نیاز اساسی مردم «آزادسازی» گردید؛ پیامدهای افزایش ۴۰۰ درصدی قیمت دارو!

در روزهای اخیر، قیمت «دارو» به طرز بی سابقه ای افزایش یافته است؛ توجیه دولت و وزارت بهداشت که مسئولیت اصلی این حوزه را بر عهده دارند، جلوگیری از ورشکستگی ساخت داروسازان عنوان شده است. اما در این استدلال، حقیقتی نادیده گرفته شده است: دولت تمایلی به ارائه یارانه برای داروی مردم ندارد و این موج آزادسازی و تعدیل، به حیاتی ترین نیاز زندگی مردم یعنی دارو و سلامت آن ها رسیده است.

جزئیات یک گرانی عجیب!

کالا سازی دارو و درمان پدیده ای جدید نیست، با این حال این تسریع در افزایش قیمت تقریباً بی سابقه است؛ گزارش هایی که برخی از شرکت های داروسازی در کدال منتشر کرده اند، نشان دهنده افزایش قیمت چند دارو تا ۴۱۵ درصد است. به عنوان مثال، یک شرکت داروسازی (زهراوی) در اطلاعیه ای که منتشر ساخته، قیمت جدید داروها را فقط از جانب تولیدکننده اعلام کرده است؛ به طور قطع، سود واسطه ها و داروخانه ها نیز به این هزینه های skyrocketing افزوده خواهد شد.

در این اطلاعیه به وضوح مشاهده می شود که داروی آمپول جنتامایسین ۲۰، به میزان دقیق ۴۱۵ درصد افزایش قیمت داشته و آمپول ویتامین ب۱۲ نیز با ۲۲۸ درصد افزایش قیمت مواجه شده است.

تحمیل گرانی بر جیب های خالی

این افزایش قیمت های غیرمعمول چگونه با جیب های خالی مردم، به ویژه بیمه شدگان ضعیف هماهنگ می شود؟ پیش از این نیز، کارگران شاغل و بازنشسته برای دریافت دارو، به ویژه داروهای مرتبط با بیماری های خاص، با مشکلات بسیار رو به رو بوده اند؛ تصور کنید که کارگر یا کارمندی دارای یک بیمار سرطانی در خانواده اش باشد و داروهای او تحت پوشش بیمه پایه قرار نگیرد؛ سقف بیمه های تکمیلی نیز محدود است و در عمل، هزینه های داروهای شیمی درمانی باید به طور کامل از جیب خود پرداخت شود. حالا با این جهش های قیمتی بی حد و مرز، وضعیت چنین خانواده هایی چطور خواهد بود؟

مدت زمان طولانی است که بحث سهم درمان در سبد هزینه های خانواده های کارگری بیشتر به یک شوخی تلخ تبدیل شده است؛ گاهی کل درآمد یک خانواده تنها برای خرید داروی یک بیمار کافی نیست. ابراهیم. م، یک فرهنگی بازنشسته که همسرش سه سال پیش بر اثر سرطان پیشرفته فوت کرده است، اظهار می دارد: پس از سی سال کار، تنها یک پراید داشته ام و آن را برای تأمین هزینه های درمان همسرم و شیمی درمانی او فروخته ام..

این معلم بازنشسته بیان کرده است که برای تهیه داروهای با کیفیت و توصیه شده از سوی پزشکان متخصص، هیچ راهی جز مراجعه به بازار آزاد دارو وجود ندارد، بازاری که بی رحم است و تنها به پول و قیمت اهمیت می دهد و نه جان و زندگی آدم ها. و حالا واقعاً مشخص است که «به زودی» شرایط بدتر خواهد شد؛ بررسی های ما نشان می دهد که هنوز داروها با قیمت جدید از سوی تولیدکنندگان به بیشتر داروخانه ها توزیع نشده است، اما داروخانه داران تصریح می کنند که به محض ورود محموله های جدید دارویی، افزایش قیمت بلافاصله اعمال خواهد شد.

اگرچه هنوز به پایان سال نرسیده ایم، اما قیمت دارو افزایش یافته و نکته جالب این است که در بودجه سال آینده، برای ارز ترجیحی دارو و کالاهای اساسی کاهش لحاظ شده است، که این به معنای شروع سال جدید با افزایش قیمت های بیشتر خواهد بود؛ به نقل از غلامرضا تاجگردون، رئیس کمیسیون تلفیق بودجه ۱۴۰۴، در حالی که در سال های گذشته با منابعی در حدود ۴۰ تا ۵۰ میلیارد دلار بودجه بسته می شد، اما امسال بودجه کالاهای اساسی کشور تنها ۱۱ میلیارد دلار است.

وعده ای که راهی برای تحقق آن نیست!

اما دولت باز هم در قبال افزایش بیش از ۴۰۰ درصدی قیمت داروها، وعده های امیدبخش «نگران نباشید» و «ما به فکر مردم هستیم» را مطرح کرده است؛ وعده هایی که به روال همیشه، فاقد مکانیسم و برنامه ای قابل اجرا هستند؛ به سخنان اخیر وزیر بهداشت توجه کنیم.

