دو ماهواره ایرانی جهت پرتاب به روسیه ارسال گردید

ماهواره “کوثر” که به‌منظور کشاورزی دقیق و نقشه‌برداری طراحی شده، به همراه ماهواره “هدهد” که به عنوان یک سامانه مخابراتی اینترنت اشیا شناخته می‌شود، آماده پرتاب به مدار است.

به نقل از تسنیم، فرایند ساخت ماهواره “کوثر” از سال ۱۳۹۸ شروع شده و ماهواره “هدهد” که بر پایه فناوری‌های نوین به کار رفته در “کوثر” توسعه یافته، تنها در یک سال طراحی و تولید شد. قابل ذکر است که این دو پروژه مهم به همت گروهی از جوانان ایرانی با میانگین سنی ۲۵ سال در یک شرکت نوآور بخش خصوصی به fruition رسیده است.

در نهایت، روز جمعه ۲۰ مهرماه، ماهواره‌های “کوثر” و “هدهد” برای آخرین بار به خاک ایران پای گذاشته و برای پرتاب به کشور روسیه ارسال شدند. این دو ماهواره در آستانه ورود به مدار و پرتاب قرار دارند.

ماهواره کوثر

ماهواره “کوثر” نمونه‌ای از ماهواره‌های سنجشی با کیفیت تصویر بالا است که به منظور مصارف متعدد شامل کشاورزی، منابع طبیعی، حفاظت از محیط زیست و مدیریت بحران طراحی شده است. تصاویر باکیفیت فراهم‌شده به‌وسیله این ماهواره، امکان بررسی دقیق تغییرات زیست‌محیطی، شناسایی مناطق آسیب‌دیده ناشی از بلایای طبیعی و برنامه‌ریزی مؤثر برای توسعه پایدار را به ارمغان می‌آورد. از ویژگی‌های برجسته این ماهواره می‌توان به وضوح تصویر فوق‌العاده، کاربردهای متنوع و ساخت داخلی آن اشاره کرد.

ماهواره هدهد

ماهواره “هدهد” یک ماهواره کوچک با قابلیت‌های ارتباطی است که برای ایجاد شبکه‌های ارتباطی ماهواره‌ای و اینترنت اشیا طراحی شده است. این ماهواره می‌تواند در مناطق دورافتاده و دشواری که دسترسی به شبکه‌های زمینی محدود است، خدمات ارتباطی ارائه کند. از ویژگی‌های کلیدی این ماهواره می‌توان به ابعاد کوچک، کاربردی بودن آن در ارتباطات و مناسب بودن برای استفاده در مناطق کم‌برخورداره اشاره کرد.

آثار مهم پرتاب ماهواره‌های کوثر و هدهد

پرتاب این دو ماهواره، بیانگر پیشرفت قابل توجه در عرصه صنعت فضایی ایران است و تبعات مهمی برای کشور به همراه خواهد داشت. از جمله این پیامدها می‌توان به خودکفایی در فن‌آوری فضایی، توسعه کاربردهای فضایی، ایجاد فرصت‌های شغلی و ارتقای جایگاه بین‌المللی اشاره نمود.

قبل از ارسال این ماهواره‌ها به روسیه برای انجام پرتاب، دکتر حسن سالاریه، رئیس سازمان فضایی ایران، از نزدیک شاهد مراحل نهایی ساخت و آماده‌سازی ماهواره‌ها در شرکت سازنده دانش‌بنیان بود.

همچنین خادمان حرم امام رضا (ع) نیز با پرچم متبرک گنبد امام رضا (ع) پیش از ارسال این ماهواره‌ها به فضا در این شرکت دانش‌بنیان حضور داشتند.

این دو ماهواره قرار بود در سال ۱۴۰۲ به فضا فرستاده شوند، اما به علت برخی دلایل، این پرتاب به تعویق افتاد. دکتر حسین شهرابی فراهانی، مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان امیدفضا در آبان‌ماه ۱۴۰۲ به تأخیر افتادن پرتاب ماهواره‌های “کوثر” و “هدهد” را اعلام نموده بود.

