بررسی جرایم مالیاتی قابل بخشش و غیر قابل بخشش با عباس زبرجد
ب.ک، ر.ز، ا.م و … مخفف اسامی است که هر روز در تلویزیون، روزنامه و شبکه‌های اجتماعی در مورد فرار مالیاتی آنان می‌شنویم. برخی از این افراد با ترفندهایی می‌گریزند اما برخی در چنگال قانون اسیر می‌شوند. اداره مالیات برای پیشگیری و عدم تکرار چنین اتفاقاتی، جرایم سنگینی را برای افراد درنظر می‌گیرد که برخی قابل بخشش و برخی غیر قابل بخشش است. در این مقاله قصد داریم این جرایم مالیاتی را با جناب آقای عباس زبرجد، وکلی پایه یک دادگستری (شماره پروانه: 33938) مورد بررسی قرار دهیم.
جرایم مالیاتی
مالیات، مهمترین درآمد دولت‌ها در بودجه سالیانه برای اداره یک کشور به شمار می‌رود. اشخاص حقیقی و حقوقی موظف هستند بخشی از درآمد خود را منطبق بر قانون به عنوان مالیات به دولت پرداخت کنند اما افراد بسیاری هستند که با اقدامات خاص، تلاش می‌کنند این عدد را کاهش دهند یا به طور کامل به دولت مالیات پرداخت نکنند.
بر اساس قانون، جرم مالیاتی رفتاری از مؤدی مالیاتی است که بر اساس آن مؤدی بخواهد از پرداخت مالیات سرباز زده یا خود را معاف از مالیات نشان داده و یا با اقداماتی، میزان مالیات خود را از میزان واقعی آن کمتر نشان دهد. البته این رفتار گاهی در قالب یک فعل انجام می‌شود؛ به طور مثال مؤدی دفاتر خود را به گونه‌ای تنظیم کند که با واقعیت، منافات داشته باشد تا خود را معاف از مالیات نشان داده یا مالیات کمتری بپردازد. البته به این موضوع هم توجه نمایید که طبق قانون اگر مؤدی اظهارنامه مالیاتی خود را طی سه سال متوالی ارسال نکند، مرتکب جرم شده است.
مهمترین انواع جرایم مالیاتی کدامند؟
همانطور که گفته شد، بیشتر جرایم مالیاتی مربوط به رفتاری از مؤدی است که می‌خواهد با اقدامات خود، اطلاعات نادرست در اختیار اداره مالیات قرار دهد. به عنوان مهمترین جرم‌های مالیاتی، باید به موارد زیر اشاره کرد:
- تنظیم دفاتر، اسناد و مدارک خلاف واقع و استناد به آن.
- پنهان کردن فعالیت اقتصادی و عدم اعلام درآمد حاصل از این فعالیت اقتصادی به اداره مالیات.
- ممانعت از دسترسی مأموران مالیاتی به اطلاعات مالیاتی و اقتصادی خود یا اشخاص ثالث در اجرای ماده ۱۸۱ قانون مالیات‌های مستقیم و امتناع از انجام تکالیف قانونی مبنی بر ارسال اطلاعات مالی موضوع مواد ۱۶۹ و ۱۶۹ مکرر به سازمان امور مالیاتی کشور و وارد کردن زیان به دولت.
- انجام معاملات و قراردادهای شخص مؤدی به نام دیگران، یا معاملات و قراردادهای مؤدیان دیگر به نام خود برخلاف واقع.
- خودداری از آماده کردن اظهارنامه مالیاتی و ارسال اطلاعات درآمدی و هزینه‌ای در سه سال متوالی.
- عدم انجام تکالیف قانونی مربوط به مالیات‌های مستقیم و مالیات بر ارزش افزوده در رابطه با وصول یا کسر مالیات مؤدیان دیگر و ایصال آن به سازمان امور مالیاتی در مواعد قانونی تعیین‌شده.
- استفاده از کارت بازرگانی اشخاص دیگر که این کار به منظور فرار مالیاتی صورت می‌گیرد.
- عدم پرداخت مالیات بر عملکرد پس از سررسید مقرر در قانون.
- عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی.
- ارسال اظهارنامه حاوی کتمان درآمد و یا هزینه‌های جاری غیرواقعی.
- ثبت درآمد غیرواقعی در اظهارنامه مالیاتی درصورتی که اختلاف 15 درصدی و بالاتر نسبت به درآمد واقعی دارد.
- تقسیم دارایی شخص حقوقی پیش از اقدامات مربوط به تصفیه امور مالیاتی.
