علت ایجاد بوی ناخوشایند در دهان چیست؟

یکی از بدترین ترس‌ها و کابوس‌های هر فردی این است که به خاطر تنفس بدبو از طرف دیگران طرد شود. از آنجایی که تعاملات اجتماعی ما را به گفتگو با دیگران وامی‌دارد، داشتن تنفس ناخوشایند می‌تواند پیامدهای ناخوشایندی به همراه داشته باشد. در این مقاله به بررسی زوایای مختلف این مسأله خواهیم پرداخت.

چگونه می‌توانم متوجه شوم که تنفسم بوی بدی دارد؟

نشانه‌های مختلفی وجود دارد که می‌تواند نشان‌دهنده بوی بد تنفس شما باشد. آیا متوجه شده‌اید که وقتی با دیگران صحبت می‌کنید، آن‌ها از شما فاصله می‌گیرند؟ آیا هنگام بوسیدن، آن‌ها صورت خود را برمی‌گردانند؟ اگر نسبت به بدبو بودن تنفس خود مشکوک هستید، می‌توانید یک آزمایش ساده انجام دهید: قسمت داخلی مچ دست‌تان را لیس بزنید و سپس بو بکشید. اگر بوی بدی احساس کردید، احتمال بیشتری وجود دارد که نفس‌تان نیز خوشایند نباشد. یا این‌که از یک دوست نزدیک بخواهید که به شما بازخورد صادقانه‌ای بدهد.

علت بوی بد دهان چیست؟

بوی بد دهان یکی از مشکلات رایجی است که علل متعددی دارد. بوی ناخوشایند که به‌طور مداوم احساس می‌شود، معمولاً ناشی از گازهایی است که توسط باکتری‌های موجود بر روی دندان‌ها، لثه‌ها و زبان آزاد می‌گردد. همچنین ممکن است ذرات غذایی که میان دندان‌ها و بر روی زبان باقی مانده‌اند، پوسیده شده و منجر به بوی نامطبوع شوند. مواد غذایی معطر و تند نظیر سیر، قهوه و پیاز نیز می‌توانند مزید بر علت شوند؛ لذا مسواک زدن مرتب و صحیح دندان‌ها کمک شایانی به بهبود بوی تنفس خواهد کرد.

باکتری‌ها روی دندان‌ها و لثه‌ها که به “پلاک” شناخته می‌شوند، می‌توانند باعث بیماری‌های لثه و پوسیدگی دندان شوند. یکی از نشانه‌های هشداردهنده بیماری لثه، بوی بد مداوم دهان یا وجود طعم بد در دهان است. دندانپزشک شما می‌تواند در چکاپ‌های منظم این مشکل را شناسایی و درمان کند. شناسایی زودهنگام مسئله، به درمان مؤثرتر کمک می‌کند.

دلایل دیگر بوی بد تنفس

برخی از مشکلات پزشکی نیز می‌توانند منجر به بوی بد تنفس شوند. “خشکی دهان” یا گزروستومیا، وضعیتی است که در آن بزاق بدن به اندازه کافی ترشح نمی‌شود، که در نهایت به رشد باکتری‌ها و بوی بد دهان منجر می‌گردد. این مشکل ممکن است به دلیل مصرف بعضی داروها، مسائل مربوط به غده‌های بزاقی و یا ایجاد عادت به تنفس از دهان به‌جای بینی رخ دهد. افراد سالمند معمولاً بزاق کمتری تولید می‌کنند که می‌تواند مشکلات بیشتری ایجاد کند.

چنانچه دچار خشکی دهان هستید، دندانپزشک شما ممکن است بزاق مصنوعی یا درمان‌های دیگر را برای شما تجویز کند.

آیا بیماری‌های دیگری نیز ممکن است باعث بوی بد تنفس شوند؟

بیماری‌های مختلفی نظیر عفونت‌های گلو، بینی یا ریه‌ها، سینوزیت، برونشیت، و همچنین بیماری‌های کبد و کلیه نیز می‌توانند باعث بوی بد تنفس شوند. اگر دندانپزشک شما تائید کرد که دهان‌تان سالم است، بهتر است به پزشک عمومی یا یک متخصص مراجعه کنید تا دلیل این مشکل را شناسایی کنید.

آیا سیگار کشیدن می‌تواند تنفس را بدبو کند؟

بله، استعمال تنباکو به طرز قابل توجهی بوی بد تنفس را تشدید می‌کند. راه حلی که برای این مشکل وجود دارد ترک سیگار است. سیگار نه تنها بوی تنفس را نامطبوع می‌سازد، بلکه می‌تواند به حس چشایی آسیب برساند و همچنین لثه‌ها را دچار مشکل کند. افرادی که سیگار می‌کشند در معرض خطر بیشتری برای بیماری‌های لثه و همچنین بالا رفتن احتمال ابتلا به سرطان‌های دهان، ریه و بیماری‌های قلبی هستند. به دندانپزشک، داروساز یا متخصص بهداشت درخواست کنید که در ترک سیگار به شما کمک کند. اگر سیگار را ترک کرده‌اید اما هنوز مشکل بوی بد تنفس دارید، بهتر است به دندانپزشک یا پزشک مراجعه کنید.

