایه اصول اعتقادی و راهبردهای مدون خود، به طور کلی، تسلیحات کشتار جمعی، به ویژه تسلیحات هسته ای را غیرانسانی و مخرب برای صلح و امنیت جهانی به حساب می آورد. براساس آموزه های متعالی اسلامی و بر اساس فتوای مقام معظم رهبری که صراحتاً تمامی سلاح های کشتار جمعی، به خصوص تسلیحات اتمی را در حکم شرع ممنوع اعلام کرده اند، سیاست جمهوری اسلامی ایران همیشه بر منع دستیابی به تسلیحات هسته ای و تولید و انبار کردن آن ها بوده است.

نذیری با تأکید بر این نکته که «رویکرد کلی ما نسبت به منع اشاعه تسلیحات هسته ای و تعهدات بدون ابهام ما به راحتی مشهود است»، تأکید کرد: در این راستا، ایران با تروئیکای اروپا (فرانسه، انگلیس و آلمان) و اتحادیه اروپا +۳ به توافقی تحت عنوان برجام دست یافت که مذاکرات آن چندین سال طول کشید. در واقع، برجام بر اساس تعهدات متقابل ایران و تروئیکای اروپا/اتحادیه اروپا +۳ شکل گرفت که از یک سو به صلح آمیز بودن برنامه هسته ای ایران و از دیگر سو به لغو کلیه بندهای قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل از جمله ۱۹۶۹، ۱۷۳۷، ۱۸۰۳، ۱۸۳۵، ۱۹۲۹، ۲۲۲۴ و همچنین رفع جامع تمامی تحریم ها علیه ایران از سوی شورای امنیت و تحریم های هسته ای ایالات متحده، اتحادیه اروپا و کشورهای عضو آن مربوط می شود. توافق شده بود که رفع تحریم های هسته ای و تدابیر محدود کننده از جانب تروئیکای اروپا و اتحادیه اروپا و آمریکا به عادی سازی روابط تجاری و اقتصادی با ایران منتج شود.

او افزود: همچنین در مقدمه قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل تصریح شده که این توافق برای بهبود برجام نیازمند تغییرات اساسی در تبادلات با ایران خواهد بود. در این قطعنامه نیز تأکید شده که «برجام موجب ارتقاء، تسهیل و گسترش تماس ها و همکاری های اقتصادی و تجاری عادی با ایران خواهد شد».

جلسه شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی، ۳ مارس ۲۰۲۵

«صبوری، خویشتن داری و پایبندی یک جانبه ایران به برجام به نتیجه ای نرسید»

در ادامه این بیانیه، با انتقاد از عدم پایبندی طرف مقابل به تعهدات، در حالی که ایران به پایبندی خود به توافق ادامه داد، آمده است: جمهوری اسلامی ایران تمامی تعهدات خود را در چارچوب توافق به نحو احسن اجرا کرده و با جدیت انتظار داشت که از تمامی منافع مشخص شده در آن بهره برداری شود. برجام قرار بود به منظور «عادی سازی روابط تجاری و اقتصادی با ایران» در خدمت منافع همگان باشد، ولی آیا این نتیجه حاصل شده است؟ آمریکا از همان ابتدای توافق، حتی پیش از خروج، با بدخواهی درصدد ممانعت از عادی سازی روابط تجاری و اقتصادی با ایران و جلوگیری از دستیابی آن به منافع اقتصادی پیش بینی شده در برجام بود.

نذیری تصریح کرد: خروج آمریکا از برجام، نقض جدی قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل به شمار می آید. کشورهای باقی مانده در برجام از ایران خواستند که چند هفته صبر کند و به آن ها فرصت دهد تا خسارت های وارده به دلیل خروج آمریکا و از سرگیری تحریم ها را جبران نمایند. جمهوری اسلامی ایران، پس از خروج آمریکا نیز از به کارگیری حق خود برای فعال کردن «سازوکار اختلاف» و متوقف کردن اجرای تعهداتش به مدت بیش از یک سال، اجتناب کرد تا فرصتی برای دیپلماسی ایجاد نماید.

