مدارک تازهای از تکنولوژی نوآورانه دوره پارینهسنگی در اسپانیا

گروهی از باستانشناسان در اسپانیا اعلام کردهاند که قدیمیترین نمونههای شناساییشده از تکنیکهای پیشرفته در ساخت ابزارهای سنگی در قاره اروپا، که به حدود یک میلیون سال پیش تعلق دارد، را کشف کردهاند.
این فناوری در محل باستانی «ال بارانک د لا بویلا» واقع در شمالشرقی اسپانیا شناسایی شده و نشانهای از نسل دوم فناوری ابزارهای سنگی تولیدشده توسط انسانهای عصر حجر به شمار میآید.
بررسیها نشان میدهد که این تحولی تکنولوژیک پیش از جدا شدن تکاملی انسانهای مدرن و نئاندرتالها به وقوع پیوسته، به طوری که احتمالا این نوآوریها به وسیله اجداد مشترک ما یا گونههای انسانی منقرضشده دیگر به وجود آمده است.
دیگو لومبائو، انسانشناس دانشگاه سانتیاگو، و همکارانش در تحلیلی که منتشر کردهاند، تاکید کردهاند: «تکنولوژی قابل رؤیت در ال بارانک د لا بویلا نشاندهنده تحولات چشمگیری در عرصه تکنولوژی و رفتارهای پیشبینیکننده است.»
بررسیها نشان داده که رویکرد ساخت این ابزارها از الگوی مشترکی پیروی میکرده و بیانگر استفاده از یک فرآیند استانداردی برای دستیابی به نتایج یکنواخت بوده است.
این انسانهای باستانی برای نخستین بار ابزارهای بزرگتری نسبت به نسلهای پیشین تولید کرده و طراحیهای خاصی برای آنها در نظر میگرفتهاند. این ویژگیها نشاندهنده سطح بالایی از پیشبینی و برنامهریزی است.
قدیمیترین ابزارهای سنگی شناختهشده که تحت عنوان صنعت «اُلْدُوایی» یا «مد ۱» طبقهبندی میشوند، به دورهای حدود ۳ میلیون سال پیش مربوط میشوند.

این ابزارها که توسط انسانهای اولیه در آفریقا ایجاد شده بودند، با برخورد یک سنگ به سنگ دیگر تولید میشدند و قطعات حاصل دارای لبههای تیز بودند که امکان اصلاح بیشتری را فراهم میکردند.
اما آنچه لومبائو و همکارانش به آن پی بردهاند، قدیمیترین شواهد موجود در اروپا از تکنیکهای پیچیدهتر «مد ۲» است که در فرآیند ساخت «تیشههای مُشتی آشولی» به کار میرفته است.
این ابزارها از طریق استفاده از مواد مختلفی چون استخوان و چوب برای تکمیل تیغهها با روشهای «مد ۱» تقویت شدند. همچنین، این ابزارها بیشتر به لحاظ تقارن بهبود یافته بودند.
انسانهای باستانی که در دوران زمینشناسی پلیستوسن میانه در «ال بارانک د لا بویلا» ساکن بودند، روند پیچیدهای را به راه انداخته بودند که جابجایی مواد محلی مختلف برای تولید ابزارها در مراحل متعدد تولید را شامل میشد.
آنها مواد خاصی را برای اهداف متفاوت انتخاب میکردند؛ به عنوان مثال، از سنگ چخماق برای تولید ابزارهای کوچکتر و از شیست برای تولید ابزارهای بزرگتر بهره میبردند.
علاوه بر این، این ابزارها شباهت قابل توجهی به ابزارهای پیدا شده در سایتهای دیگر از جمله «اوبیدیا» در منطقه شام (سوریه و ترکیه کنونی) دارند. محققان مطرح میکنند: «بر این باوریم که ال بارانک د لا بویلا میتواند نمونهای از گسترش اولیه آشولی از آفریقا در حدود ۱.۴ میلیون سال پیش باشد.»

با این حال، شواهدی وجود دارد که به احتمال فراوان این فناوری جدید منشا محلی ندارد. برخی از این تکنیکها ناگهان در این منطقه ظاهر شد که نشاندهنده ورود این تکنیکها از طریق مهاجرت و نه توسعه محلی است.
این ابزارها به دلیل شواهد زودهنگام از توانایی شناختی برای به کارگیری مدلهای ذهنی، شامل پیشبینی و برنامهریزی، از اهمیت بالایی برخوردار هستند.
نتایج این پژوهش جدید در نشریه علمی «Journal of Paleolithic Archaeology» منتشر گردیده است.
منبع: یورونیوز