چگونه دندانپزشک می‌تواند به من کمک کند؟

اگر تنفس شما بوی بدی دارد، به یک برنامه منظم برای حفظ بهداشت دهان و دندان نیاز دارید. چکاپ‌های منظم نزد دندانپزشک به وی این امکان را می‌دهد که نواحی تجمع پلاک و باکتری‌ها را شناسایی کرده و نقاطی را که دسترسی به آن‌ها دشوار است، پاک‌سازی کند. دندانپزشک می‌تواند بهترین شیوه‌های مسواک زدن و مراقبت از لثه‌ها و همچنین نقاطی که ممکن است از پاک کردن آن‌ها غافل شده باشید (مانند زبان) را به شما آموزش دهد.
‌
چگونه می‌توانم از بوی بد تنفس پیشگیری کنم؟

برای اطمینان از این که تنفس شما خوشبو باقی بماند، باید از بیماری‌های لثه دوری کنید و به بهداشت دهان خود اهمیت دهید. اگر دچار بوی بد تنفس هستید، قلم‌زدن از تمامی غذاهایی که مصرف می‌کنید و داروهای استفاده شده را یادداشت کرده و آن را به دندانپزشک خود نشان دهید تا بتواند راهکارهای مناسبی به شما ارائه دهد.

حتماً شب‌ها قبل از خواب و حداقل یک بار دیگر در طول روز دندان‌ها و لثه‌ها را با خمیردندان حاوی فلوراید مسواک بزنید. فراموش نکنید که زبان خود را نیز مسواک زده و یا از برس زبان استفاده کنید. همچنین مصرف غذاها و نوشیدنی‌های مضر و شیرین را محدود کنید.

آیا دهان‌شویه می‌تواند کمک‌کننده باشد؟

نباید به دهان‌شویه صرفاً به عنوان یک وسیله برای پنهان کردن بوی بد دهان نگاه شود؛ بنابراین اگر متوجه شدید که به‌طور مداوم از دهان‌شویه استفاده می‌کنید، بهتر است با دندانپزشک خود مشورت کنید. هم‌اکنون دهان‌شویه‌های متنوعی وجود دارند که با فرمول‌های خاص برای مقابله با بوی بد تنفس و بیماری‌های لثه طراحی شده‌اند. بعضی از دهان‌شویه‌ها که حاوی کلرهگزیدین هستند و برای بیماری لثه تجویز می‌شوند، ممکن است در طولانی‌مدت باعث لکه‌دار شدن دندان‌ها شوند. لذا بهتر است بروشور مصرف را به دقت مطالعه کرده و یا درباره روش‌های صحیح استفاده از آن پرس و جو کنید.

اگر دندان مصنوعی دارم، چگونه می‌توانم از بوی بد تنفس پیشگیری کنم؟

نگهداری از دندان مصنوعی به اندازه دندان‌های طبیعی حائز اهمیت است. ذرات غذایی ممکن است در لبه‌ها و نقاط اتصال دندان مصنوعی جا بمانند و در صورت عدم پاک‌سازی مناسب، دچار پوسیدگی شوند. باید یک مسواک مخصوص برای تمیز کردن دندان مصنوعی داشته باشید. قانون کلی این است: ابتدا مسواک بزنید، سپس دندان مصنوعی را بخیسانید و بار دیگر آن را مسواک بزنید. دندان مصنوعی را در یک کاسه آب تمیز بگذارید تا از افتادن آن به زمین جلوگیری نمایید. قبل از خیساندن، با مسواک بشویید تا از بین رفتن ذرات غذا بهتر صورت گیرد. برای مدت کوتاهی دندان مصنوعی را در یک محلول تمیزکننده مخصوص بخیسانید و دوباره آن را مسواک بزنید. مانند دندان‌های طبیعی به آن مسواک بزنید تا از تمیز شدن تمامی سطوح آن اطمینان حاصل کنید؛ از جمله سطحی که به لثه‌های شما متصل می‌شود. در صورت مشاهده لکه یا پوسته روی آن، حتماً به دندانپزشک مراجعه کنید. اکثر دندانپزشکان، مسواک‌های با سر کوچک یا متوسط را توصیه می‌کنند یا در صورت امکان، مسواک‌های خاصی برای دندان مصنوعی فراهم می‌آورند.

چگونه می‌توانیم به کسی که تنفسش بوی بدی می‌دهد، اطلاع دهیم؟

احتمالاً همه ما کسی را می‌شناسیم که دچار بوی بد تنفس است، اما تنها تعداد اندکی از افراد شجاعت مطرح کردن این موضوع را دارند. به‌طور قطع، مطلع کردن شخصی که به خاطر تنفسش دچار مشکل است، نیاز به مهارت و حساسیت دارد. همواره این احتمال وجود دارد که آن فرد از این موضوع متاثر شده و عصبانی شود یا احساس خجالت کند و پس از آن دیگر با شما صحبت نکند! با این حال، به خاطر داشته باشید که بوی بد تنفس می‌تواند نشانه‌ای از وجود هرگونه بیماری یا مشکل باشد. اگر فردی از بوی بد تنفس خود باخبر شود، می‌تواند برای شناسایی علت آن اقدامات لازم را انجام دهد. همچنین می‌توانید با یکی از اعضای خانواده‌اش در این مورد صحبت کنید، چرا که ممکن است این مشکل ناشی از بیماری‌ای باشد که او اکنون تحت درمان است.

منبع:مجله سلامت