اقتصاد در چنگال تعطیلات/ قربان: تعطیلی ها راه حلی موقتی برای بهبود عدم تعادل انرژی هستند

آرمان زارعی: در حال حاضر، کشور به شدت با ناترازی در عرصه انرژی دست و پنجه نرم می کند و کارشناسان این چالش را به عنوان مهم ترین دغدغه رئیس دولت تدبیر و امید قلمداد می کنند. بر اساس نظرات آن ها، منابع انرژی از جمله برق، گاز و بنزین با معضلات جدی روبرو شده اند و برای رفع این وضعیت، نیاز به افزایش تولید و جذب سرمایه گذاری های جدید احساس می شود، در حالی که برخی دیگر بر ضرورت اصلاح در الگوی مصرف تأکید دارند.

در این اوضاع، دولت سیزدهم تدابیری را به منظور بهبود شرایط کنونی اتخاذ کرده است؛ به طوری که اقداماتی نظیر تعطیلی مدارس و ادارات به شکلی گسترده انجام شده و درخواست هایی برای کاهش دمای دو درجه در خانه ها مطرح شده است.

 کارشناسان بر این باورند که این مشکلات میراثی از عوامل مختلفی از جمله تحریم ها، موانع تجارت بین المللی، فرسودگی زیرساخت ها، ناکافی بودن بودجه و عدم دسترسی به منابع مالی خارجی هستند. این مسائل منجر به کمبود برق در فصل تابستان و گاز در زمستان شده و به نظر می رسد که این شرایط حتی با وجود تحریم ها همچنان ادامه یابد. همچنین، ضعف های مدیریتی در سیستم انرژی نیز به تشدید این بحران دامن زده است. روند کاهش سرمایه گذاری خارجی در ایران به دلیل تحریم ها با سرعتی بیشتر از دیگر بخش ها در حال پیشرفت است.

عوامل پنهان ناترازی و کمبود انرژی در ایران

در این راستا، نرسی قربان، کارشناس انرژی به تحلیل دلایل پشت پرده ناترازی و کمبود انرژی در کشور پرداخته و بیان می کند: “چندین عامل به هم پیوسته در شکل گیری این شرایط تأثیر دارند. یکی از این عوامل، بالا بودن میزان مصرف انرژی است حال آنکه سرمایه گذاری در زمینه تولید برق، گاز، نفت و دیگر منابع انرژی به اندازه کافی انجام نشده است. این کاستی در سرمایه گذاری ممکن است به دلیل محدودیت های ناشی از تحریم ها یا کسری بودجه رخ داده باشد. در نتیجه، افزیش مصرف با افزایش تولید تناسبی نداشته و تولید به حد لازم نرسیده است که این خود موجب بروز کمبود انرژی گردیده است.”

قربان: تعطیلی ها تنها یک راه حل موقتی برای مدیریت ناترازی انرژی هستند

 وی در ادامه تأکید کرد که تعطیلی هایی که به منظور کاهش مصرف سوخت و انرژی در سطح کشور اتخاذ شده اند، در واقع می توانند صرفاً به عنوان یک درمان موقتی به شمار آیند و این روش به هیچ وجه قادر به پاسخگویی به نیازهای موجود در خصوص سرمایه گذاری و بهینه سازی نخواهد بود. این وضعیت بیشتر به مصرف قرص آسپرین برای کاهش درد شباهت دارد.

تأثیر تحریم ها بر ناترازی ها/ پزشکیان برای حل این بحران به حداقل دو سال زمان احتیاج دارد

 او خاطرنشان کرد که در دولت های پیشین، به ویژه در سال های اخیر از این مشکل رنج برده ایم و بسیاری از کارشناسان نیز پیش از این این موضوع را پیش بینی کرده بودند. متأسفانه، در اواخر دولت روحانی و همچنین دوران ریاست جمهوری رئیسی، سرمایه گذاری های لازم در بخش انرژی انجام نشده است. چنانچه دولت سیزدهم بخواهد به این معضل رسیدگی کند، دست کم به یک یا دو سال زمان نیاز خواهد داشت تا اقدامات ضروری را عملیاتی نماید.

 این کارشناس حوزه انرژی تصریح کرد که با رفع تحریم ها و فراهم شدن زمینه برای فعالیت شرکت های بین المللی در ایران، این مشکل با سرعت بیشتری قابل حل خواهد بود.

اثر قیمت گذاری انرژی تنها موقتی خواهد بود

 او همچنین توضیح داد که سرمایه گذاری در بخش انرژی نیازمند منابع مالی قابل توجهی است و باید برای این منظور ردیف خاص بودجه ای پیش بینی شود. این امر هم برای بهینه سازی مصرف و هم برای افزایش تولید حائز اهمیت است. بعلاوه، در برخی از حوزه ها، حمل و نقل انرژی نیز با مشکلاتی روبرو است.

 او در پاسخ به این سؤال که چه میزان قیمت گذاری انرژی می تواند در بهبود ناترازی ها مؤثر واقع شود، تأکید کرد که این اقدام نیز صرفاً موقتی است. زیرا اگر قیمت یک کالا (همچون سوخت) افزایش یابد، این موضوع به سایر اقلام نیز سرایت کرده و در نتیجه منجر به بروز تورم و مشکلات بعدی می شود.

 با این حال، او به این نکته نیز اشاره کرد که قیمت بنزین و گازوئیل در ایران به نسبت کشورهای همسایه پایین تر است و این مسئله باعث ایجاد قاچاق این کالاها می گردد. با این وجود، قیمت گذاری به عنوان یکی از عوامل موثر در حل این مسأله شناخته می شود.

 ۲۲۳۲۴