میکروپلاستیکها از طریق تنفس بینی به مغز راه مییابند

ذرات میکروپلاستیک بهطور گستردهای در محیط اطراف ما وجود دارند: در خاکی که محصولات غذایی در آن رشد مییابند، در آبی که مصرف میکنیم، و در هوایی که تنفس میکنیم. این میکروپلاستیکها به طرز فزایندهای در بدن انسانها نیز شناسایی شدهاند، حتی در مغز که بهعنوان ناحیهای ایزوله شناخته میشود. تحقیقات جدید نشان میدهند که این ذرات میتوانند از طریق بینی به مغز نفوذ کنند.
به نقل از دیجیاتو، طبق اطلاعات منتشرشده در Phys، با وجود اینکه میکروپلاستیکها در سراسر بدن انسان مشاهده شدهاند، محققان هنوز بهطور دقیق متوجه نشدهاند که آنها چگونه به بدن ما راه پیدا کردهاند. البته میتوان چند احتمال را در این زمینه مطرح کرد: ممکن است این مواد هنگام خوردن و نوشیدن وارد بدن شوند، ممکن است از طریق تنفس به ریهها منتقل گردند و یا حتی ممکن است از طریق پوست جذب شوند. در حال حاضر، محققان دانشگاه سائو پائولوی برزیل مسیر جدیدی برای ورود میکروپلاستیکها شناسایی کردهاند که به ناحیه مغز مربوط میشود: میکروپلاستیکها قادرند از بینی به داخل مغز صعود کنند.
نفوذ میکروپلاستیکها به مغز از طریق بینی
سالها تصور میشد که مغز انسان بهخوبی از بقیه بدن جدا و ایمن است؛ به بیان دقیقتر، سد خونی-مغزی وظیفه جلوگیری از ورود عوامل مضر و بیماریزا به مغز را بر عهده دارد. ولی اکنون مشخص شده است که این سد خونی-مغزی نیز قابلیت آسیبپذیری دارد و محققان ذرات پلاستیکی کوچکی را در مغز انسان کشف کردهاند.
پژوهشهای اخیر نشان میدهد که سد خونی-مغزی دارای نقاط ضعف است که از طریق آن میکروپلاستیکها میتوانند به مغز وارد شوند. این نقاط ورود احتمالی در ناحیه بینی قرار دارند، جایی که اعصاب بویایی وجود دارد و وظیفه شناسایی بوها را بر عهده دارند.
اعصاب بویایی از درون بینی به جمجمه راه یافته و بهطور مستقیم به بخشی از مغز به نام پیاز بویایی (Olfactory bulb) منتقل میشوند. محققان بر این باورند که ریزذراتی که به هنگام تنفس وارد بینی میشوند، میتوانند از طریق اعصاب بویایی به مغز منتقل شوند.
بنابر گزارشی که در JAMA منتشر شده، تیم تحقیقاتی با تجزیهوتحلیل نمونههای بافتی از افراد فوت شده ساکن سائوپائولو که تحت کالبدشکافی پزشکی قرار گرفته بودند، به این یافتهها دست یافتند. آنها پیاز بویایی مغز این افراد را جدا کرده و با بهرهگیری از تکنیکهای مختلف به بررسی آنها پرداختند. از میان ۱۵ نمونه، ۸ مورد دارای میکروپلاستیک در پیاز بویایی خود بودند، هرچند که این ۸ نمونه در مجموع فقط ۱۶ ذره میکروپلاستیک داشتند.
این ۱۶ ذره پلاستیکی شامل مواد از جنس پلیپروپیلن، نایلون و دیگر انواع پلاستیکها بودند. ممکن است منشأ تعدادی از این ذرات به الیاف لباسها برگردد. این فرض معقول بهنظر میرسد، چراکه شستشوی لباسهای ساخته شده از الیاف مصنوعی منبع مهمی برای انتشار میکروپلاستیکها به محیط محسوب میشود.
یک تحقیق دیگر نشان داد که احتمال بروز حمله قلبی، سکته مغزی یا مرگ ناگهانی در افرادی که در رگهای خونی آنها میکروپلاستیک وجود دارد، بیشتر است.