به بشار اسد تهاجم نظامی تحریرالشام اطلاع رسانی شده بود / عوامل قدرت غیر مادی به طور موثرتری عمل می کنند

رئیس مرکز مطالعات راهبردی ارتش بیان کرد: آمادگی نظامی و تهدید قریب الوقوع از سوی نیروهای تحریر الشام به واسطه عناصر اطلاعاتی و امنیتی شناسایی و به مراجع عالی رتبه، از جمله رئیس جمهور سوریه گزارش شده بود.
امیر سرتیپ «احمدرضا پوردستان»، رئیس مرکز مطالعات راهبردی ارتش جمهوری اسلامی ایران و فرمانده پیشین نیروی زمینی ارتش، در مصاحبه ای جامع با خبرنگار به تجزیه و تحلیل تازه ترین تحولات در غرب آسیا و موقعیت برجسته جمهوری اسلامی در این زمینه پرداخت.
متن کامل این گفت وگو با رئیس مرکز مطالعات راهبردی ارتش جمهوری اسلامی ایران در ادامه مطالعه کنید.
تحلیل شما از قدرت دفاعی ایران در عرصه های مختلف چگونه است؟
نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران از قابلیت های دفاعی و atacar بسیار بالایی بهره مند هستند. این توانمندی ها ناشی از تجربه های متعدد بدست آمده در طول چهل و چند سال پس از پیروزی انقلاب اسلامی است و این نیروها با چالش های متنوعی از جمله تحریم ها و بحران های اقتصادی، تهدیدات و جنگ ها در عرصه های مختلف نظامی، اطلاعاتی، امنیتی و سایبری مقابله کرده اند و به راستی نیرویی آزموده و با تجارب ارزشمندی هستند. علاوه بر این، توانایی های فنی و صنعتی ایشان با تأکید بر استفاده از شرکت های دانش بنیان داخلی و بدون وابستگی به حمایت های خارجی، امکان طراحی و تولید پیشرفته ترین ابزارها و تجهیزات جنگی را فراهم ساخته است. بنابراین می توان با اطمینان گفت که نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران با این پشتوانه قوی عملیاتی و فنی، و با بهره مندی از کارکنانی دلیر، با انگیزه و اراده شهادت طلب، به خوبی می توانند از امنیت و منافع ملی و ارزش های نظام اسلامی دفاع کنند و هر متجاوزی را فارغ از موقعیت جغرافیایی اش، با پاسخی قاطع و عبرت آموز مواجه سازند.
چرا برخی تحلیل گران پس از بررسی تحولات سوریه درصدد القای ضعف ایران بودند؟
در نبردهای معاصر، تعریف های پیروزی و شکست به طور محسوسی متفاوت است و این تفاوت در سطوح مختلف جنگ معانی خاصی به همراه دارد. به عنوان مثال، در جنگ ۱۵ ماهه غزه، رژیم صهیونیستی با به کارگیری پیشرفته ترین تجهیزات و ابزارها توانست بخشی از خاک غزه را تصرف کند و در این راستا با به راه انداختن کشتاری بی رحمانه، جان بیش از پنجاه هزار انسان بی گناه را گرفت و به طرز تاکتیکی به موفقیت رسید، اما در سطح استراتژیک، بزرگترین بازنده این جنگ به شمار می رفت چون هیچ یک از اهداف خود را محقق نکرد. به همین خاطر، افرادی که در قبال واقعه سوریه و تصرف آن به دست گروه تحریر الشام، در پی القای تصویر ضعیفی از نیروهای مسلح هستند، بایستی نکات اساسی و مهمی را مدنظر قرار دهند.
