حضور ۲۲ شرکت نوآور در فرابورس/رشد ۳۲ درصدی اشتغال پس از عرضه اولیه سهام

مدیر عامل فرابورس ایران اعلام کرد که از آغاز فرآیند پذیرش در این بازار، ۱۱ شرکت به تابلو رشد و ۱۱ شرکت به تابلو دانش بنیان فرابورس پیوسته اند. او افزود: در کل، ۲۲ شرکت در بازار نوآفرین فعال هستند و در حال حاضر، ۱۰ شرکت در حال گذراندن مراحل پذیرش در تابلو رشد و ۸ شرکت در تابلو دانش بنیان قرار دارند.

محمدعلی شیرازی در مراسم رونمایی از گزارش اکوسیستم دانش بنیان، خبر از عرضه اولیه سهام دومین شرکت دانش بنیان در بازار نوآفرین داد و اظهار کرد: این هم زمانی را بسیار خوشایند می دانم و امیدوارم روز به روز شاهد پیشرفت های بیشتری در این حوزه باشیم.

وی فرابورس ایران را به عنوان یکی از چهار بورس تحت نظارت سازمان بورس معرفی کرد و گفت: این بازار از سال ۱۳۸۸ شروع به کار کرده و دارای ۸ بازار با کارکردها و مقررات متفاوتی است که شامل انواع بازارها، ابزارها و نهادهای مالی متنوع می شود. فرابورس به شکلی طراحی شده که به هر سرمایه گذار با هر میزان دارایی و سطح ریسک پذیری و همچنین برای هر شرکتی که به تأمین مالی نیاز دارد، گزینه های تأمین مالی قابل دسترسی را فراهم کند.

شیرازی تأکید کرد که در فرابورس ابزارها و بازارهای متنوعی تعریف شده است و گفت: تنوع این ابزارها و بازارها به قدری است که هر بنگاه اقتصادی ملزم به نسخه ای متناسب با شرایط خود از میان این گزینه ها است و این واقعیت سبب می شود که اهمیت مشاوره مالی بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.

مدیرعامل فرابورس ایران خاطرنشان کرد: یکی از بزرگ ترین چالش ها در این حوزه، مشاوره تأمین مالی است و با توجه به تنوع ابزارها و بازارها در بازار سرمایه و پول، ضرورت مشاوره مالی برای فعالان این بخش بسیار حیاتی به نظر می رسد.

وی بازار سهام، قدیمی ترین بازار سرمایه کشور را معرفی کرد که شامل بازار اول و دوم می باشد و افزود: این بازارها عموماً به شرکت های بالغ و کم ریسک اختصاص دارد و اینجا هم شرکت های دانش بنیان و هم غیردانش بنیان پذیرفته می شوند. همچنین، بازارهای مرتبط با ابزارها و نهادهای مالی که شامل انواع صندوق ها و اوراق صکوک می شود نیز وجود دارد. در اینجا بیشتر بر روی ابزارهایی که مختص شرکت های دانش بنیان هستند تأکید می کنم.

مدیرعامل فرابورس ایران اظهار داشت: در بازار سهام، شرکت های دانش بنیان بزرگ می توانند در بازار اول و دوم پذیرش شوند. همچنین، صندوق های جسورانه مرتبط با حوزه نوآوری و صندوق های خصوصی نیز می توانند در این بازار حضور داشته باشند. علاوه بر این، انواع صکوک نیز می توانند بسته به سطح بلوغ و ریسک پذیری شرکت های دانش بنیان مورد استفاده قرار گیرند.

وی از راه اندازی بازار جدیدی به نام بازار نوآفرین خبر داد و گفت: این بازار که سال گذشته تشکیل شد، امسال نخستین عرضه اولیه خود را تجربه کرد. بازار نوآفرین به شرکت های دانش بنیان و استارتاپ ها اختصاص دارد و رویکردها و شرایط آن با بازار سهام متفاوت است.

به گفته وی، ترکیب هیئت پذیرش این بازار به گونه ای طراحی شده تا به خوبی فضای نوآوری و دانش بنیان را درک کند. این بازار شامل دو تابلو «نظام دانشی» و «رشد» می باشد.

