آغاز عرضه‌های اولیه چشمگیر در پیش است/ ورود به دوره تازه‌ای از همکاری بازار پول و سرمایه

، حجت‌اله صیدی، که از دو ماه پیش مدیریت نهاد ناظر بر بازار سرمایه را به عهده گرفته، در این مدت با چالش‌های مختلفی از جمله تنش‌های سیاسی و موضوعات مرتبط با بودجه و سیاست‌های اقتصادی و مالی مواجه بوده است. در این راستا، صیدی به پرسش‌های مربوط به وضعیت بازار پاسخ گفت.

بازار سرمایه از دو هفته گذشته به تدریج فرایند آرامش‌بخشی را آغاز کرده و حتی در هفته‌ای که گذشت بهبود قابل توجهی در معاملات، افزایش شاخص سهام و ورود نقدینگی به بازار مشهود بود. نظر رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار درخصوص تغییرات اخیر بازار چیست؟

طبیعتاً از این عملکرد مثبت بازار در هفته گذشته خوشنود هستم. افزایش قیمت‌های سهام شرکت‌های مختلف به همراه افزایش میزان معاملات، نشان‌دهنده خوش‌بینی فعالان بازار نسبت به رویدادهای پیش رو در هفته‌ها و ماه‌های آینده است.

واضح است که افزایش شاخص و حجم معاملات ناشی از تنها یک عامل یا متغیر خاص نیست و عواملی متعدد و مهم در این نوع افزایش یا حتی افت‌ها تأثیرگذار هستند.

به نظر من، اولین دلیل این است که بازار حس کرده ریسک سیستماتیک به طور قابل توجهی کاهش یافته است. پیش‌بینی تحلیل‌گران حکایت از آرامش منطقه و کاهش تنش‌ها دارد. تصمیمات اقتصادی و اجتماعی دولت و فعالیت‌های سیاسی آن نیز نشان از تدبیر و تفکر دارد که می‌تواند به معنای کاهش ریسک‌های محیطی باشد.

دلیل دوم به اقدام‌های مهمی که در بازار پول در حال انجام است، بازمی‌گردد. واضح است که یک فصل جدید از هماهنگی و همکاری بین بازار پول و سرمایه در حال شکل‌گیری است. تصمیماتی که به منظور کاهش نرخ سپرده‌های بانکی در صندوق‌ها اتخاذ کردیم، با واکنش‌های مثبت برادر عزیزم، دکتر فرزین در بانک مرکزی همراه شد و آنجا نیز برنامه‌هایی مؤثر برای مدیریت نرخ سود بانکی و کاهش شکاف بین ارز نیما و بازار آزاد آغاز شده است.

عامل سوم را می‌توان به نگرش مثبت معامله‌گران نسبت به تلاش‌های ارکان بازار در زمینه مسائل بنیادی نسبت داد. فعالیت‌هایی که برای اصلاح تبصره‌ها و بندهای مؤثر بر بازار سرمایه در لایحه بودجه در هفته‌های گذشته آغاز کرده بودیم، طی دو جلسه‌ای که همین هفته در کمیسیون اقتصادی مجلس برگزار شد، خبرهای مثبتی برای بازار به ارمغان آورد. باید از برادرمان دکتر شمس‌الدین حسینی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس نیز تشکر کنم که نه تنها شناخت خوبی از مسائل بورس دارند بلکه با جدیت پیگیر این موارد هستند. من همچنین گفت‌وگو و مکاتبه‌ای با رئیس محترم کمیسیون برنامه و بودجه داشته‌ام که امیدواریم در کمیسیون تلفیق مورد توجه قرار گیرد.

تلاش‌های ناشران، به‌خصوص با توصیه‌های بورس برای ارتقاء عملکرد و سودآوری خود در نیمه دوم سال نیز عامل مؤثر بعدی است. مکاتبه‌ها و مذاکراتی که با وزرای ذی‌ربط برای جلوگیری یا حداقل کاهش قطعی برق و گاز صنایع انجام شد، سیگنال‌های مثبتی را به بازار ارسال می‌کند. همچنین به‌نظر می‌رسد بازار، در انتظار آمادگی بورس کالا برای معامله خودرو و موارد مشابه، واکنش‌های مثبت نشان داده است.

اخبار مثبتی از جلسات ستاد اقتصادی دولت و حمایت کلیه ارکان دولت از بازار سرمایه در این دو هفته منتشر شده است. آیا برنامه جدیدی از سوی دولت دارید؟

یکی از مهم‌ترین رویدادها در هفته گذشته، مذاکرات و تصمیمات ستاد اقتصادی دولت در خصوص بازار بدهی و نرخ تأمین مالی بود که هم وزیر محترم اقتصاد در مصاحبه‌ها و توئیت‌های خود اشاره کردند و هم خانم مهاجرانی، سخنگوی محترم دولت، اطلاعات خوبی ارائه کردند. شدت حمایت رئیس‌جمهور محترم و معاون اول ایشان از بازار سرمایه در آن جلسه کاملاً مشهود بود و این برای فعالان بازار نویدبخش است. آقای دکتر همتی نیز، همانطور که می‌دانید، با توجه به تسلطی که دارند، قاطعانه از بازار سرمایه دفاع می‌کنند.

