«گرمخانه» فرصتی برای شناسایی و سازماندهی افراد بی‌خانمان
ایسنا/مازندران فرماندار بابل با اشاره به این که گرمخانه‌ها به منظور شناسایی و ساماندهی بی‌خانمان‌ها در سطح شهر راه‌اندازی شده‌اند، بیان کرد: متکدیان تحت مدیریت شبکه‌ای قرار دارند، در حالی که افرادی که به هر دلیلی بی‌خانمان هستند برای مدت معین و بر اساس دستور دستگاه قضایی می‌توانند از گرمخانه‌ها بهره‌مند شوند. البته متکدیان تمایلی به استفاده از گرمخانه ندارند.
ایجاد گرمخانه یکی از اقداماتی است که به کنترل معضل بی‌خانمانی کمک می‌کند. اصطلاح بی‌خانمان‌های شهری شامل افرادی می‌شود که فاقد مکان مشخص برای اقامت شبانه هستند و غالباً در بازارها و پارک‌ها زندگی می‌کنند.
با فرا رسیدن فصل سرما و نیاز به تأمین پناهگاهی برای افرادی که به هر دلیلی به خیابان‌خوابی مجبورند، مسئولیت بزرگ‌تری بر دوش سازمان‌های اجتماعی و نهادهای مردم‌نهاد گذاشته می‌شود. بخشی عمده‌ای از تأمین این پناهگاه‌ها به عهده شهرداری‌هاست و به همین منظور، شهرداری‌ها قسمتی از درآمد خود را به کاهش آسیب‌های اجتماعی اختصاص می‌دهند و گرمخانه‌ها را به عنوان بخشی از مأموریت خود در نظر می‌گیرند.
اکثر افرادی که در گرمخانه‌ها حضور دارند، کسانی هستند که به اجبار از خانه رانده شده و آسیب‌های اجتماعی مختلفی را تجربه کرده‌اند و در شرایط بحرانی به خیابان‌خوابی روی می‌آورند.
تکدیگری برخلاف قانون است؛ یاری به متکدیان موجب تشدید چالش اجتماعی می‌شود
در این راستا، فرماندار ویژه شهرستان بابل در گفتگو با ایسنا درباره عملکرد گرمخانه در این شهرستان توضیح داد: گرمخانه بابل در سال ۱۳۹۵ توسط شهرداری با هدف نگهداری از کودکان کار، متکدیان، کارتن خواب‌ها و افرادی که به حکم قضایی تحت پوشش قرار می‌گیرند، تأسیس شد.
علی پیرفلک بیان کرد: این مرکز با متراژی حدود ۲۵۰ متر و در دو بخش مجزا برای آقایان و بانوان به گونه‌ای طراحی شده است که شامل یک سالن بزرگ پذیرایی، سه اتاق خواب، سرویس بهداشتی، حمام و سیستم‌های گرمایش و سرمایش برای هر بخش با ظرفیت حداکثر ۳۰ نفر است.
وی افزود: این گرمخانه در سال ۱۴۰۰ با هزینه‌ای بالغ بر ۱۲۰ میلیون تومان به طور کامل بازسازی و تجهیز شده است.
فرماندار بابل بیان داشت که این گرمخانه قادر است به طور همزمان ۲۰۰ نفر را با تقسیم‌بندی مساوی برای آقایان و خانم‌ها پذیرش کند و ضمن ارائه امکاناتی چون سیستم تهویه مطبوع، یک وعده غذای گرم، شستشوی لباس و آسایش ۲۴ ساعته به متکدیان و بی‌خانمان‌ها، این افراد را به مدت محدودی نگهداری کند.
پیرفلک ادامه داد: زمان نگهداری افراد بی‌خانمان عموماً ۲۴ ساعت تعیین شده است، اما در صورتی که فردی به دستور قضایی ارجاع شود، این زمان به حکم دستگاه قضا بستگی دارد.
فرماندار بابل از عدم تمایل متکدیان به حضور در گرمخانه‌ها خبر داد و گفت: اگرچه استقبال از گرمخانه مناسب است، اما متکدیانی که عموماً از قشر کولی هستند، به ورود به این مکان تمایل ندارند. به همین دلیل، این افراد توسط شهرداری جمع‌آوری و به گرمخانه منتقل می‌شوند و از آنجایی که مجوز قانونی برای بازداشت این افراد وجود ندارد، معمولاً بیشتر از ۲۴ ساعت در گرمخانه نمی‌مانند و پس از یک شب، بر اساس ارزیابی کارگروه شامل اداره بهزیستی، کمیته امداد، معاونت بهداشت و اداره کار، به یکی از نهادها ارجاع داده می‌شوند یا از آنجا رها می‌گردند.
وی همچنین خاطرنشان کرد که نمی‌توان سطح خدمات و امکانات گرمخانه بابل را با گرمخانه‌های تهران یا شهرهایی که مدیریت آن‌ها به عهده بخش خصوصی است مقایسه کرد و انتظار خاصی داشت. هرچند شهرداری بابل اعلام آمادگی لازم برای توسعه فضای این گرمخانه را نموده و بخش خصوصی نیز برای همکاری اعلام آمادگی کرده است.