نخست این که کشور سوریه جزئی از سرزمین جمهوری اسلامی ایران نیست که نیروهای مسلح ما برای دفاع از آن جان و مال خود را فدای کنند، هرچند به عنوان کشور مسلمان و به دلیل وجود مکان های مذهبی، طبیعی است که عواطف و محبت مردم ما به سرزمین سوریه جلب شود. دوم این که حضور مستشاری نیروهای مسلح ما در این کشور در پاسخ به درخواست رسمی رئیس جمهور قانونی سوریه انجام شد و در پی ناتوانی نیروهای نظامی آن کشور در مقابله با گروهک تروریستی داعش به وقوع پیوست. در صورت عدم وجود این درخواست، مستشاران نظامی ما هرگز امکان ورود به این سرزمین را نمی یافتند. سوم، در حالی که آمادگی عملیاتی و احتمال قریب الوقوع حمله نظامی نیروهای تحریر الشام از طریق عناصر اطلاعاتی و امنیتی کشف و به مراجع عالی درجه سلطنت و حتی رئیس جمهور سوریه گزارش شده بود، تحلیل های نادرست و اتکا به وعده های فریبنده برخی کشورهای عربی و غربی، و همچنین انحلال گردان های بسیج، منجر به یک غافلگیری راهبردی برای سران آن کشور گشت. همه مشاهده کردند که چگونه یک گروه تروریستی، که از حمایت آمریکا و کشورهای منطقه برخوردار بود، به آسانی و بدون مواجهه با هیچ مقاومتی به پایتخت رخنه کرده و حکومت بشار اسد را سرنگون کرد. نکته قابل توجه در این حادثه عمیق این است که این اشغال سریع نظامی، ختم کار سوریه و رژیم حاکم بر آن نیست، بر عکس، به لطف خدا، آن زمینه ای شده برای آغاز تحولات بزرگ و وسیع در منطقه و جهان و به ویژه به نفع جبهه حق.
آیا برای حفظ قدرت ایران، صرف تکیه بر تسلیحات نظامی کافی است؟
عوامل و مؤلفه های قدرت یک کشور متنوع هستند. یکی از این مؤلفه ها، برخورداری از تسلیحات و تجهیزات کافی است. با این حال، اگر به تاریخ جنگ ها نگاه کنیم، به روشنی مشخص است که پیروزی یک کشور بر دیگری تنها بر اساس سلاح و تجهیزات به دست نیامده است. البته نقش این مؤلفه در پیروزی یا شکست، به هیچ وجه قابل انکار نیست. در دوران دفاع مقدس، در شرایطی که تمام مسیرهای لجستیکی به روی کشور بسته بود و تمایلی به خرید حتی یک فشنگ معمولی هم نداشتیم، دنیای استکبار، با رژیم بعث عراق در برابر ما قرار گرفت و آن رژیم دست نشانده را با انواع جنگنده ها و سلاح های هوشمند تجهیز می کرد. اما نتیجه ای که حاصل شد، برعکس محاسبات مادی مستکبران بود. واقعیات میدانی نشان داد که نظام اسلامی اگرچه با محدودیت های شدید و به ویژه تحریم تسلیحاتی مواجه شده بود، اما مؤلفه های قدرت دیگری نظیر رهبری هوشمند، حمایت قاطع مردم از نیروهای مسلح، روحیه دینی و شجاعت کارکنان نظامی و انتظامی، وجود جوانان کاربلد و دانشمندی که متناسب با نیازهای صحنه نبرد قابلیت های تسلیحاتی و تجهیزاتی را به روز و یا تولید می کردند، باعث پیروزی های بزرگ شد. امروزه، چون که نظام اسلامی از چنین مؤلفه های قدرتی که گاهی غیرمادی و غیرقابل محاسبه هستند، برخوردار است، به مراتب از سلاح های مادی کارآمدتر و قوی تر، توانسته است بازدارندگی در برابر دشمنان ایجاد کند، به طوری که خیال تجاوز به ذهن پلیدشان خطور نمی کند.
تأمین و حفظ امنیت روانی از چه راهکارهایی ممکن است و در ساخت و حفظ ایران قوی چه نقشی دارد؟
امنیت روانی جامعه شکل دهنده یک پازل است. همان طور که برای جمع آوری یک پازل نیاز به قرارگیری اجزا و قطعات مختلف در کنار هم داریم تا تصویر کلی نمایان شود، برای ایجاد امنیت روانی جامعه نیز باید نهادها، سازمان ها و ارگان های متعدد با هم تعامل نزدیک داشته باشند تا در سایه هم افزایی و اتحاد، شرایطی به وجود آید که مردم از نظر روحی و روانی احساس آرامش و امنیت کنند. نکته ای که غیرقابل انکار است، نقش برجسته نیروهای مسلح در تامین امنیت روانی جامعه است. به عنوان مثال، حضرت علی (ع) در این باره می فرماید: “فالجنود باذن الله حصون الرعیه”، به عبارتی، نیروهای مسلح نظام اسلامی باید مانند دیوارهای دژ و قلعه ای باشند که آن قدر مستحکم و ناگسستنی اند که مردم درون قلعه به راحتی و بدون دغدغه از تهدیدات زندگی کنند. البته نیروی انتظامی و نظامی زمانی به این سطح بالا و شایسته دست می یابند که از قدرت و اقتدار کافی برای مواجهه با خطرات برخوردار باشند. به علاوه، این نیروها ضروری است با انجام اقدامات اطلاعاتی و عملیاتی، فرصت های بروز خطرات و آشفتگی های روانی جامعه را شناسایی و مسدود کنند. خوشبختانه امروز با وجود دشمنان قسم خورده که همواره برای تعرض دندان تیز می کنند، مجموعه قوی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران به مراتب توانمندتر از قبل، از تمام قابلیت ها و توانایی های خود جهت مقابله با تهدیدات و تأمین امنیت روانی جامعه بهره می برند.