شیرازی همچنین بازار دیگری را که می تواند به شرکت های دانش بنیان کمک کند، بازار تأمین مالی جمعی عنوان کرد و گفت: این بازار به نوعی شبیه به سیستم مالی غیرمتمرکز (DeFi) عمل می کند. در مجموع، ابزارها و بازارهایی نظیر تأمین مالی جمعی، صندوق های جسورانه، صندوق های خصوصی، بازار نوآفرین و انواع صکوک می توانند به شرکت های دانش بنیان کمک کنند.

اهمیت اشتغال زایی با فرابورسی شدن شرکت ها

مدیرعامل فرابورس ایران به نقش فرابورس در افزایش اشتغال اشاره کرد و تصریح کرد: آمارها نشان می دهد که از ۲۱۵ شرکتی که تاکنون در بازار اول و دوم و نوآفرین عرضه اولیه شدند، شاهد افزایش ۳۲ درصدی در تعداد شاغلان پس از عرضه اولیه سهام در بازارهای فرابورس هستیم.

بر اساس اظهارات وی، تعداد شاغلین این شرکت ها از ۷۷،۶۸۷ نفر در زمان عرضه اولیه به ۱۰۲،۳۲۱ نفر افزایش یافته است.

او افزود: این رشد ممکن است به دو طریق تفسیر شود؛ یا اینکه شرکت های پذیرش شده در ابتدا قابلیت های اقتصادی بهتری داشتند، یا اینکه ورود به بازار سرمایه و امکانات آن به رشد آن ها منجر شده است. به هر حال، این رشد مثبت و امیدوارکننده است.

مدیرعامل فرابورس ایران بر اهمیت این امر تأکید کرد و گفت: این موضوع نشان دهنده این است که شرکت های خوب و ارزنده ای در اینجا پذیرفته شده اند، یا اینکه پذیرش در بازار سرمایه موجب رشد این شرکت ها شده است. در هر صورت، پذیرش این شرکت ها یک رویداد بسیار مبرکتی به شمار می آید.

آخرین اطلاعات راجع به شرکت های دانش بنیان بورسی

شیرازی از حضور ۲۵ شرکت دانش بنیان در بازارهای اول و دوم و نوآفرین فرابورس خبر داد و خاطرنشان کرد: در مقایسه با کل شرکت های این بازار که حدود ۲۰۰ شرکت هستند، تقریباً ۱۰ درصد از شرکت های پذیرفته شده، دانش بنیان به حساب می آیند.

در سال گذشته، دو شرکت، یکی به نام صنایع ارتباطی آوا و دیگری مهرمن، در بازار دانش بنیان پذیرفته شده اند که اخیرًا عرضه آن ها در تاریخ ۸/۱۰ امسال و یکی دیگر در امروز انجام گرفته است. همچنین دو شرکت در بازار اول و سه شرکت در بازار پایه نیز پذیرفته شده اند.

شیرازی بیان کرد که رقم تأمین مالی این ۲۵ شرکت در روز عرضه اولیه به میزان ۲،۳۰۰ میلیارد تومان از طریق عرضه اولیه سهام (IPO) تأمین شده است و افزود: در ارتباط با تأمین مالی شرکت های دانش بنیان از طریق اوراق با درآمد ثابت، در ۱۱ ماه گذشته، ۵۶ شرکت برای تأمین مالی از طریق صکوک به ارزش ۲۱،۲۷۰ میلیارد تومان منتشر کرده اند که ۱۵ شرکت دانش بنیان به میزان ۲،۶۴۰ میلیارد تومان از این طریق تأمین مالی کرده اند.

به گفته وی، این رقم نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد خوبی معادل ۲۱۱ درصد داشته است. این ابزار از اهمیت ویژه و کارایی بالایی برخوردار است.

وضعیت صندوق های بورسی

مدیرعامل فرابورس ایران به حضور صندوق های پژوهش و فناوری در فرابورس اشاره کرد و افزود: در حال حاضر، ۱۴۶ صندوق در فرابورس پذیرفته شده اند که ۶۴ درصد آن ها مبتنی بر اوراق بهادار بازار سرمایه عمل می کنند. تنوع صندوق های پدیرفته شده در فرابورس ۱۴ نوع و تعداد صندوق های فعال ۱۴۴ صندوق می باشد.