وی بر اهمیت حمایت مردم از نیازمندان واقعی تأکید کرده و گفت: مردم باید در مورد کمک به متکدیان دقت داشته باشند و نیازهای واقعی افراد را مدنظر قرار دهند و از کمک به کودکانی که معمولاً بهره چندانی از این مبالغ نمی‌برند و افرادی که از شبکه‌های فعالیت‌های غیرقانونی سود می‌برند، خودداری کنند.
وی با تأکید بر این نکته که شهروندان باید در مواجهه با متکدیان احساساتی عمل نکنند، گفت: کمک به متکدیان تنها به تشدید این وضعیت ناگوار دامن می‌زند چرا که تکرار تکدیگری جرم است و این افراد باید به طور منظم ساماندهی شوند.
گرمخانه، مکانی امن برای ساماندهی بی خانمان‌هاست
مسئول گرمخانه شهرداری بابل اذعان داشت که تأسیس گرمخانه برای حمایت از افرادی که شب‌ها در خرابه‌ها، پارک‌ها، زیر پل‌ها، کوچه‌ها و خیابان‌ها زندگی می‌کنند، به عنوان یک اولویت در دستور کار شهرداری قرار گرفته است.
مهرداد باقری افزود: طراحی گرمخانه به گونه‌ای انجام شده که تمامی گروه‌های سنی، زنان و مردان به طور جداگانه در آن استراحت نمایند.
وی یادآور شد: یکی از وظایف اصلی نهادهای مسؤول، ساماندهی متکدیانی است که به صورت پراکنده در سطح شهر فعالیت می‌کنند.
وی ادامه داد: متکدیانی که توسط نیروهای انتظامی و شهرداری جمع‌آوری می‌شوند، به این گرمخانه منتقل می‌شوند و پس از استحمام، لباس‌های مخصوص گرمخانه به آنان پوشانده شده و غذای گرم با رعایت اصول بهداشتی به آن‌ها داده می‌شود.
باقری تصریح کرد: به طور معمول، زمان نگهداری افراد در گرمخانه ۲۴ ساعت است و پس از آن با حضور اعضای کارگروه، تعیین تکلیف و غربالگری این متکدیان انجام می‌شود.
وی با اشاره به این که گرمخانه‌ها توسط شهرداری ساخته شده و مدیریت آن به فرمانداری سپرده شده است، گفت: شهرداری با نصب بنرهایی در سطح شهر به اطلاع‌رسانی در خصوص لزوم عدم کمک به متکدیان پرداخته، چرا که تکدیگری برخلاف قانون است.
باقری همچنین بیان کرد: بهبود شرایط موجود در راستای ساماندهی متکدیان و پاکسازی شهر از وجود افراد سودجو نیازمند همکاری و همیاری شهروندان و سایر نهادهای مرتبط است و نمی‌توان این مسأله را به تنهایی به عهده شهرداری گذاشت.
مسئول گرمخانه شهرداری بابل افزود: پس از پذیرش متکدیان و کارتن خواب‌ها، کارگروه متشکل از اداره بهزیستی (برای بررسی پرونده‌ها) اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی (برای ارزیابی قابلیت اشتغال) کمیته امداد (برای شناسایی افراد تحت پوشش) و معاونت بهداشت (برای معاینات پزشکی از جمله آزمایش‌های ایدز یا هپاتیت) تشکیل می‌شود و پس از طی کردن پروسه‌های قانونی و امنیتی، تصمیم‌گیری و غربالگری افراد انجام می‌گردد.
وی با اشاره به تأکید بر اینکه گرمخانه‌ها به عنوان هتل، مسافرخانه یا اقامتگاه عمل نمی‌کنند، تصریح کرد: این گرمخانه به صورت ۲۴ ساعته فعال است و افراد تحت پوشش می‌توانند در زمان معین از خدمات آن استفاده کنند؛ بنابراین تصور اینکه این مکان یک اقامتگاه دائمی برای بی‌خانمان‌هاست، اشتباه است.
وی افزود: یکی از برنامه‌های مهمی که در این کارگروه برای افراد تحت پوشش اجرا می‌شود، انتقال سالمندان بی‌خانمان به خانه‌های سالمندان تحت نظارت بهزیستی، فراهم نمودن اشتغال و اسکان دائمی برای میانسالان بی‌خانمان از طریق اداره کار، و انتقال کودکان به مراکز نگهداری و فراهم آوردن شرایط مناسب تحصیلی و زندگی برای آن‌هاست.
همکاری شهروندان در ساماندهی متکدیان
مسئول گرمخانه شهرداری بابل با تأکید بر لزوم همکاری شهروندان در ساماندهی وضعیت متکدیان، گفت: تمام تلاش ما در راستای اطلاع‌رسانی و آگاهی بخشی به شهروندان است تا از کمک‌های بی‌مورد به این افراد که تنها به تشدید این معضل اجتماعی در شهر می‌انجامد، پرهیز کنند.
باقری تأکید کرد: این افراد نه تنها مستحق کمک نیستند بلکه ممکن است مشکلات متعددی را برای مردم ایجاد کنند و باعث گسترش بیماری‌های عفونی و ناهنجاری‌های اجتماعی در شهر گردند، اما متأسفانه در پی تمامی تلاش‌ها، شهروندان با ما و کارکنان شهرداری در ساماندهی این افراد همکاری کافی نمی‌کنند.