- عدم کسر و تسلیم مالیات تکلیفی مانند تکلیف کارفرما به کسر مالیات کارگران خود و پرداخت به سازمان مالیاتی.
- عدم ارسال ترازنامه و حساب سود و زیان در مورد کسانی که طبق قانون مکلف به این کار هستند.
- عدم استفاده از سامانه صندوق مکانیزه فروش در مواردی که مؤدی مکلف به استفاده از آن است.
جرایم مالیاتی قابل بخشش
بسیاری از افراد این سوال را از بنده می‌پرسند که کدام جرایم مالیاتی قابل بخشش است؟ به طور کلی باید گفت که اگر جرم صورت گرفته از جرایم غیرقابل بخشش نباشد، می‌توان بر روی بخشش آن حساب باز کرد اما این موضوع هم شرایط خاصی دارد. به طور مثال مؤدی باید درخواست بخشودگی به سازمان امور مالیاتی ارائه دهد و ثابت کند که عدم انجام تکالیف مالیاتی، خارج از اختیار او بوده است. همچنین اگر سوابق مالیاتی فرد نشان دهد که او از مؤدیان خوش حساب بوده، درصد شانس بخشش، بالاتر می‌رود.
جرایم مالیاتی غیرقابل بخشش
بر اساس ماده 192 قانون مالیات‌های مستقیم، 2 جرم زیر غیرقابل بخشش تلقی می‌شود.
جریمه عدم تسلیم اظهارنامه مالیاتی
اگر مؤدی در زمان مقرر برای ارائه اظهارنامه مالیاتی خود اقدام نکند، در میان مؤدیانی قرار می‌گیرد که مشمول جریمه عدم تسلیم اظهارنامه مالیاتی می‌شود. موارد عدم تسلیم اظهارنامه شامل موارد زیر است:
- عدم دریافت کد رهگیری برای اظهارنامه
- درج صفر در همه ستون‌های اظهارنامه برای مودیان فاقد فعالیت اقتصادی در طول دوره مالی
- عدم همخوانی ترازنامه و صورت سود و زیان و دفاتر قانونی ارائه شده و اظهارنامه مالیاتی با مقررات مربوط به قانون مالیات‌های مستقیم
- انتخاب گروه شغلی اشتباه برای مودی
جریمه ناشی از کتمان درآمد
کتمان درآمد به معنای این است که درآمد و سود واقعی فعالیت اقتصادی خود را مخفی کند تا مالیات کمتری بپردازد. کتمان درآمد موارد زیر را شامل می‌شود:
- عدم ثبت درآمد در دفاتر قانونی یا ثبت درآمد به میزان کمتر از درآمد واقعی
- ثبت فاکتور صوری به وسیله کد اقتصادی جعلی یا کد اقتصادی دیگران
- هرگونه حساب‌سازی در دفاتر قانونی
- ثبت دارایی موسسه در حساب هزینه
- ثبت مبالغ درآمد و فروش در حساب‌هایی که درست نیست؛ مانند حساب جاری شرکا
- عدم تطبیق اظهارنامه و یا سود و زیان با صورت‌های مالی
- استفاده از نرم‌افزارهای حسابداری متعدد
- تبانی با مشتریان برای ایجاد ارقام اشتباه در فاکتور
آیا در جرایم مالیاتی، زندان هم وجود دارد؟
در بخش انواع جرایم مالیاتی، به 15 جرم مالیاتی اشاره شد که 7 مورد اول آن، طبق قانون شامل مجازات تعزیری درجه شش می‌شوند. در مجازات تعزیری درجه شش، شش ماه تا 2 سال، زندان درنظر گرفته شده است. البته توجه نمایید که در مورد جرایم مالیاتی، قضات سعی می‌کنند که رای خود را با مجازات نقدی صادر کنند.
جمع بندی
در این مقاله سعی کردیم در گفتگو با جناب آقای عباس زبرجد، وکیل پایه یک دادگستری، مباحث مربوط به جرایم مالیاتی قابل بخشش و غیرقابل بخشش را بررسی کنیم. همانطور که مطالعه کردید، با اقداماتی خاص و داشتن اطلاعات دقیق از قانون مالیات‌های مستقیم، می‌توان رای دادگاه را به سمت بخشش جرم مالیاتی سوق داد.
برای این کار شما نیاز به یک وکیل کاربلد و باتجربه خواهید داشت که بتواند از پس این کار برآید. پیشنهاد می‌دهیم در این راه با جناب آقای عباس زبرجد (شماره پروانه: 33938) با سال‌ها تجربه در به نتیجه رساندن پرونده‌های مالیاتی، درارتباط باشید.
