آیا تا به حال برایتان پیش آمده که با دیدن یک بشقاب لذیذ از مومو یا پیتزای پوشیده از پنیر، فریب «فقط یک لقمه» را بخورید؟ گرچه در ابتدا ممکن است تنها یک بار indulging در یک غذای ناسالم خطری بزرگ نباشد، اما تکرار مکرر این رفتار می‌تواند عواقب وخیمی به دنبال داشته باشد. به خوبی می‌دانیم که مصرف غذاهای بسیار فرآوری‌شده بر سلامت ما تأثیر منفی دارد و در عصر حاضر، با خطرات ناشی از آلودگی و تقلب غذایی، این خطرات دوچندان می‌شود.
به گزارش انتخاب و به نقل از انلی مای هلث؛ آیا واقعاً فکر می‌کنید که خوردن گاه‌به‌گاه غذاهای ناسالم ایرادی ندارد؟ شاید به اشتباه می‌اندیشید. گزارشی که در نشریه «لنست» منتشر شده، اثرات خطرناک غذاهای فوق‌العاده فرآوری‌شده (UPFs) را بر هر یک از اندام‌های حیاتی بدن انسان – به‌خصوص روده بزرگ – توضیح می‌دهد.
برای بررسی دقیق‌تر اثرات منفی این نوع خوراکی‌ها، گفتگویی با دیپالی شارما، کارشناس تغذیه بالینی، انجام گرفت. وی به این نکته اشاره می‌کند:
«غذاهای فوق‌العاده فرآوری‌شده (UPFs) به طور جدی برای بدن مضر هستند، نه تنها به علت کالری زیاد، بلکه به دلیل تأثیر نامطلوب آن‌ها بر چندین سیستم حیاتی. مصرف دائمی یا بیش از حد این قبیل غذاها، احتمال ابتلا به بیماری‌های مزمن و حتی مرگ زودرس را به شکل چشمگیری افزایش می‌دهد.»
آیا غذاهای فوق‌العاده فرآوری‌شده از عوامل خطر سرطان روده بزرگ هستند؟
این خوراکی‌ها قادرند به قلب و عروق خونی آسیب بزنند و خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی-عروقی از جمله حملات قلبی و مرگ ناشی از اختلالات قلبی را بالا برند.
شارما ادامه می‌دهد:
«بسیاری از این محصولات حاوی مقادیر بالای سدیم هستند که منجر به افزایش فشار خون می‌شود. به دلیل میزان کم فیبر و وجود افزودنی‌ها، این غذاها می‌توانند مشکلات گوارشی به وجود آورند و به سلامت روده آسیب بزنند. استفاده مزمن از این غذاها، با افزایش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ یا کولورکتال ارتباط دارد.»
غذاهای فوق‌العاده فرآوری‌شده به چه شیوه‌ای به اندام‌های ما آسیب می‌زنند؟
برخلاف باور عمومی که غذاهای ناسالم را تنها معطوف به تأثیر بر وزن و کلسترول می‌داند، این خوراکی‌ها می‌توانند به تمامی اندام‌های بدن ما آسیب رسانند.
شارما توضیح می‌دهد:
«غذاهای UPF قادرند بر سلامت مغز تأثیر بگذارند، باعث کاهش سرعت متابولیسم شوند و عملکرد پانکراس را مختل کنند، که این مسأله خطر ابتلا به دیابت را افزایش می‌دهد. همچنین، مصرف بیش از حد UPF با سرطان‌هایی مثل سرطان پستان و پروستات نیز جای رابطه دارد.»
چرا این نوع غذاها مضر هستند؟
مسئله اصلی، ترکیبات غالب در این خوراکی‌هاست:
شکرهای افزوده، مقادیر زیاد سدیم، چربی‌های مضر، طعم‌دهنده‌های مصنوعی و مواد نگه‌دارنده شیمیایی.
علاوه بر این، این غذاها از لحاظ ویتامین‌ها، مواد معدنی، مغذی‌های درشت و بخصوص فیبر بسیار فقیر هستند؛ فیبری که به حفظ سلامت گوارش ضروری است. ترکیبات شیمیایی و افزودنی‌های مورد استفاده در فرآوری می‌توانند تعادل اسیدی-قلیایی روده را به هم بریزند و منجر به ایجاد مشکلات گوارشی شوند.
به‌جای مصرف این خوراکی‌ها، چه باید بخوریم؟
اگر نمی‌دانید برای حفظ سلامت اندام‌های خود و رفاه عمومی چه خوراکی‌هایی مناسب است، شارما به شما این نکات را یادآور می‌شود:
• بر روی مصرف مواد غذایی تازه و طبیعی تمرکز کنید: میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و پروتئین‌های کم‌چرب.
• همواره برچسب مواد غذایی را با دقت بخوانید و به اطلاعات تغذیه‌ای و فهرست ترکیبات توجه کنید.
• مصرف غذاهای فوق‌العاده فرآوری‌شده را به یک وعده مناسب محدود کنید، نه به یک انتخاب روزمره.
• سعی کنید مصرف این غذاها را به ۲ تا ۳ وعده در روز یا کمتر محدود کنید، بسته به نیازهای غذایی خود.
• تهیه غذاهای تازه در خانه با مواد اولیه معتبر یکی از بهترین روش‌ها برای کاهش مصرف UPF و حفظ تندرستی کل بدن است.
جمع‌بندی
غذاهای فوق‌العاده فرآوری‌شده، در صورتی که به‌طور مداوم یا روزانه مصرف شوند، بی‌شک برای سلامتی زیان‌آور هستند. با این وجود، در صورتی که بتوانید به ولع خود کنترل کنید و مقدار مصرف را مدیریت نمایید، مصرف این نوع غذاها گاه‌به‌گاه مشکلی ایجاد نخواهد کرد.
هرچند، بهتر است با یک کارشناس تغذیه مشورت کنید تا از خطرات پنهان سلامت خود مطلع شده و اقدامات لازم را برای پیشگیری از بیماری‌ها انجام دهید.