در روزهای گذشته، محمدرضا ظفرقندی در مورد نوسانات نرخ ارز و تأثیر این عامل بر دارو بیان داشت: قیمت دارو تحت تأثیر نوسانات ارز قرار می گیرد و دستخوش تغییر می شود. هرچند قیمت دارو در روند تغییرات قیمت ارز تغییر می کند، اما دولت تصمیم دارد از دارو و قیمت آن حمایت کند.

وزیر بهداشت و درمان درباره نحوه حمایت دولت از قیمت دارو توضیح داد: دولت در نظر دارد تا مابه التفاوت تغییرات نرخ ارز را به بیمه ها پرداخت کند. این مبلغ به آن ها اختصاص می یابد تا هزینه های افزایش قیمت دارو از جیب مردم تامین نشود.

منظور از «مابه التفاوت تغییرات نرخ ارز» دقیقاً به همین افزایش قیمت بیش از ۴۰۰ درصدی اشاره دارد؛ اما چگونه، از کدام و از کدام اعتبار دولتی باید به بیمه ها یارانه دارو پرداخت شود؟ به تأمین اجتماعی که دولتی است که حاضر نیست بدهی های انباشته خود را به این صندوق با میلیون ها بیمه شده پرداخت کند، چگونه می تواند بودجه جداگانه برای گرانی دارو به آن اختصاص دهد؟ بعلاوه، بیمه های پایه، تنها میزان ناچیزی از نسخه های درمانی را تحت پوشش دارند و سقف بیمه های تکمیلی نیز محدود است؛ آیا قرار است سهم پرداختی بیمه گران تغییر یابد؟ تأمین اجتماعی با این کمبود بودجه تن به چنین اقدامی نخواهد داد و قرارداد بیمه تکمیلی بازنشستگان نیز تا آبان سال آینده با سقف مشخص بسته شده است، سقفی که ثابت و غیرقابل تغییر است؛ در نتیجه بیمه شدگان ناچار به پرداخت هزینه هایی خواهند بود که احتمالاً به چند برابر افزایش خواهد یافت!

آیا وعده وزیر بهداشت واقعاً ضمانت اجرایی دارد؟ «علیرضا حیدری» کارشناس رفاه و تأمین اجتماعی در پاسخ به این پرسش می گوید: قیمت نهایی دارو باید به داروخانه ها اعلام شود؛ بر اساس وعده وزارت بهداشت، باید مابه التفاوت قیمت در نقطه مصرف از سوی بیمه ها تأمین گردد، اما اگر قرار است وعده وزیر اجرایی شود، باید پرداخت از جیب مصرف کننده تغییر نکند حداقل در مورد داروهایی که تحت پوشش بیمه قرار دارند؛ به عنوان مثال، اگر قبل از این از ۵۰ ریال هزینه دارو، ۲۰ ریال را مصرف کننده پرداخت می کرد، حالا با افزایش قیمت به ۱۰۰ ریال، مصرف کننده باید همچنان همان ۲۰ ریال را بپردازد.

او با بیان اینکه «دولت پرداخت یارانه به داروسازان و تولیدکنندگان را قطع کرده» افزود: وزیر بهداشت ادعا کرده که نرخ دارو را واقعی کرده ایم، چرا که تولیدکنندگان دچار ضرر هستند و ما برای استمرار تولید، دارو را گران کرده ایم، اما فشار به مصرف کننده وارد نمی شود؛ اما چگونه قرار است در نقطه مصرف، سهم پرداختی مردم افزایش نیابد؟ پیش بینی من این است که قطعاً هزینه های دارویی مصرف کنندگان بیشتر خواهد شد و به عبارت دیگر، پرداخت از جیب مردم برای دارو افزایش میابد.

حیدری اضافه می کند: جداول جدید قیمتی که داروسازان منتشر کرده اند، ارقام سنگینی را نمایش می دهند؛ برخی داروها تا ۴۰۰ درصد افزایش قیمت داشته اند؛ این رقم واقعاً بالا است و با توجه به اینکه سال آینده ارز تأمین کالاهای اساسی، هم کاهش می یابد و هم قیمت ها افزایش می یابد، قطعاً شاهد افزایش قیمتی دیگر در آن طرف سال خواهیم بود.

وعده وزیر بهداشت، صرفاً یک وعده است و هیچ مکانیسمی برای تحقق ندارد؛ علاوه بر این، باید پرسید تکلیف کسانی که بیمه ندارند چیست، تکلیف داروهای پرمصرفی که از پوشش بیمه خارج شده اند چیست و کسانی که بیماران خاصی مانند بیماران سرطانی در خانه دارند، چه باید بکنند؟ باید از تصمیم سازان پرسید تا چه زمانی قرار است به روند کالا سازی درمان و آزادسازی نیازهای زندگی مردم ادامه دهید که به این شکل، دارو را ۴۰۰ درصد گران کرده اید؛ واقعاً آیا نمی دانید که وقتی جان عزیز یک بیمار در معرض درمان های سنگین است، گرانی دارو و ناتوانی در تهیه آن چگونه بر زخم عمیق خانواده نمک می پاشد؟!