شیرازی همچنین اعلام کرد که در زمینه صندوق های مرتبط با فضای نوآوری، حدود ۲۴ صندوق VC و صندوق های سرمایه گذاری خصوصی (PE) فعالیت دارند که در طی ۱۱ ماهه اخیر، سه صندوق جدید پذیره نویسی شده و مجموعاً ۳،۹۹۴ میلیارد تومان تأمین مالی کرده اند.

صدور موافقت اصولی برای سکوهای تأمین مالی جمعی

وی گفت: در مورد سکوهای تأمین مالی جمعی، از زمان شروع به کار این سکوها در فرابورس، ۷۴ موافقت اصولی و ۴۲ مجوز فعالیت صادر شده است. در حال حاضر، ۴۲ سکو معتبر به جمع آوری تأمین مالی اقدام می کنند.

وی با اشاره به اینکه از سال ۱۳۹۹ که این سکوها افتتاح شدند، رشد قابل توجهی داشته اند، افزود: در سه سال گذشته، ۱۴،۶۰ میلیارد تومان برای ۵۹۱ طرح در سال ۱۴۰۳، ۳۲۱ طرح در سال ۱۴۰۲ و ۱۱۰ طرح در سال ۱۴۰۱ تأمین مالی شده است.

شیرازی ادامه داد: نکته جالب این است که نزدیک به ۲۱،۲۷۱ سرمایه گذار منحصر به فرد در تأمین مالی جمعی مشارکت داشته اند و این بازار را به فضایی پویا بدل کرده است. همچنین تقریباً تمامی استان ها از این تأمین مالی بهره مند شده اند، با این حال استان های تهران، اصفهان، یزد، خراسان و مازندران بیشترین استفاده را از این امکانات داشته اند و به طور کلی ۲۶ استان از این امکان بهره برداری کرده اند.

مدیرعامل فرابورس ایران تأکید کرد که بازار نوآفرین با هدف پذیرش و عرضه اولیه شرکت های استارتاپی و دانش بنیان به تأسیس رسیده است. این بازار دارای دو تابلو رشد و تابلو دانش بنیان می باشد. تابلو رشد به شرکت های استارتاپی و شرکت هایی که به دلایلی قصد دارند در این بازار حضور یابند اختصاص یافته و تابلو دانش بنیان مربوط به شرکت هایی است که گواهی دانش بنیانی از معاونت علمی دریافت نموده اند. 

وی اشاره کرد که الزامات این تابلوها نسبت به سایر بازارها آسان تر است. حداقل سرمایه لازم برای تابلو رشد بین ۱۰ تا ۵۰۰ میلیارد تومان و برای تابلو دانش بنیان به میزان ۱۰ میلیارد تومان تعیین شده است. این شرکت ها نیازی به سابقه عملیاتی طولانی ندارند و بیشتر بر مبنای چشم انداز آینده شان ارزیابی می شوند.

شیرازی تأکید کرد که از زمان آغاز پذیرش در این بازار، ۱۱ شرکت در تابلو رشد و ۱۱ شرکت در تابلو دانش بنیان پذیرفته شده اند و در مجموع ۲۲ شرکت در بازار نوآفرین فعالیت دارند. فعلاً ۱۰ شرکت در حال طی مراحل پذیرش در تابلو رشد و ۸ شرکت در تابلو دانش بنیان قرار دارند. ۴ شرکت عرضه شده و ۳ شرکت دیگر هم امروز عرضه شدند.

وی در پایان بر اهمیت این مسئله تأکید کرد که اقتصاد دانش بنیان دیگر صرفاً یک نیست، بلکه ضروری برای همه اقتصادهاست و باید تمامی نهادها در جهت تقویت این بخش از اقتصاد همت گمارند. ما نیز در فرابورس این رسالت را به دوش داریم و بسیار مشتاق به شنیدن نظرات فعالان این عرصه هستیم. به عقیده من باید برای هر سطح ریسک پذیری و میزان سرمایه، ابزار و بازار مناسب وجود داشته باشد تا سرمایه گذاران و تأمین کنندگان مالی بتوانند بهتر و بیشتر از آنها بهره برداری کنند.