برای آینده بازار، به خصوص تا پایان سال جاری، چه برنامه‌هایی دارید؟

برنامه‌های خود را برای آینده اعلام کرده‌ام. به طور خاص، بر روی هفده موضوع مهم کار می‌کنیم تا بتوانیم در پایان سال جاری شاهد بهبود وضعیت در بازار سرمایه باشیم. یکی از اخبار فوری این است که بورس و فرابورس، لیست خوبی از شرکت‌های آماده برای عرضه اولیه دارند. از مدیران بورس خواستم که عرضه‌ها را بر اساس اولویت برنامه‌ریزی کنند و طی زمان‌بندی مشخصی، عرضه‌های مداوم انجام دهند. خوشبختانه شرکت‌های آماده برای عرضه، از لحاظ صنعت و نوع کسب‌وکار متنوع هستند و به لحاظ اندازه و ساختار سهام‌داری نیز متنوع می‌باشند. به طور کلی، آنان از سودآوری مطلوبی برخوردارند. لازم است که دوستان بتوانند به طور متوسط هر هفته یک یا دو عرضه داشته باشند تا بازار رشد کرده و ارزشیابی واقعی شرکت‌ها نمایان شود و ریسک کاهش یابد.

با این حال، برخی از فعالان بازار در خصوص تأمین نقدینگی برای خرید عرضه‌های اولیه نگرانی‌هایی دارند و معتقدند که بازار هنوز به ثبات جریان نقدینگی نرسیده است.

نگرانی از لحاظ نقدینگی در بازار ندارم. وقتی برای ثبت‌نام اولیه برای خودرو چند همت سرمایه به‌طور آنی blocked می‌شود یا مهم‌تر از آن وقتی هفته‌ای چند درخواست از مدیران صندوق‌ها برای افزایش سقف دریافتی دارم، نشان‌دهنده وجود پول در بازار است. اینکه گاهی اوقات صف فروش بیشتر از صف خرید است، به معنای کمبود نقدینگی نیست، بلکه به این معناست که سرمایه‌گذاران می‌خواهند سهام یا اوراق خود را نقد کنند و به بازار دیگری منتقل شوند. ما باید بازار سهام را به گونه‌ای جذاب کنیم که پول به طور میان سهام و اوراق در آن به گردش درآید و من این ظرفیت را در بازار می‌بینم.

در سخنرانی‌های اخیر خود بر لزوم افزایش سهم تأمین مالی بنگاه‌ها از بازار سرمایه تأکید کردید. در این راستا، چه برنامه‌های جدیدی را در دست اقدام دارید؟

به تازگی، پروپوزالی برای شرکت‌پروژه‌ها در شورای ملی تأمین مالی که تحت ریاست وزیر اقتصاد و با حضور چند وزیر، نمایندگان مجلس، رؤسای بانک مرکزی و بورس فعالیت دارد، تصویب شده است. این اقدام به عنوان ابزاری حیاتی برای توسعه بازار به ویژه در طرح‌های پیشران که نه تنها صنایع دیگر را به حرکت در می‌آورد بلکه بازدهی مستمر و مناسبی نیز دارد، به حساب می‌آید.

ما همچنین دستورالعمل انتشار اوراق بدهی برای شرکت‌های کوچک و متوسط را اجرایی کرده‌ایم که فرصت مناسبی برای رونق و رشد شرکت‌های متوسط بورس به شمار می‌رود.

تحلیلی از وضعیت بازار در کوتاه‌مدت داشتید. فراز و نشیب‌های ماه‌های اخیر و تحلیلات مختلفی که ایجاد شده‌اند، نظر شما نسبت به روند بازار در بلندمدت چیست؟

به آینده بازار با امیدواری نگاه می‌کنم. از بیش از سه دهه تجربه می‌دانم که نوسان و تغییر قیمت‌ها جزء لاینفک بازار هستند. بنابراین باید نوسانات عادی بازار را بپذیریم. تصور کنید اگر بازار برای چند هفته یا چند ماه تماماً در وضعیت قرمز باقی بماند، در آن صورت خریداری نخواهیم داشت. به همین ترتیب، اگر بازار به طور مداوم در وضعیت سبز قرار داشته باشد، باید به دنبال فروشنده بگردیم. این وضعیت مطلوب نیست. بازار باید جایی باشد که تعداد زیادی خریدار و فروشنده در آن فعالیت کنند. به طور طبیعی در این حالت بازار بخشی سبز و بخشی قرمز خواهد بود. سرمایه‌گذاری که این اصل را نپذیرد، با چالش‌هایی روبه‌رو می‌شود.

امیدوارم روند رونق و خوش‌بینی که در بازار آغاز شده است، در هفته‌های آینده نیز با تلاش‌های بیشتر ارکان بازار، همکاری نهادهای مالی و ناشران، و همچنین سرمایه‌گذاران حقیقی و حقوقی ادامه یابد و آخر هفته‌ها برای فعالان بازار سرمایه با شادی، آرامش، و رضایت از فعالیت‌های هفته‌ای و بازده‌ای که انتظار دارند، همراه باشد.

آیا برنامه‌ای برای تغییر در ریزساختارهای بازار دارید؟

به نظرم، حجم معاملات و نقدشوندگی بازار به تدریج افزایش خواهد یافت و در آن زمان می‌توانیم در مورد ریزساختارها و عواملی نظیر دامنه نوسان، حجم مبنا، قیمت پایانی و موارد مشابه تصمیمات اساسی‌تری اتخاذ کنیم.