عراقچی: وزارتخارجه در مذاکرات آنچه که تصمیم نظام است را اجرایی می‌کند
به گزارش سیاست خارجی ایرنا، سیدعباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان امشب (سه شنبه ۲۵ دی) با حضور در برنامه گفتگوی ویژه خبری به مجموعه ای از پرسش ها پیرامون سفر آتی مسعود پزشکیان، رئیس جمهور به تاجیکستان و روسیه و سایر موضوعات روز سیاست خارجی جواب داد.
علقه های فرهنگی و اقتصادی میان ایران و تاجیکستان بسیار زیاد است
وزیر خارجه در ابتدای این گفت و گو با اشاره به اینکه سفر رئیس جمهور به تاجیکستان و روسیه در راستای سیاست «حسن همسایگی» دولت چهاردهم است، گفت: مسعود پزشکیان، رئیس جمهور فردا و پس فردا را در تاجیکستان هستند و روز جمعه را هم در روسیه خواهند بود. سفر به تاجیکستان اولین سفر به حوزه اوراسیا است که پیوندهای عمیق تمدنی میان دو کشور وجود دارد. علقه‌های فرهنگی بین ما از زمان‌های گذشته تاکنون بسیار قوی بوده و علقه‌های اقتصادی ما هم در سال‌های اخیر رشد بسیار خوبی داشته است. ما در حوزه‌ها و پروژه‌های مختلف در تاجیکستان حضور و همکاری داشتیم. در سه سال گذشته تجارت بین دو کشور ۵ برابر شده و این نشان دهنده این است که چطور همکاری های اقتصادی سرعت میگیرد و یک روال بسیار خوبی را در پیش گرفته است.
وزیر امور خارجه ادامه داد: در این سفر غیر از دیدارهای سیاسی که اهمیت خودش را دارد چند حرکت قابل توجه صورت میگیرد که یکی نشستی است که بین بازرگانان دو کشور صورت میگیرد. یک هیئت بزرگ تجاری رئیس جمهور را در این سفر همراهی می‌کنند. این یک سنت بسیار خوبی است که در سفرهای رئیس جمهور در گذشته اینطور بوده و الان هم ما این را ادامه می‌دهیم که هیئت‌های اقتصادی و تجاری و بازرگانان از جمله از بخش خصوصی رئیس جمهور را همراهی می‌کنند.
وی افزود: در جریان سفر یک نشست به اصطلاح اقتصادی و تجاری بین بازرگانان و فعالین اقتصادی دو طرف برگزار میشود و یک نشست بسیار طولانی و بزرگ تدارک دیده خواهد شد که در بخشی از این نشست، روسای جمهور دو کشور شرکت و صحبت می‌کنند، این یک حرکت قابل توجه است. در کنار آن ما یک شب شعر هم خواهیم داشت که یک حرکت ادبی به حساب می آید. جمعی از شعرای دو طرف حضور دارند؛ ما و تاجیکستان غیر از اینکه همزبان هستیم و هم فرهنگ هستیم، در حوزه شعر و ادبیات فارسی خیلی به هم نزدیک هستیم و رابطه قدیمی میان دو کشور وجود دارد. مطمئن هستم این شب شعر بین ادیبان و شاعران دو طرف، شب بسیار لذت بخشی خواهد بود.
وزیر امور خارجه گفت: در جریان این سفر، حدود ۲۰ یادداشت تفاهم بین دو کشور امضا خواهد شد که نتیجه چند سال مذاکره‌ای است که بین کارشناسان در وزارت امور خارجه دو طرف صورت گرفته است. این ۲۰ یادداشت تفاهم آماده شده که در حوزه‌های بازرگانی و تجارت سرمایه گذاری، صنعت آب و برق، صدور خدمات فنی مهندسی، حمل و نقل، گردشگری و حوزه‌های مطالعاتی دانشگاهی و تسهیل ارتباطات مردمی و از این قبیل است. این ۲۰ سند را در طول چند ماه گذشته نهایی کردیم و انشالله در این سفر امضا خواهد شد.