او همچنین یادآور شد: همان طور که در «کمیسیون مشترک وزرا» در ۶ ژوئیه ۲۰۱۸ مطرح شد، ایران با حسن نیت از به کارگیری این تدابیر جبرانی خودداری ورزید تا شرکای اروپایی برجام بتوانند به تعهدات خود عمل کنند. در این جلسه، وزرای امور خارجه، به صراحت خاطرنشان کردند که “لغو تحریم ها، از جمله سود حاصل از آن، یکی از بخش های اساسی برجام است.” جمهوری اسلامی ایران در واکنش به خروج یک جانبه و غیرقانونی آمریکا از توافق و همچنین نقض مکرر و پایدار برجام توسط تروئیکای اروپا/اتحادیه اروپا، خویشتن داری قابل توجهی نشان داد. متاسفانه، خویشتن داری، صبوری و پایبندی یک جانبه ایران به این توافق بهبود وضعیت را به همراه نداشت و آمریکا و تروئیکای اروپا/اتحادیه اروپا نیز به تعهداتشان پایبند نماندند و از این رو، سودهای ناشی از رفع تحریم ها در برجام برای ایران کاملاً از بین رفت.

سفیر ایران با بیان اینکه «همچنین ذکر شده است که معرفی و اعمال مجدد تحریم ها و تدابیر محدود کننده، به ویژه از طریق تمدید آن ها، نشانه ای از عدم پایبندی جدی محسوب می شود که به ایران اجازه می دهد از بخشی از تعهداتش یا کل آن ها خارج شود»، افزود: بنابراین، ایران پس از طی کردن روندهای رسمی معین شده در برجام، تصمیم به توقف برخی از تعهداتش طبق حقوق مندرج در بندهای ۲۶ و ۳۶ برجام گرفت.

نذیری تأکید کرد: با توجه به این حقایق، متأسفانه باید بگوییم که تروئیکای اروپا و آمریکا به زرنگی و به شکل سازمان یافته، سعی کردند روایت این مسئله را تحریف نمایند. نقض برجام توسط آمریکا پیش از خروجش، خروج آن از برجام و در پی آن، نقض این توافق و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت به دست آمریکا و اروپا، موجب شده است که ایران به حقوق خود طبق بندهای فوق الذکر عمل نماید.

جلسات آژانس بین المللی انرژی اتمی با حضور «محسن نذیری اصل» نماینده ایران در وین

تروئیکای اروپا به دلیل نقض قطعنامه ۲۲۳۱ و برجام، در جایگاه قانونی یا اخلاقی فعال کردن سازوکار اختلاف علیه ایران نیست

نذیری اصل در ادامه سخنرانی خود با اشاره به اینکه «اعمال و تمدید غیرقانونی تحریم ها از سوی طرف های غربی، نقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل است»، تأکید کرد: لازم به ذکر است که قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل به منظور لغو تحریم ها و نه تمدید آن ها که به واسطه قطعنامه های قبلی و منسوخ برقرار شده، به تصویب رسید. این قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل، به روشنی به عنوان یک قطعنامه تحریمی طراحی و نوشته نشده است و هر اقدام علیه قطعنامه ۲۲۳۱ و بازه های زمانی معین شده در آن، تبعات جدی به همراه خواهد داشت.

او افزود: تحریم های جدید علیه ایران از سوی تروئیکای اروپا/اتحادیه اروپا، گام دیگری در نقض برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل به شمار می آید. اقداماتی مانند قرار دادن نام شرکت هواپیمایی «ایران ایر» و «خطوط کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران» در فهرست تحریم ها، نقض آشکار بند ۲۶ برجام است که اتحادیه اروپا به وسیله آن به تعهد به «عدم معرفی دوباره یا اعمال دوباره تحریم هایی که تحت برجام لغو شده اند، پایبند باشد». به تبع، اعلام قوانین جدید تحریمی، نقض برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل است زیرا این سیاست ها به هدف ممانعت از روابط اقتصادی و تجاری ایران پی ریزی شده اند.

نذیری خاطرنشان کرد: «تحریم ها و اقدامات تحریمی، نه تنها به طرز تبعیض آمیز در روابط تجاری عادی با ایران اختلال ایجاد می کنند و موجب ناکامی در اجرای موثر برجام می شوند، بلکه کشورهای ثالث را نیز وادار به عدم پایبندی به قطعنامه ۲۲۳۱ خواهند کرد».

