فعالیت بیش از ۳۴۰ شرکت تعاونی مطرح در زمینه سهام عدالت در سراسر کشور

سهام عدالت به عنوان یک نوع یارانه، از طریق شرکت‌های تعاونی سهام عدالت استانی به افرادی که مشمول این طرح هستند، اعطا می‌شود. هدف از ارائه سهام عدالت، افزایش سهم بخش تعاون در اقتصاد و تخصیص تعدادی از سهام شرکت‌های دولتی به اقشار کم‌درآمد و آسیب‌پذیر است.

تعاونی‌های سهام عدالت شهرستان‌ها، مجموعه‌ای از شرکت‌ها هستند که با عضویت مشمولان طرح سهام عدالت در هر منطقه ایجاد می‌شوند و مأموریت آن‌ها فراهم آوردن خدمات برای اعضا و همکاری در مدیریت شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی می‌باشد.

شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی به گروهی از شرکت‌ها اشاره دارند که با عضویت و سهامداری شرکت‌های تعاونی عدالت شهرستانی در هر استان به وجود آمده و تحت قانون تجارت به شکل سهامی خاص و با امکان تبدیل به سهامی عام سازماندهی می‌شوند.

امروزه بیش از ۳۴۰ شرکت تعاونی سهام عدالت در کشور فعالیت دارند و به بیش از ۵۰ میلیون سهامدار وصل هستند.

سهام عدالت سهمی مخصوص ۶ دهک درآمدی جامعه است که به شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی انتقال می‌یابد تا در ازای آن، شرکت‌های مذکور معادل مبلغ مربوطه، سهام شرکت سرمایه‌گذاری استانی را از طریق شرکت‌های تعاونی عدالت شهرستانی به مشمولین سهام عدالت و اعضای مربوطه تخصیص دهند.

بنابر قوانین موجود، سازمان خصوصی‌سازی موظف است تا حداکثر ۴۰ درصد از کل ارزش سهام شرکت‌های قابل واگذاری در هر بازار را بر اساس مصوبات هیأت واگذاری، به شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی واگذار کند و این کار باید به تناسب تعداد سهامداران شرکت‌های تعاونی عدالت شهرستانی هر استان انجام گیرد.

رضا وفایی یگانه، معاون اقتصادی اتاق تعاون ایران و عضو کمیسیون تخصصی شورای عالی بورس از عملکرد بیش از ۳۴۰ شرکت تعاونی سهام عدالت خبر داد و بیان کرد: این تعاونی‌ها با بیش از ۵۰ میلیون سهامدار در ارتباطند و به عنوان نهاد مالی مردمی می‌توانند در ایجاد پیوند مستقیم میان سازمان و سهامداران، بالابردن سطح مهارت‌های حرفه‌ای سهامداران از طریق برگزاری دوره‌های آموزشی و انتقال مسئولیت‌ها در سازمان بورس کمک نمایند.

او افزود، بازار سرمایه می‌تواند با هدف کاهش ریسک‌های سیستماتیک و تقویت فعالیت‌های حرفه‌ای بازیگران، نهایت بهره‌برداری از این نهادهای مالی را به انجام برساند.

معاون اقتصادی اتاق تعاون ایران در مورد نیاز به عملیاتی‌سازی معاملات تهاتری و حضور سازمان بورس در شوراهای تخصصی نظیر شورای اقتصاد، هیأت عالی بانک مرکزی و کمیسیون تخصصی اقتصاد هیأت دولت تأکید دارد.

طبق گزارش منتشرشده از مرکز برنامه‌ریزی و اطلاعات راهبردی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، در سال ۱۴۰۰ بیشترین شمار اعضای تعاونی متعلق به تعاونی‌های سهام عدالت بوده است؛ به‌گونه‌ای که ۸۴ درصد از تعداد کل اعضای تعاونی‌های فعال در حال استفاده در گرایش “سهام عدالت”، ۹ درصد در گرایش “تامین نیاز مصرف‌کنندگان” و ۲.۶ درصد در گرایش “مسکن” قرار دارند.

در حال حاضر ۴۹ شرکت در سبد سهام عدالت قرار دارند که شامل ۱۳ شرکت غیر بورسی و ۳۶ شرکت بورسی است.

به گفته آمار، ۳۵۲ شرکت تعاونی سهام عدالت در کشور فعالند که بالغ بر ۵۰ میلیون نفر از شهروندان به عضویت این تعاونی‌ها درآمده‌اند. در حال حاضر ۴۹ شرکت در سبد سهام عدالت وجود دارند که از این میان ۱۳ شرکت غیر بورسی و ۳۶ شرکت بورسی هستند.

افراد مشمول سهام عدالت به سبب هدف‌گذاری این طرح عمدتاً در میان اقشار کم درآمد جامعه قرار دارند. روستاییان و عشایر، زنان سرپرست خانوار، کارگران فصلی و ساختمانی و دیگر گروه‌ها در مراحل مختلف به شمول این طرح درآمده‌اند.

هدف اصلی و کلیدی طرح سهام عدالت، خصوصی‌سازی و کاهش مالکیت دولت در عرصه اقتصادی و شرکت‌های بزرگ تجاری است. تسریع در فرایند خصوصی‌سازی از طریق واگذاری سهام شرکت‌های دولتی، کوچک‌سازی دولت و افزایش تصدی‌گری مردم، توزیع عادلانه ثروت و درآمد در کشور و تقویت سهم بخش تعاون از دیگر مقاصد توزیع سهام عدالت به شمار می‌آید.

در حال حاضر شرکت‌های تعاونی سهامی عدالت به عنوان یکی از معتبرترین نهادهای مردمی کشور می‌توانند در بازار سرمایه، واگذاری فعالیت‌های تصدی‌گری و ارتقای سطح تخصصی سهامداران نقش مؤثری ایفا نمایند. سهام عدالت به عنوان سبدی از سهام دولتی، به نوعی یارانه به منظور تأمین عدالت اجتماعی، مبارزه با فقر و کاهش سهم دولت در شرکت‌های بزرگ اقتصادی شناخته می‌شود.