تحولات شیوه های تأمین مالی، راهگشای پیشرفت شرکت های دانش بنیان

شرکت های دانش بنیان در فرآیند رشد اقتصادی و ایجاد فرصت های شغلی نقش بسیار حیاتی ایفا می کنند؛ اما در کشور ما، موانع مرتبط با تأمین مالی همواره مانع از پیشرفت پایدار آنها شده است. در یک تحقیق تازه، تاثیرات مختلف تأمین مالی بر رشد این شرکت ها مورد بررسی قرار گرفته است.

در دهه های اخیر، اقتصاد جهانی تغییرات چشمگیری را تجربه کرده که عمدتاً به موجب تحول در فناوری و ظهور شرکت های دانش بنیان بوده است. این شرکت ها به واسطه فعالیت در زمینه فناوری های نوین و تولید محصولات با ارزش افزوده نمایان، سهم عمده ای در روند توسعه اقتصادی دارند. عموماً، آنها با تکیه بر تخصص فنی و نیروی کار ماهر کار می کنند و برخلاف صنایع سنتی، به سرمایه گذاری ثابت کمتری نیاز دارند. همین ویژگی ها موجب شده است که شرکت های دانش بنیان به یکی از ارکان اصلی رشد اقتصادی کشورها، به ویژه در اقتصادهای در حال توسعه، تبدیل گردند.

جنبه مهم دیگری که بیانگر اهمیت این شرکت هاست، توانایی آن ها در ایجاد فرصت های شغلی و مقابله با بحران های ناشی از بیکاری است. این شرکت ها عموماً با اتکا به نوآوری، ایده های تازه ای را به عرصه بازار معرفی می کنند، که نه تنها به توسعه محصولات و خدمات جدید منجر می شود، بلکه ساختار اقتصادی را نیز ارتقاء می دهد. با این حال، یکی از چالش های عمده ای که این شرکت ها با آن مواجهند، موضوع تأمین مالی است. از آنجا که این کسب وکارها در مراحل اولیه خود دارای ریسک بالایی هستند، سرمایه گذاران و مؤسسات مالی اغلب در اعتماد به آنها با مشکل مواجه اند.

در این زمینه، گروهی از محققان دانشگاه آزاد اسلامی فیروزکوه و آمل تحقیقی به عمل آورده اند تا تأثیر منابع مالی مختلف بر توسعه شرکت های دانش بنیان را تحلیل کنند. این پژوهش به طور ویژه بر شرکت های فعال در ایران تمرکز کرده و تلاش نموده تا بر جنبه های مختلف تأمین مالی و نقش آنها در پیشرفت اقتصادی این شرکت ها پرداخته شود.

محققان برای این تحقیق، داده های مرتبط با ۹۸ شرکت دانش بنیان در چهار صنعت مختلف شامل صنایع شیمیایی، دارویی، غذایی و فناوری را از سال های ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۱ جمع آوری و تحلیل کردند. آنها از روشی آماری به نام «مدل های پانل پویا» به منظور بررسی دقیق روابط میان متغیرها بهره برده اند.

نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان دهنده آن است که تأمین مالی از طریق بدهی، منابع داخلی و عرضه سهام تأثیرات متفاوتی بر عملکرد اقتصادی این شرکت ها دارد. در حالی که تأمین مالی از طریق بدهی عموماً تأثیر قوی تری بر ارزش افزوده اقتصادی دارد، این تأثیر در واقع منفی ارزیابی می شود.

به عبارت دیگر، بارگذاری بیش از حد وام های بانکی می تواند فشارهای مالی زیادی به شرکت ها تحمیل کرده و خطر ورشکستگی آنها را افزایش دهد. در عوض، تأمین مالی از طریق منابع داخلی و عرضه سهام اثر مثبت تری بر رشد اقتصادی این شرکت ها دارد و به ثبات و توسعه پایدار آنها یاری می رساند.

با توجه به این دستاوردها، محققان پیشنهاد می کنند که شرکت های دانش بنیان در شرایط مساعد و با مدیریت صحیح منابع، از انواع مختلف تأمین مالی استفاده کنند. به ویژه، این شرکت ها می توانند با کاهش هزینه های عملیاتی و بهبود عملکرد مالی خود، از منابع داخلی به منظور توسعه بهره ببرند. همچنین، جذب سرمایه از طریق عرضه سهام می تواند یکی از راه حل های مناسب برای تأمین مالی این شرکت ها باشد، زیرا علاوه بر کاهش فشار مالی، به جذب سرمایه گذاران جدید نیز کمک می کند.

علاوه بر این، تأمین مالی از طریق بدهی، هرچند پرریسک است، در برخی موارد می تواند به توسعه کوتاه مدت مؤثر باشد. با این حال، شرکت ها باید در استفاده از این شیوه با احتیاط عمل کنند و برنامه های جامعی برای مدیریت بدهی های خود تهیه نمایند.

یافته های این تحقیق نشان دهنده این است که کاهش هزینه ها و تسهیل فرآیندهای تأمین مالی می تواند به شرکت های دانش بنیان کمک کند تا به رشد پایدار دست یابند.

گفتنی است که نتایج این پژوهش در فصلنامه «پژوهش ها و سیاست های اقتصادی» که تحت نظر وزارت امور اقتصادی و دارایی منتشر می شود، به چاپ رسیده است. این نشریه به عنوان یکی از منابع معتبر در زمینه اقتصاد و سیاست گذاری شناخته می شود و انتشار این پژوهش در آن نمایانگر اهمیت موضوع تحقیق است.