با انواع درمان های پوکی استخوان آشنا شوید
این بیماری موجب تضعیف استخوان ها و افزایش خطر شکستگی می شود. هرچند هیچ درمان قطعی برای پوکی استخوان وجود ندارد، با این حال، به محض شناسایی می توان با به کارگیری روش های درمانی از پیشرفت آن جلوگیری کرد. هدف اصلی درمان حفظ و تقویت سلامت استخوان هاست. روش های درمان معمولاً شامل ترکیبی از داروها و تغییرات در سبک زندگی به منظور کند کردن روند تخریب استخوان ها در بدن و در برخی موارد تسهیل بازسازی استخوان است.
علل و عوامل خطر ابتلا به پوکی استخوان
در اوایل دهه ۲۰ سالگی، اکثر افراد بیشترین میزان توده و چگالی استخوانی را تجربه می کنند. با گذر زمان و با پیری، استخوان های قدیمی به سرعت از دست می روند و جایگزینی آنها به تعویق می افتد، این وضعیت به ویژه زنان و افراد مسن را در معرض خطر بیشتری قرار می دهد، چراکه استخوان های آنها به طور طبیعی نسبت به مردان نازک تر است. هورمون استروژن که در زنان به میزان بیشتری نسبت به مردان وجود دارد در محافظت از استخوان ها موثر است. در زنانی که به یائسگی رسیده اند، کاهش سطح استروژن منجر به تجزیه سریع تر و آسیب پذیری استخوان ها می شود. دیگر عوامل خطر به صورت زیر هستند:
نیکوتین و سیگار کشیدن
مصرف برخی داروها مانند استروئیدها، مهارکننده های پمپ پروتون و داروهای ضد تشنج
تغذیه نامناسب
برخی بیماری های خاص نظیر آرتریت روماتوئید و مولتیپل میلوما
داروهای درمان پوکی استخوان
یکى از کارآمدترین روش ها جهت پیشگیری از پوکی استخوان، مصرف داروهای تجویز شده می باشد که در ادامه آمده است.
بیس فسفونات ها
بیس فسفونات ها رایج ترین داروهای مورد استفاده در درمان پوکی استخوان به شمار می روند و معمولاً به عنوان اولین گزینه درمانی برای زنان یائسه تجویز می شوند. برخی از انواع بیس فسفونات ها شامل:
آلندرونات، دارویی خوراکی که به صورت روزانه یا هفتگی مصرف می شود.
ایباندرونیک اسید، که به شکل قرص خوراکی (ماهانه) یا به صورت تزریق داخل وریدی (۴ بار در سال) موجود است.
ریزدرونات، که در دوزهای روزانه، هفتگی یا ماهانه به شکل قرص قابل مصرف است.
زولدرونیک اسید، که از طریق تزریق داخل وریدی انجام می شود و هر یک یا دو سال یکبار تجویز می گردد.
پادتن ها
دو داروی آنتی بادی موجود در بازار عبارتند از: دنوزوماب و روموزوزوماب.
دنوزوماب
این دارو به پروتئینی در بدن متصل می شود که در فرآیند تجزیه استخوان دخیل است. دنوزوماب موجب کاهش سرعت تجزیه استخوان و حفظ تراکم استخوان می گردد. این دارو به صورت تزریق هر ۶ ماه یکبار انجام می شود.
روموزوزوماب
این آنتی بادی جدید به تحریک فرآیند تشکیل استخوان کمک می کند و در آوریل ۲۰۱۹ توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده تایید گردید. این دارو مخصوص زنان یائسه در معرض خطر شکستگی بالا تجویز می گردد، از جمله:
دارای عوامل خطر شکستگی
سابقه شکستگی دارند
به دلیل عدم تأثیر دیگر داروهای پوکی استخوان نمی توانند آنها را مصرف کنند
روموزوزوماب به صورت دو دوز تزریقی ارائه می شود و باید یک بار در ماه و به مدت حداکثر ۱۲ ماه مصرف گردد.
این دارو با هشدارهای جدی از سوی سازمان غذا و داروی ایالات متحده همراه است، زیرا ممکن است خطر بروز حمله قلبی، سکته مغزی و بیماری های قلبی را افزایش دهد. افرادی که در یک سال گذشته دچار حمله قلبی یا سکته مغزی بوده اند نباید از این دارو استفاده نمایند.
داروهای هورمونی
چندین دارو به دلیل قابلیت های هورمونی خود برای درمان پوکی استخوان تجویز می شوند.
تعدیل کننده ی گیرنده استروژن (SERM)
این داروها اثرات محافظتی استروژن بر روی استخوان را مجدداً ایجاد می کنند.
رالوکسیفن یکی از اشکال SERM است که به صورت قرص خوراکی در دسترس می باشد.
کلسی تونین
کلسی تونین هورمونی است که توسط غده تیروئید ترشح شده و به تنظیم میزان کلسیم در بدن کمک می کند. نسخه ای از کلسی تونین به صورت مصنوعی برای درمان پوکی استخوان در زنان خاصی تجویز می شود که نمی توانند بیس فسفونات مصرف کنند. این دارو به شکل اسپری بینی یا تزریق موجود است.