سفیر ایران در سازمان های بین المللی با یادآوری این نکته که «بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل، تمام کشورها موظف به رعایت مفاد این قطعنامه و لغو محدودیت ها هستند»، گفت: بنابراین، تروئیکای اروپا/اتحادیه اروپا با این تدابیر خود، به وضوح اقدام به نقض قطعنامه ۲۲۳۱ نموده اند. آنها نه تنها به خواسته ها برای احترام به برجام و این قطعنامه پاسخ ندادند، بلکه بلکه عملاً آن ها را به حاشیه رانده اند.

او اضافه کرد: تصمیم تروئیکای اروپا به خودداری از به کارگیری تعهدات خود در زمینه رفع تحریم ها در «روز گذار» (۱۸ اکتبر ۲۰۲۳) که در برجام مقرر شده، به واقع اقدامی غیرقانونی و شواهدی روشن از نبود پایبندی آن ها به تعهداتشان در نقض برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ بود. لازم به ذکر است که برنامه موشکی ایران طبق اظهارات رسمی دبیرخانه سازمان ملل دیگر شامل محدودیت های سازمان ملل نخواهد بود. از این رو، تروئیکای اروپا به دلیل نقض قطعنامه ۲۲۳۱ و برجام، در هیچ وجه در موقعیت قانونی یا اخلاقی فعال کردن سازوکار اختلاف در واکنش به اجرای محدود تدابیر جبرانی قانونی از سوی ایران که در برجام به آن اشاره شده، نمی باشند. تروئیکای اروپا نمی تواند نسبت به ایران همان روند قانونی را به کار ببندد، چرا که این برخلاف هدف سازوکار اختلاف در برجام و اصول قانونی بین ملل متمدن است.

نذیری افزود: با توجه به واقعیت های ذکر شده و این که ادعای تروئیکای اروپا در خدمت پیشبرد اهداف برجام و قطعنامه ۲۲۳۱ نیست، متوسل شدن به سازوکار اختلاف و هرگونه کوشش بیهوده بعدی، نه تنها غیر قانونی که همچنین غیرعادلانه شمرده شده و باید به صراحت رد گردد.

جلسه شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی، ۳ مارس ۲۰۲۵

ایران آماده است تمامی تدابیر قانونی جبرانی را به شرط لغو موثر و قابل راستی آزمایی تحریم های آمریکا و اروپایی بازگرداند

نماینده ایران در وین، در بخش پایانی سخنرانی خود به نزدیکی «روز پایان برجام» اشاره کرد و گفت: با نزدیک شدن به این تاریخ، باید تمامی تلاش های لازم را در راستای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل به کار بریم تا اطمینان حاصل شود که از آنچه جامعه جهانی به مدت چندین سال برای آن سرمایه گذاری کرده، غفلت نشود. ما مسئولیت داریم این دستاورد را حفظ کنیم. از تمامی کشورهای عضو درخواست می کنیم تا به تمامی مقررات قطعنامه ۲۲۳۱، از جمله زمان های مرتبط با آن، توجه نمایند.

نذیری اصل همچنین تصریح کرد: کشورهای عضو باید در این راستا به تعهدات خود پایبند باشند تا کمک های لازم برای حل وفصل مسالمت آمیز این مسئله حیاتی ارائه شود. ثابت شده است که سیاست های فشار، همان طور که برخی در پی آن بوده اند، نادرست و غیرمؤثر خواهد بود. ما در تعهد خود جدی هستیم و به عنوان یک حاکمیت مستقل، سیاست ها و اولویت های ملی مان را با هدف دستیابی به شکوفایی و رفاه ملت بزرگمان اجرا خواهیم کرد. ایران آماده است تا تمامی تدابیر قانونی جبرانی خود را با شرط لغو کارآمد و قابل راستی آزمایی تحریم ها و محدودیت های ایالات متحده و تروئیکای اروپا/اتحادیه اروپا و ازسرگیری کامل و مؤثر تمامی تعهدات شرکای برجام بازگرداند.