شهرابی در توضیح دلایل تأخیر، اشاره کرد که بار اصلی پرتابگر “سایوز” تغییر یافته است و به همین دلیل، پرتاب تمامی ماهواره‌های محموله فرعی نیز مختل خواهد شد.

در مصاحبه‌ دیگری، شهرابی به تاریخچه ساخت این دو ماهواره پرداخته و گفت: در آغاز شکل‌گیری شرکت امیدفضا، هدف ما توسعه منظومه‌های مخابراتی و جذب سرمایه‌گذاران بود، که به منظور آن بیزینس‌پلن طراحی کرده و مذاکراتی طولانی با انواع سرمایه‌گذاران انجام دادیم. در سال‌های ابتدایی، متأسفانه نتوانستیم سرمایه‌گذاران را متقاعد کنیم که فعالیت ما اقتصادی است!

وی همچنین تأکید کرد: در سال‌های ابتدایی باید برای رسیدن به منظومه مخابراتی، تحقیق و توسعه (R&D) را با سرمایه‌گذاران انجام می‌دادیم، اما تغییر رویکرد داده و تصمیم گرفتیم که فعالیت R&D را با ۸۰ درصد overlap دنبال کنیم تا به‌سرعت برای محصولات خود مشتری پیدا نماییم.

شهرابی اشاره کرد: به همین دلیل، استراتژی خود را از سمت ماهواره‌های مخابراتی به سمت ماهواره‌های سنجش از دور تغییر دادیم زیرا فناوری‌ها ۸۰ درصد مشترک هستند و تنها تفاوت در این بود که شکل‌گیری منظومه در ماهواره‌های مخابراتی نیاز به سرمایه‌گذاری کلان دارد، اما در ماهواره‌های سنجش از دور می‌توان با یک ماهواره فردی نیز مشتری جذب کرد!

وی خاطرنشان کرد: در ابتدای راه با سه شرکت دانش‌بنیان توافق اولیه یا به اصطلاح امضای کنسرسیوم قرارداد بستیم و به طور عملی هسته اصلی از نظر توان اجرایی برای ساخت ماهواره شکل گرفت و شرکت‌های دانش‌بنیان در این زمینه با تأمین نیروی انسانی و مالی، همکاری کردند.

مدیرعامل این شرکت دانش‌بنیان تأکید کرد: معاونت علمی در این مرحله کمک شایانی به ما نموده با این شرط که حتماً یک مشتری جذب شود که در این زمینه، امیدفضا موفق به جذب مشتری گردید. برای توسعه نخستین ماهواره سنجشی، ما همکاری‌‌هایی با شرکت‌های دانش‌بنیان شکل دادیم و برای تأمین مالی نیز یک سوم مشارکت متعلق به بخش خصوصی، یک سوم از معاونت علمی و یک سوم دیگر از یک مشتری تأمین شد.

وی افزود: ساخت ماهواره “کوثر” با مأموریت‌های کشاورزی دقیق و نقشه‌برداری با همین رویکرد از سال ۱۳۹۸ آغاز گردید.

شهرابی همچنین عنوان کرد که این ماهواره از لحاظ مشخصات فنی، یکی از بهترین ماهواره‌های طراحی و ساخته شده است و ابراز امیدواری کرد که شاهراه‌های مثبتی از این ماهواره برای ما به دست آید. در نهایت، در سال پایانی ساخت ماهواره “کوثر”، ماهواره “هدهد” با درس‌های آموخته از تجربه “کوثر” طراحی شد و این ماهواره مخابراتی اینترنت اشیا تنها در یک سال از زمان تعریف تا پرتاب، آماده شد.

در پایان باید گفت که پرتاب ماهواره‌های “کوثر” و “هدهد” یک نقطه عطف مهم در تاریخ صنعت فضایی ایران محسوب می‌شود زیرا این امر، نخستین اقدام جدی بخش خصوصی را در زمینه فضا نشان می‌دهد؛ این دستاورد نشانه‌ای از توانمندی و استعداد جوانان ایرانی است که می‌توانند در عرصه فناوری‌های نوین به موفقیت‌های بزرگ دست یابند.