هورمون پاراتیروئید (PTH)
این هورمون به کنترل سطوح کلسیم و فسفات در بدن کمک می کند. درمان با PTH مصنوعی، به تقویت رشد استخوان جدید می انجامد. دو گزینه درمانی شامل:
تری پاراتید
آبالوپاراتید
تری پاراتید به صورت تزریق روزانه تجویز می شود. با این حال، این دارو هزینه بالایی دارد و معمولاً فقط برای کسانی که دچار پوکی استخوان شدید هستند و حساسیت بیشتری نسبت به دیگر درمان ها دارند، مورد استفاده قرار می گیرد. آبالوپاراتید نیز نوعی دیگر از PTH مصنوعی است که در سال ۲۰۱۷ مورد تایید قرار گرفت و به صورت تزریق روزانه در دسترس است. این دارو نیز گران قیمت بوده و عمدتاً برای بیمارانی که دچار پوکی استخوان شدید هستند و سایر درمان ها جوابگو نبوده، تجویز می شود.
هورمون درمانی
درمان با هورمون، که به عنوان درمان جایگزینی هورمون نیز شناخته می شود، گزینه ای برای زنان در دوران یائسگی محسوب می گردد. با این حال، پزشکان معمولاً از این روش به عنوان گزینه نخست استفاده نمی کنند، زیرا ممکن است خطر بروز موارد زیر را افزایش دهد:
سکته مغزی
حملات قلبی
سرطان سینه
لخته سازی خون
هورمون درمانی ممکن است شامل استروژن به صورت تنها یا همرا ه با پروژسترون باشد. این داروها به شکل قرص خوراکی، چسب پوستی، تزریق و کرم نیز ارائه می شوند. دوز روزانه از قرص ها و چسب ها بیشتر متداول است. انواع قرص های مصرفی به صورت روزانه شامل:
پرمارین
استراک
انواع چسب هایی که به صورت هفتگی یک یا دو بار استفاده می شوند شامل:
اقلیمارا
استرادیول
مینی ولو
کلسیم و ویتامین D
حتی در هنگام مصرف داروهای مذکور، پزشکان همواره توصیه می کنند که مقدار کافی کلسیم و ویتامین D را در رژیم غذایی خود جای دهید. این دو ماده با همکاری می توانند در حفظ توده استخوانی موثر باشند. کلسیم به عنوان ماده معدنی اصلی در ساختار استخوان ها و ویتامین D در جذب کلسیم در بدن نقش دارد. مواد غذایی سرشار از کلسیم شامل:
محصولات لبنی
سبزیجات سبز تیره
غلات و نان های غنی شده
محصولات سویا
بسیاری از غلات و آب پرتقال حاوی کلسیم اضافه شده نیز موجود هستند.
انستیتوی ملی آرتروز و بیماری های اسکلتی و عضلانی و پوستی، توصیه می کند که زنان جوانتر (۱۹ تا ۵۰ سال) و مردان بین ۱۹ تا ۷۰ سال باید روزانه ۱۰۰۰ میلی گرم کلسیم دریافت کنند. همچنین، برای زنان ۵۱ تا ۷۰ ساله و تمامی افراد بالای ۷۰ سال، دریافت روزانه ۱۲۰۰ میلی گرم کلسیم ضروری است. از سوی دیگر، این انستیتو توصیه می کند بزرگسالان زیر ۷۰ سال باید روزانه ۶۰۰ واحد بین المللی ویتامین D دریافت کنند، در حالی که بزرگسالان بالای ۷۰ سال به ۸۰۰ واحد بین المللی در روز نیاز دارند. در صورتی که از رژیم غذایی خود به اندازه کافی کلسیم یا ویتامین D دریافت نمی کنید، استفاده از مکمل ها می تواند گزینه ای مناسب برای تامین مقادیر توصیه شده باشد.
فعالیت بدنی
ورزش نقش مؤثری در تقویت استخوان ها ایفا می کند. فعالیت بدنی به هر شکل به کندی فرآیند از دست دادن استخوان مرتبط با افزایش سن کمک کرده و در مواردی ممکن است حتی موجب بهبود جزئی تراکم استخوان نیز شود. علاوه بر این، تمرینات ورزشی به تقویت وضعیت بدن و تعادل آن کمک کرده و خطر افتادن را کاهش می دهند. کاهش تعداد افتادن به معنای کاهش احتمال شکستگی است. تمرینات مقاومتی به ویژه برای تقویت استخوان های بازو و ستون فقرات فوقانی مؤثر هستند. همچنین ورزش های تحمیل بار نظیر پیاده روی یا دویدن ملایم و فعالیت های هوازی با فشار کم مانند دوچرخه سواری نیز مفید به شمار می آیند، زیرا هر دو به تقویت استخوان های پا، ناحیه باسن و قسمت پایینی ستون فقرات یاری می رسانند.
خلاصه
پوکی استخوان یک مشکل شایع در سطح جهانی است و اگرچه هنوز درمان قطعی برای این بیماری وجود ندارد، اما گزینه های درمانی متعددی به منظور کاهش علائم در دسترس هستند. درمان ها شامل داروها، هورمون درمانی و ورزش می باشند که موجب تقویت استخوان ها و کاهش سرعت شکستگی و تجزیه آنها می شوند. در صورت ابتلا به پوکی استخوان، با پزشک خود درباره روش های درمانی و تغییرات در سبک زندگی مشورت نمایید، زیرا با همکاری یکدیگر می توانید بهترین برنامه درمانی را تعیین کنید.
الودکتر
