آیا می‌دانید سکوت چه تأثیری بر سلامت مغز دارد؟
امروزه در جهانی پر از سر و صدا زندگی می‌کنیم و دستیابی به لحظاتی از سکوت به یک چالش بزرگ تبدیل شده است؛ موضوعی که می‌تواند تأثیرات ناخوشایندی بر سلامت ما داشته باشد.
در سال ۲۰۱۱، سازمان بهداشت جهانی در گزارشی آلودگی صوتی را به عنوان «طاعون مدرن» معرفی کرد و خاطرنشان نمود که «شواهد فراوانی وجود دارد که نشان می‌دهد قرار گرفتن در معرض صداهای محیطی می‌تواند به سلامت جامعه آسیب برساند.»
ما در طول روز به شکلی مداوم مشغول گوش دادن به موسیقی، تماشای تلویزیون، شنیدن پادکست‌ها و همچنین توجه به صدای درونی خود در ذهن هستیم. بیایید دقیقاً به این موضوع فکر کنیم: چقدر از وقت روزانه را در آرامش مطلق می‌گذرانیم؟ پاسخ احتمالاً کم و ناچیز است.
با افزایش روزافزون صداهای ذهنی و صداهای محیطی هر روز، تعداد افرادی که به دنبال آرامش اند در حال افزایش است. روش‌های مختلفی که این افراد برای فرار از سروصدا انتخاب می‌کنند، از مدیتیشن ده دقیقه‌ای در روز تا گوشه‌نشینی به مدت ده روز متغیر است.
آیا شما نیز تمایل دارید از سکوت در زندگی روزمره‌تان بهره‌مند شوید؟ با مطالعه چهار دلیل علمی زیر متوجه خواهید شد که سکوت چطور می‌تواند به بهبود عملکرد مغز کمک کند و چرا اختصاص زمان برای سکوت به خلاقیت و تمرکز بیشتر منجر می‌شود و همچنین اضطراب را کاهش می‌دهد.
فواید سکوت برای مغز
۱. سکوت منجر به کاهش تنش و استرس می‌شود
فلورانس نایتینگل، پرستار مشهور انگلیسی و فعال اجتماعی قرن نوزدهم، در یکی از نوشته‌هایش اشاره کرد: «سر و صدای غیرضروری یکی از خطرناک‌ترین دشمنان سلامت بیمارانی است که به‌طور ناخواسته با آن مواجه می‌شوند.»
او همچنین توضیح داد که این وضعیت می‌تواند بیماران را مضطرب کند و مانع از خواب آن‌ها شود.
همچنین تحقیقات نشان داده‌اند که آلودگی صوتی می‌تواند فشار خون را افزایش دهد، خطر حملات قلبی را بالا ببرد و اساساً بر توانایی شنوایی و سلامت عمومی تأثیر بگذارد. دانشمندان می‌گویند که صداهای بلند ناحیه‌ای از مغز به نام آمیگدالا را فعال می‌کنند و در نتیجه، ترشح هورمونی به نام کورتیزول را تحریک می‌کنند که استرس را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
علاوه بر این، یک تحقیق انجام شده در سال ۲۰۰۴ توسط دکتر کرگ زیمرینگ، روانشناس زیست‌محیطی، نشان داد که افزایش سر و صدا در واحد مراقبت‌های ویژه نوزادان (NICU) باعث افزایش فشار خون، تپش قلب و اختلال در الگوی خواب آن‌ها می‌شود.
محققان بیان می‌کنند که به همان میزانی که سر و صدا استرس را افزایش می‌دهد، سکوت نیز می‌تواند اثرات آرامش‌بخش و تسکین‌دهنده‌ای داشته باشد و نگرانی‌ها و اضطراب‌های ما را کاهش دهد.
یک تحقیق که در سال ۲۰۰۶ در نشریه هارت Heart منتشر شد و فشار و جریان خون در مغز افراد را اندازه‌گیری کرد، نشان داد که دو دقیقه سکوت به مراتب آرامش‌بخش‌تر از گوش دادن به موسیقی‌های «آرامش‌بخش» است.
۲. سکوت به تجدید قوا و احیای مراکز حسی مغز کمک می‌کند
در دنیای امروز، دایماً با اطلاعات و داده‌ها محاصره شده‌ایم؛ زمانی که از این سیگنال‌های مزاحم دور می‌شویم، مراکز حسی مغزمان قادر به بازسازی خود می‌شوند.
