روز جهانی غذا ۲۰۲۴: شعار و پوستر + کشورهایی با بیشترین ضایعات غذایی

غذا به‌عنوان یکی از نیازهای بنیادین هر انسان شناخته می‌شود، اما با کمال تأسف، یک نفر از هر ۹ نفر در سطح جهانی با مشکل گرسنگی مزمن مواجه است. در سال ۱۹۴۵، سازمان ملل غذا را تنها یک امتیاز به‌حساب نیاورد، بلکه به‌عنوان حقی اساسی به رسمیت شناخت و به همین دلیل از سال ۱۹۷۹ تصمیم به برگزاری روز جهانی غذا در شانزدهم اکتبر هر سال گرفت. این رویداد جهانی به‌منظور افزایش آگاهی و تشویق اقدامات مؤثر برای مقابله با گرسنگی و سوءتغذیه طراحی شده است.

تاریخ روز جهانی غذا در سال ۱۴۰۳

براساس گزارش ایمنا، روز جهانی غذا در سال ۱۴۰۳ برابر با شانزدهم اکتبر، مصادف با بیست‌وپنجم مهر برپا خواهد شد.

شعار روز جهانی غذا ۲۰۲۴

شعار روز جهانی غذا برای سال ۲۰۲۴ «حق داشتن غذا برای زندگی و آینده‌ای بهتر» تعیین شده است. این شعار قوی بر حق اساسی انسان در دستیابی به تغذیه کافی تأکید کرده و به نقش حیاتی غذا در شکل‌گیری آینده و حال مردم اشاره می‌کند. این حق تنها به نبود گرسنگی محدود نمی‌شود و شامل موارد ذیل نیز می‌گردد:

تنوع: امکان دسترسی به انواع مختلف غذاها

تغذیه: مصرف غذاهایی که مواد مغذی ضروری را تأمین کنند

مقرون‌به‌صرفه: توانایی خرید غذاهای مورد نیاز

دسترسی: قابلیت دسترسی فیزیکی به منابع غذایی

ایمنی: اطمینان از عدم وجود آلاینده‌های مضر در غذاها

سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد (فائو) با این شعار درصدد است تا حق داشتن رژیم غذایی متنوع و غنی از مواد مغذی را برای همگان تضمین کند که باید به‌راحتی در دسترس و ایمن باشد.

درک مفهوم حق غذا

قدرت ادراک اهمیت روز جهانی غذا در سال ۲۰۲۴ و چالش‌های موجود در حوزه امنیت غذایی جهانی از اهمیت بسزایی برخوردار است. کشاورزان در سرتاسر جهان می‌توانند غذای کافی برای تغذیه جمعیت بیشتری از جمعیت کنونی تولید کنند، با این حال، گرسنگی همچنان یک بحران جدی است. تخمین زده می‌شود که حدود ۷۳۳ میلیون نفر در جهان تحت تأثیر شوک‌های مکرر آب‌وهوایی، درگیری‌ها، رکود اقتصادی، نابرابری و بحران‌های بهداشت جهانی بحران گرسنگی را تجربه می‌کنند.

گروه‌های آسیب‌پذیر و فقیر، به‌خصوص در میان خانوارهای کشاورزی، عمده بار این چالش‌ها را متحمل می‌شوند که نمایانگر نابرابری‌های فزاینده بین و داخل کشورهاست.

غذا سومین نیاز پایه‌ای انسان پس از هوا و آب به‌شمار می‌آید، به این معنا که همگان حق دارند به میزان کافی غذا داشته باشند. واژه غذا نمادی جامع برای تنوع، تغذیه، مقرون‌به‌صرفه بودن، دسترسی و ایمنی است. در واقع، تمام مردم جهان این حق را باید داشته باشند که به غذاهای مغذی و متنوعی که در مزارع، دریاچه‌ها و بازارها ارائه می‌شود، دسترسی پیدا کنند. با این حال، بیش از ۲.۸ میلیارد نفر در سطح جهانی از دسترسی به یک رژیم غذایی سالم محروم‌اند.

رژیم‌های غذایی نامناسب عامل اصلی تمامی اشکال سوءتغذیه از جمله موارد زیر می‌باشند:

سوءتغذیه: دریافت ناکافی کالری و مواد مغذی

کمبود ریز مغذی‌ها: کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری

چاقی: انباشت بیش از حد چربی در بدن که باعث مشکلات سلامتی می‌شود.