عراقچی گفت: بین ما و تاجیکستان مشورت‌های منطقه‌ای هم وجود دارد؛ منطقه اوراسیا منطقه بسیار مهمی است و منطقه آسیای مرکزی هم به همین ترتیب حوزه تمدنی و حوزه همسایگی ایران است. امکان همکاری‌های اقتصادی گسترده در این حوزه وجود دارد. افغانستان که همسایه مشترک ما است و در قبال آن هم منافع و هم دغدغه های مشترک داریم. طبیعی است که ما در خصوص افغانستان مشورت‌های نزدیکی را با دوستان خودمان در تاجیکستان خواهیم داشت. در خصوص منطقه آسیای مرکزی و اوراسیا مشورت‌ها و رایزنی‌های خودمان را خواهیم داشت. ما ناچاراً در منطقه باید به صورت جمعی و با همفکری و مشورت کشورهای منطقه حرکت کنیم. بین ایران و تاجیکستان که علقه‌های نزدیک وجود دارد طبیعی است که در حوزه منطقه هم باید مشورت‌های نزدیک وجود داشته باشد. دیدارهای سیاسی هم انجام خواهد شد و من تصورم این است که این سفر یک جهش بزرگی در روابط دو کشور خواهد بود انشالله.
به روز رسانی معاهده جامع راهبردی با روسیه از دو دولت گذشته آغاز شد
وزیر امور خارجه امضای «معاهده مشترک جامع راهبردی میان ایران و روسیه» را از مهمترین اهداف سفر رئیس جمهور به مسکو دانست و گفت: در این سفر یک تحول مهم صورت میگیرد که بحث امضای معاهده مشارکت جامع راهبردی بین ایران و روسیه است.
وی در توضیح ابعاد و اهداف این معاهده گفت: نکته اول این است که این معاهده، موضوع جدیدی نیست و ما معاهده همکاری‌های مشترک بین ایران و روسیه را اولین بار سال ۱۳۷۹ در زمان دولت آقای دکتر خاتمی امضا کردیم. یک معاهده ۱۰ ساله امضا و توافق شد که هر ۱۰ سال به صورت خودکار یا اتوماتیک تمدید شود. سال ۸۹ خود به خود تمدید شد و سال ۹۸ در دولت آقای دکتر روحانی بعد از اینکه توافق ۲۵ ساله با چین را امضا کردیم به روسیه هم پیشنهاد دادیم که موافقتنامه یا معاهده قبلی را به روز رسانی کرده و دوره آن را هم طولانی‌تر کنیم که مورد موافقت قرار گرفت. یعنی موافقت اولیه در دولت آقای دکتر روحانی و مذاکرات آن در دولت مرحوم شهید رئیسی صورت گرفت و حالا امضا در دولت آقای دکتر پزشکیان انجام می شود.
دو کشور چهار سال بر روی معاهده جامع کار کردند
وزیر امور خارجه در ادامه به نحوه تدوین معاهده جامع ایران و روسیه پرداخت و گفت: در این زمینه یک روند مستمر وجود داشته و نزدیک به ۴ سال است که بر روی این سند کار و مذاکره انجام شده است. پیش نویس‌های متعددی رد و بدل شده و پیش‌نویس اول را هم خود ایران ارائه داد. بعد چندین بار رفت و آمد و مذاکره بر روی ابعاد و جملات آن، نهایتاً آماده امضا شد و از چند ماه پیش تصمیم گرفتیم که یک تاریخ را با توجه به برنامه رؤسای جمهور دو کشور مشخص کنیم و این تاریخ ۱۷ ژانویه یا ۲۸ دی در نظر گرفته شد.
عراقچی با تاکید بر اینکه این معاهده هیچ ربطی به تحولات اخیر ندارد، گفت: این معاهده یک تصمیم ملی بوده که در دو دولت در گذشته گرفته شده و الان به نتیجه نهایی خود رسیده و امضا خواهد شد. یک اجماع ملی در مورد آن وجود دارد و دولت‌های مختلف با گرایشات مختلف به آن توجه داشته اند. در حقیقت به روز رسانی معاهده موجود با روسیه، تصمیم ملی نظام بوده که گرفته شده و مذاکرات آن هم انجام شده و الان امضا میشود.