چگونه ارزیابی می کنید که ارتش جمهوری اسلامی ایران برای مقابله با بحران های احتمالی داخلی و درگیری های بین المللی آمادگی دارد؟
ارتش جمهوری اسلامی ایران یکی از ارکان قوی و مؤثر نظام اسلامی به شمار می آید که طبق قانون اساسی، مسؤولیت مهم پاسداری از استقلال و تمامیت ارضی نظام جمهوری اسلامی ایران را بر عهده دارد. برای تحقق این مأموریت حیاتی، ارتش در کنار رصد وضعیت داخلی، منطقه ای و بین المللی و شناسایی تهدیدات، به توسعه و پیشرفت قابلیت های اطلاعاتی برآمده تا از غافلگیری های راهبردی کشور جلوگیری کند. علاوه بر این، ارتش وظیفه اصلی خود را در حفظ و تقویت آمادگی های دفاعی و تهاجمی فراموش نکرده و به طور مداوم و مطابق با تهدیدات و نیازهای جنگ، نیروهای خود را در زمین، هوا، دریا و در عمق زمین آماده نگه می دارد. واقعیت های میدانی نشان می دهد که ارتش جمهوری اسلامی ایران در هر میدانی که وارد می شود، با جسارت و فداکاری و نثار جان خود توانسته به وظایف و مقاصد خود جامه عمل بپوشاند. از مبارزه با گروهک های ضد نظام در آغاز انقلاب تا ظهور حماسه های ماندگار در دوران دفاع مقدس و دفاع از مرزهای هوایی، زمینی و دریایی کشور که تنها بخشی از وظایف ارتش به شمار می آید. به عنوان گواه، تقدیم بیش از ۴۸ هزار شهید و ۱۲۶ هزار جانباز نشان دهنده این واقعیت است. در حال حاضر، ارتش جمهوری اسلامی ایران با بهره مندی از نیروهای مؤمن و ولایتمدار و با تجربه های گران بها و با انجام تمرین های منظم رزمی به منظور آمادگی در برابر هر تهدیدی در فضای جنگ های ترکیبی نیابتی و نامتوازن، از آمادگی قابل قبولی برخوردار است. به علاوه، ارتش برای مقابله با بحران های طبیعی مانند سیل، زلزله، آتش سوزی و بیماری های اپیدمیک همچون کرونا نیز ظرفیت های قابل توجهی فراهم آورده است.
هماهنگی بین ارتش و سپاه در چه حوزه هایی و چگونه حاصل می شود؟
ارتش جمهوری اسلامی ایران و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به عنوان دو نیروی قوی نظام اسلامی، با تدابیر حضرت امام (ره) و تحت رهبری حکیمانه مقام معظم رهبری و فرماندهی کل قوا در تمامی ماموریت های دفاعی و انجام تأمین امنیت و حفظ منافع ملی، در کنار هم حضور دارند و به صورت هماهنگ عمل می کنند. نقطه اوج این هم دلی و هم افزایی در دوران دفاع مقدس با تشکیل قرارگاه عملیاتی ملی مشهود بود و از شعار “ارتشی و سپاهی دو لشکر الهی” به پویا و مثمر ثمر “ارتشی و سپاهی یک لشکر الهی” تبدیل گشت و جنبه عملیاتی گرفت. نکته جالب این است که در سال های اخیر و با تأسیس ستاد کل نیروهای مسلح، که در واقع ستاد فرماندهی کل قوا است، همواره بیشترین وفاق و همیاری و در نتیجه هم افزایی میان این دو سازمان نظامی را شاهد بوده ایم. تخصیص مأموریت های دفاعی و تهاجمی، برگزاری رزمایش های مشترک، کمک رسانی و تنظیم روابط اداری میان سازمان ها، تحت مدیریت و سازمان دهی ستاد کل نیروهای مسلح انجام می شود.
پایان پیام