این معضلات امروز در بسیاری از کشورها وجود دارند و شامل طبقات اجتماعی-اقتصادی مختلف می‌شوند. با این حال، در حال حاضر افراد بی‌شماری از گرسنگی رنج می‌برند و معمولاً مجبورند به غذاهای اساسی یا گزینه‌های ارزان‌تر و نامناسب‌تر روی آورند، عواملی که می‌تواند ناشی از عدم دسترسی به غذاهای تازه، نقص اطلاعات برای انتخاب رژیم غذایی سالم، ترجیح عادت‌های آسان به‌جای تغذیه مناسب و تشدیدکننده‌هایی چون بحران‌های طولانی‌مدت، جنگ‌ها، حوادث آب‌وهوایی شدید و نوسانات اقتصادی باشد.

سیستم‌های کشاورزی عموماً در برابر بحران‌ها و بلایا آسیب‌پذیرند، ولی در عین حال باعث آلودگی و تخریب خاک و آب، انتشار گازهای گلخانه‌ای و کاهش تنوع زیستی نیز می‌شوند. با اصلاح سیستم‌های کشاورزی، فرصت‌های بزرگ برای کاهش اثرات تغییرات آب‌وهوایی و تأمین معیشت پایدار، مقاوم و فراگیر برای تمام افراد فراهم می‌شود.

ایجاد یک دنیای غذایی ایمن و مغذی برای همگان مستلزم سرمایه‌گذاری کلان، نوآوری، علم، فناوری و همکاری از طیف وسیع تأثیرگذاران اجتماعی از جمله دولت‌ها، بخش خصوصی، دانشگاه‌ها و مؤسسات تحقیقاتی و جامعه مدنی است.

میزان زباله‌های غذایی بر اساس کشورها

چین

میزان ضایعات غذایی ناخالص در چین از ۹۱ میلیون تن بیشتر است. هرچند که مقادیر قابل‌توجهی از ضایعات غذایی در این کشور گزارش شده، اما به‌عنوان پرجمعیت‌ترین کشور جهان چندان عجیب به‌نظر نمی‌رسد.

هند

میزان ناخالص ضایعات غذایی در هند به بیش از ۶۸ میلیون تن می‌رسد. به‌طور مشابه با چین، جمعیت زیاد هند به‌طور قابل توجهی منجر به تولید بیشتر مواد غذایی بلااستفاده می‌شود.

ایالات متحده

در ایالات متحده، میزان ضایعات غذایی ناخالص بالغ بر ۱۹ میلیون تن است. وجود ضایعات غذایی در قوی‌ترین کشور جهان نشان‌دهنده جایگاه آن به‌عنوان بزرگ‌ترین مصرف‌کننده غذا در سطح جهانی است.

ژاپن

ژاپن که کشوری با جمعیت بالا است، میزان ناخالص ضایعات غذایی آن به بیش از ۸ میلیون تن می‌رسد.

آلمان

میزان ضایعات غذایی در آلمان بالای ۶ میلیون تن است. یکی از دلایل افزایش ضایعات غذایی در آلمان و دیگر کشورهای اروپایی، اندازه و ثروت آنهاست.

فرانسه و انگلستان

در فرانسه، میزان ضایعات غذایی ناخالص به بیش از ۵ میلیون تن رسیده که با وجود شهرت این کشور در عشق به غذا و پخت و پز، مشکل ضایعات غذایی جزو چالش‌های مشترک آن با دیگر کشورهاست. در بریتانیا نیز میزان ناخالص ضایعات غذایی فراتر از ۵ میلیون تن است.

روسیه

میزان ضایعات غذایی ناخالص در روسیه بیش از ۴ میلیون تن برآورد شده، که قسمت اعظم آن ناشی از جمعیت و تعداد افراد ساکن در این کشور وسیع است.

اسپانیا

میزان ضایعات غذایی در اسپانیا به بیش از ۳ میلیون تن می‌رسد. این کشور به خاطر جشنواره‌ها و غذاهای خود شناخته شده، اما بخش بزرگی از این غذاها تبدیل به زباله می‌شود.

استرالیا

استرالیا یکی از جالب‌ترین کشورهایی است که به جمع‌بندی ضایعات غذایی می‌پردازد. میزان ضایعات غذایی ناخالص در این کشور بیش از ۲ میلیون تن است. آنچه استرالیا را به یک عضو غیرمنتظره در لیست کشورهای تولیدکننده ضایعات غذایی تبدیل می‌کند، وجود آن در گروه کشورهای سرآمد در زمینه انرژی‌های تجدیدپذیر و تلاش‌های حفاظتی در سطح جهانی است.