روال زندگی مدرن به دلیل حضور دائمی این سیگنال‌ها فشار زیادی به ناحیه جلویی مغز (لوب پیشانی) وارد می‌کند، ناحیه‌ای که در تصمیم‌گیری، ادراک و حل مسائل نقشی اساسی دارد. این فشار می‌تواند منجر به خستگی و آشفته‌گی ذهن شده و در نتیجه، تمرکز، حل مشکلات و دستیابی به ایده‌های خلاقانه را به امری دشوار تبدیل کند.
از طرف دیگر، طبق نظریه ترمیم حسی، در شرایطی که ورودی‌های حسی کمتر از حد معمول باشد، مغز می‌تواند منابع ادراکی خود را بازسازی کند. برای مثال، زمانی که در یک محیط آرام به تنهایی پیاده‌روی می‌کنید، مغز شما می‌تواند از حالت دفاعی خارج شده و به بازسازی و تجدید قوا بپردازد.
۳. سکوت به ما این امکان را می‌دهد که به شبکه بنیادی مغز دسترسی پیدا کنیم
این شبکه زمانی فعال می‌شود که در فرایند «خودشناسی» (self-generated cognition) هستیم. «خودشناسی» فعالیت‌هایی مانند خیال‌پردازی، مدیتیشن، تفکر درباره آینده و اندیشیدن آزاد را شامل می‌شود.
زمانی که مغز فعال نیست و تحت تأثیر عوامل خارجی قرار ندارد، ما می‌توانیم به جریانی از افکار، احساسات، یادآوری و ایده‌های خود دست یابیم.
به‌کارگیری این شبکه درون مغزی به ما امکان می‌دهد تا تجربیاتمان را بهتر درک کنیم، با دیگران همدلی کنیم، خلاقیت بیشتری در خود شکوفا کنیم و وضعیت احساسی و ذهنی‌مان را به خوبی بیان کنیم.
بنابراین، دوری از حواس‌پرتی‌هایی که فقط باعث می‌شوند ذهن ما در حالت سطحی باقی بماند، کاملاً ضروری است؛ تفکر در سکوت یکی از روش‌هایی است که به ما کمک می‌کند به این هدف برسیم.
فعالیت در این شرایط به ما یاری می‌رساند تا تفکرات عمیق‌تری داشته باشیم و خلاقیت بیشتری را به ظهور برسانیم. هرمان ملویل، نویسنده و شاعر آمریکایی قرن نوزدهم، همچنین اشاره کرد: «تمامی تجربیات و احساسات عمیق در سکوت شکل می‌گیرند.»
۴. سکوت سبب تولید سلول‌های جدید در مغز می‌شود
سکوت به نحو شگفت‌انگیزی می‌تواند به رشد ذهنی کمک کند. در سال ۲۰۱۳، محققان در پژوهشی که نتایج آن در نشریه برین، استراکچر، اند فانکشن (Brain, Structure, and Function) منتشر گردید، تأثیر اصوات محیطی، نویز سفید و سکوت را بر روی مغز موش‌ها بررسی کردند.
در این تحقیق قرار بود سکوت به‌عنوان یک متغیر کنترل‌کننده در نظر گرفته شود (و در ابتدا برای بررسی تأثیرات آن به‌صورت مستقل تصمیم‌گیری نشده بود)، اما بعداً متوجه شدند که سکوت به عنوان یک عامل اساسی خود را نشان می‌دهد: آن‌ها دریافتند که دو ساعت سکوت در روز می‌تواند به تولید سلول‌های جدید در ناحیه هیپوکامپوس مغز منجر شود. ناحیه‌ای که با یادگیری، حافظه و احساسات در ارتباط است.
اگرچه نتایج این تحقیقات هنوز مقدماتی هستند، اما می‌توان با اتکا به همین یافته‌ها نتیجه گرفت که سکوت می‌تواند بر بیماری‌هایی نظیر افسردگی و آلزایمر که همگی با کاهش تولید نورون‌ها در هیپوکامپوس ارتباط دارند، تأثیر مثبتی داشته باشد.
منبع: شفاآنلاین
