گفت‌وگوهای انتقال پایتخت از تهران/ ۸ کشوری که تصمیم به تغییر مکان پایتخت خود گرفتند
نادیا زکالوند: کشورها به دلایل متنوعی از جمله چالش‌های سیاسی یا امنیتی، رشد جمعیت، بلایای طبیعی و تغییرات اقلیمی ممکن است محل پایتخت خود را تغییر دهند. به‌عنوان مثال، کره جنوبی به منظور دور نگه‌داشتن پایتخت از کره شمالی و فراهم‌سازی محیطی مناسب‌تر برای زندگی به ویژه برای کودکان، زنان و سالمندان، در نظر دارد تا حداکثر تا سال ۲۰۳۰، پایتخت خود را از سئول به سجونگ، یک شهر برنامه‌ریزی‌شده، منتقل کند.
تاریخچه تغییرات پایتخت در برخی از کشورها نشان از تحولات مهمی دارد که در ادامه به چند نمونه از این کشورها اشاره می‌کنیم:
۱. میانمار
در سال ۲۰۰۵، رهبران نظامی میانمار (که قبلاً به آن برمه می‌گفتند) با جابه‌جایی پایتخت از یانگون (که آن را رانگون خوانده بودند) به شهر جدیدی که بعدها به‌عنوان «نای‌پیداو» شناخته شد، اقدام کردند. این شهر در فاصله‌ای حدود ۳۲۰ کیلومتری از پایتخت قبلی واقع شده است. منطق وراء این تغییر اندکی عجیب به نظر می‌رسد، زیرا شایعات حکایت از آن داشت که یک ستاره‌شناس مشهور در آن زمان درباره حمله نظامی به پایتخت میانمار از سوی یک کشور خارجی هشدار داده بود.
۲. قزاقستان
<img alt="زمزمه‌های تغییر پایتخت از تهران/ ۸ کشوری که پایتخت خود را جابه‌جا کردند” height=”400″ src=”https://media.khabaronline.ir/d/2024/11/21/4/6132574.jpg?ts=1732197078000″ width=”600″/>
آستانه که به‌عنوان یک شهر نوین و برنامه‌ریزی‌شده در قزاقستان شناخته می‌شود، به عنوان پایتخت جدید این کشور انتخاب گردید. پیش از آن، آلماتی پایتخت قزاقستان بود. مقامات نگرانی‌هایی درباره زمین‌لرزه‌های احتمالی در این منطقه و نزدیکی به مرزهای سه کشور همسایه، از جمله چین، داشتند و به همین دلیل تصمیم به انتقال پایتخت به آستانه گرفتند. با این حال، مراکز تجاری و جمعیتی این شهر به همان صورت باقی ماند.
۳. تانزانیا
تانزانیا در سال ۱۹۶۷ پایتخت خود را از دارالسلام به دودوما انتقال داد. دارالسلام به‌عنوان مرکز مهمی در زمینه هنر، مد، رسانه، موسیقی و مالی شناخته می‌شود، و همچنین بورس اصلی این کشور در آن قرار دارد. طراحی شهر دودوما، مربوط به جیمز روزانت، یک معمار آمریکایی بود که در اواسط دهه ۱۹۸۰ انجام شد. با وجود این که دودوما، میزبان برگزاری جلسات مجمع ملی است، تمامی وزارتخانه‌ها و سفارت‌خانه‌های خارجی هنوز در دارالسلام باقی مانده‌اند و به‌نوعی این انتقال با موفقیت همراه نبوده است.
۴. نیجریه
نیجریه در سال ۱۹۹۱ تصمیم به تغییر پایتخت خود از لاگوس به آبوجا گرفت، که به‌عنوان مرکز اقتصادی کشور شناخته می‌شود. این جایگزینی ناشی از توسعه سریع اقتصادی در لاگوس بود و دولت به دنبال این بود تا سایر مناطق کشور را نیز مانند لاگوس توسعه دهد و تمرکز اداری‌اش را به مناطق درونی کشور معطوف کند.
۵. ساحل عاج
فلیکس اوفویت-بوانی، رئیس‌جمهور پیشین ساحل عاج، بعد از استقلال این کشور، برنامه‌هایی برای ایجاد پایتخت جدید در زادگاهش آغاز کرد و در نهایت شهر یاموسوکرو به‌عنوان پایتخت سیاسی این سرزمین انتخاب شد. در عین حال، آبیجان که پایتخت قبلی این کشور بود، همچنان به‌عنوان مرکز اقتصادی بسیار مهم باقی مانده و به نام پایتخت اقتصادی ساحل عاج شناخته می‌شود.
۶. برزیل
در دهه ۱۹۵۰، مقامات برزیل برنامه‌ای بزرگ برای ساخت و طراحی شهری در مرکز جغرافیایی کشور آغاز کردند و سرانجام به ایجاد شهر برازیلیا با امکانات بهترین تولید رسیدند. هدف از تأسیس این شهر، جابه‌جایی پایتخت از «ریودوژانیرو» به «برازیلیا» بود تا مناطق داخلی کشور نیز از نظر اقتصادی توسعه یابند.
طراحی این شهر به شکلی است که شبیه به یک هواپیما به نظر می‌رسد. اسکار نیمایر، که معمار اصلی بسیاری از ساختمان‌های دولتی است، به‌همراه روبرتو بورل مارکس، که مسئول طراحی مناظر طبیعی شهر بود، به خلق این اثر پرداخته‌اند.
۷. پاکستان
در سال ۱۹۵۹، مقامات پاکستان تصمیم به انتقال پایتخت این کشور از کلانشهر پرجنب‌وجوش کراچی به اسلام‌آباد، در شمال این کشور، گرفتند. روند ساخت‌وساز در اسلام‌آباد تا سال ۱۹۶۱ ادامه داشت و در این سال، انتقال پایتخت از کراچی به این شهر آغاز گردید. تأسیس این پایتخت جدید نمادی از تنوع فرهنگی ملت پاکستان بود، به‌خصوص که دسترسی به تمامی نقاط کشور را آسان‌تر می‌کرد.
۸. روسیه
تاریخچه پایتخت‌نشینی در روسیه با تغییراتی چشمگیر از مسکو به سنت‌پترزبورگ همراه است. در سال ۱۷۰۳، پترکبیر با ساخت شهر سنت‌پترزبورگ، پایتخت را از مسکو به این شهر منتقل کرد. سنت‌پترزبورگ تا سال ۱۹۱۸ پایتخت این کشور باقی ماند تا اینکه حکومت وقت تصمیم به بازگرداندن پایتخت به مسکو گرفت. این تحرکات دقیقا در زمانی اتفاق افتاد که کشور درگیر شورش و انقلاب بود. شوروی سابق پایتخت را برای جمهوری فدراتیو سوسیالیستی روسیه شوروی مناسب تشخیص می‌داد و مسکو به مرکز تمام تصمیم‌گیری‌های سیاسی تبدیل شده بود.
منبع:
jagranjosh
۲۳۳۲۳۳
