به زودی؛ ساکن شدن در خانه‌های قارچی در کره‌های ماه و مریخ
سازمان فضایی ناسا اخیراً از آغاز بررسی ایده‌ای نوآورانه خبر داده است که می‌تواند به‌شکل قابل‌توجهی زندگی نسل‌های آینده بشر را متحول کند. همزمان با توسعه پروژه‌های مربوط به اعزام انسان به سیاره مریخ در آینده، دو موضوع حیاتی یعنی تغذیه و مکان زندگی انسان در فضا بسیار مورد توجه قرار گرفته‌اند و دانشمندان تاکنون مدل‌ها و برنامه‌های گوناگونی برای اقامت و تغذیه انسان در سیارات دیگر ارائه کرده‌اند.
به نقل از ایندیپندنت، نیویورک‌پست در مطلبی به دشواری‌های ارسال مصالح ساختمانی به ماه اشاره کرده و به خوانندگان یادآوری می‌کند که نباید امیدی به ارسال حجم زیادی از بتن و فولاد به فضا داشته باشند، چرا که این کار به‌طرزی غیرقابل اجراست.
ناسا به‌طور خاص به کار با «قارچ» برای ایجاد زیستگاه‌های آینده در ماه و مریخ امید دارد.
از آنجا که هزینه ارسال حتی نیم کیلوگرم مصالح به ماه حدود یک میلیون دلار می‌باشد، ناسا به دنبال روشی است که به هیچ مصالحی مانند آجر و چوب در این راه نیازی نداشته باشد. اینجاست که معماری قارچی (Mycotecture) به کمک می‌آید؛ روشی که به گفته ناسا، از هاگ‌ها یا اسپورهای قارچ و جلبک در فرآیند ساخت استفاده می‌کند.
کریس ماورر، موسس استودیوی معماری ردهاوس (Redhouse) که در این پروژه با ناسا همکاری دارد، تصریح می‌کند: «نمی‌توانید چوب یا آجر را به فضا ببرید. پس چه چیزی را می‌خواهید به کار ببرید؟ پاسخ واضح است: غبار ماه، آب و قارچ! این فرآیند واقعاً عجیب و جالب است.»
در این راستا، ناسا برنامه دارد یک قالب بادی مهروموم‌شده به ماه بفرستد تا در آن، هاگ‌های قارچ با جلبک و آب ترکیب شوند و به ساختارهای مقاومی شکل بگیرند که توانایی تاب‌آوری در برابر شرایط دشوار ماه را خواهند داشت.
این مواد مبتنی بر قارچ دارای ویژگی‌های جالبی هستند؛ از جمله حفاظت از فضانوردان در برابر تابش پرتوهای مضر و جلوگیری از برخورد سنگ‌های ریزشهاب با خطرناک.
ماورر توضیح می‌دهد: «تابش پرتوهای خطرناک کیهانی یکی از بزرگ‌ترین چالش‌ها در هر مأموریت سرنشین‌دار فضایی است. به همین علت، از دهه ۱۹۷۰ تا کنون هیچ‌گاه به ماه بازنگشته‌ایم.»
طبق توضیحات او، معماری قارچی که در نظر دارند، تنها با هشت سانتیمتر مواد می‌تواند بیش از ۹۹ درصد تابش‌ها را کاهش دهد. در حالی که برای به دست آوردن همین نتیجه با غبار ماه، به سه متر غبار نیاز است. او بر این باور است که این مسأله برای تضمین ایمنی و سلامت فضانوردان بسیار حیاتی است.
برنامه‌های پیش روی ناسا شامل آزمایش مدل‌های کوچک‌مقیاس این طرح در سطح ماه تا سال ۲۰۲۸ و سپس توسعه این برنامه از آنجا خواهد بود. با این حال، همان‌طور که پیش‌بینی می‌شود، این رویا تنها به ماه محدود نخواهد بود و مریخ نیز در فهرست پروژه‌های ساخت‌وساز منازل قارچی جای خواهد داشت.
دانشمندان معتقدند این ایده به نوعی شبیه به داستان‌های علمی‌تخیلی است. واقعاً آن‌ها در حال ابداع شیوه‌ای هستند که این سازه‌ها به‌طور تقریبی خودکار تحت همکاری چند موجود زنده رشد کنند.
ناسا همچنین برنامه‌ریزی‌هایی برای برقراری یک پایگاه دائمی در ماه تا پایان این دهه دارد و هدف نهایی نیز این است که ماه به‌عنوان یک ایستگاه میانی برای سفر به مریخ مورد استفاده قرار گیرد. البته همزمان با تأسیس پایگاه‌های انسانی، ساکنان آن در نهایت باید اکوسیستمی شامل حیوانات یا گیاهان را نیز به این کرات منتقل کنند.
طبق یک مطالعه انجام شده در سال ۲۰۲۱ در مجله علوم فضایی و ستاره‌شناسی فرانتیرز (Frontiers)، ماهی‌ها می‌توانند به عنوان منبعی مناسب برای تغذیه در نظر گرفته شوند؛ چرا که نسبت به حیوانات خشکی‌زی، آلودگی کمتری ایجاد می‌کنند. به همین دلیل، دانشمندان از سال ۲۰۱۹ به‌این سو، پروژه‌های پژوهشی را برای بررسی امکان انتقال تخم ماهی به فضا آغاز کرده‌اند.
دانشمندان بیان می‌کنند که اگر تخم ماهی بتواند چالش‌های مربوط به پرتاب و سفر فضایی را پشت سر بگذارد، می‌توان انتظار داشت که این موجودات به‌عنوان منبع غذایی مؤثری با پروتئین بالا و تولید ضایعات کم در سکونت‌گاه‌های آینده فضایی مورد استفاده قرار گیرند.
تحقیقی که در سال ۲۰۲۰ در استرالیا و فرانسه انجام شد، نشان داد که حشراتی نظیر جیرجیرک می‌توانند گزینه‌ای مناسب برای تأمین پروتئین در فضا باشند، چرا که نسبت به سایر منابع غذایی مصرف آب و فضا کمتری دارند.
زندگی در خانه‌های ساخته شده از قارچ و جلبک در مریخ و تهیه سفره‌ای از ماهی یا جلبک و حشرات برای نسل‌های آینده ممکن است به‌شکلی عادی در آینده نمایان شود.