وی افزود: این معاهدات امر متداولی بین کشورها است و کشورهای زیادی هستند که با یکدیگر معاهده همکاری‌های دراز مدت دارند تا به روابط خود یک بعد دراز مدت داده و یک اطمینان دوجانبه ایجاد کنند. بر این اساس در هر دو طرف که زمینه‌های همکاری برای مثلاً دوره‌های کوتاه مدت نیست چشم انداز دراز مدت تعریف می شود. این کاری بود که ما با چین انجام دادیم با خیلی کشورهای دیگر هم مشابه این توافق را داریم.
وزیر امور خارجه با تاکید بر اینکه این یک معاهده کاملا جامع است گفت: معاهده همه ابعاد روابط را در نظر میگیرد و اتفاقاً بعد اقتصادی آن خیلی قوی‌تر است که همه حوزه‌های مختلف تجارت، سرمایه‌گذاری، صنعت، کشاورزی گردشگری و همه ابعاد اقتصادی را در بر میگیرد. همچنین همکاری های قضایی بین دو کشور همکاری حقوقی و پارلمانی امنیتی و دفاعی هم در این معاهده در نظر گرفته شده است.
معاهده جامع با روسیه را معاهده ای برای ائتلاف نظامی نمی دانیم
عراقچی با بیان اینکه ما این معاهده را یک معاهده‌ای برای ائتلاف نظامی یا یک هدف خاص نمی‌دانیم گفت: یک معاهده کاملا همه جانبه و جامع است که همه ابعاد را در نظر می گیرد و هدف اصلی این است که به روابط دو کشور یک چشم انداز طولانی مدت داده و مشخص کند که دو کشور علاقمند هستند که با هم وارد همکاری های همه جانبه شوند.
عراقچی در ادامه افزود: در قدم های بعدی، درحوزه‌هایی که در این معاهده به عنوان علاقمندی دو کشور برای همکاری مورد اشاره قرار گرفته، قراردادهایی بسته خواهد شد. این معاهده در حقیقت یک چهارچوبی برای همکاری دو کشور است.
وزیر خارجه با اشاره به اینکه از این معاهده و نحوه اجرای آن در گذشته رضایت وجود داشته که تمدید شده گفت: طبیعی است که رضایت وجود داشته که تمدید شده است. اشاره کردم که عمر این معاهده از ۱۳۷۹ ده ساله بوده و قرار بود که اگر دو کشور از اجرای این توافق راضی بودند به صورت خودکار تمدید بشود. این معاهده تاکنون دوبار در سال های ۸۹ و ۹۹ به صورت خودکار تمدید شده است. الان ما این معاهده را به روزرسانی کرده و دامنه آن را گسترده تر و برخی مسائل اخیر در روابط دوجانبه را به آن اضافه می کنیم. باز هم بنا بر این است که در این ۲۰ سال اگر دو طرف راضی بودند بعد از ۲۰ سال باز به صورت خودکار برای دوره های ۵ ساله تمدید شود.
اصل توازن تعهدات در این معاهده رعایت شده است
عراقچی با اشاره به اینکه روابط ایران و روسیه بر اساس احترام متقابل در طول سال‌های گذشته و بر اساس منافع متقابل جریان داشته افزود: ما به هر حال از روابط خود با روسیه راضی هستیم. حرف من این نیست که کاملا همه چیز آنطوری پیش رفته که ما می‌خواستیم، طبیعی است که در روابط هر دو کشوری فراز و نشیب‌هایی وجود داره، نقاطی است که قوی‌تر جلو رفته و نقاطی است که ضعیف‌تر جلو رفته ولی روابط ایران و روسیه در کلان خود روابط خوبی بوده و مسیر رو به رشدی را طی کرده است.
وزیر خارجه افزود: از دیگر ویژگی‌های این معاهده این است که بر اساس منافع متقابل تنظیم شده و هیچ چیز یک طرفهای در آن وجود ندارد. در این معاهده هر تعهدی مورد اشاره قرار گرفته به صورت دوجانبه و دو طرفه است. متن معاهده از این جهت کاملاً متوازن است. اینطور نیست که مثلا ما تعهدی را یک طرفه قبول کرده باشیم و ما به ازایی نگرفته باشیم.
اصول منشور ملل متحد و حقوق بین الملل؛ مبنای معاهده ایران و روسیه
وزیر امور خارجه با تاکید بر اینکه معاهده بر اساس اصول حقوق بین‌الملل و منشور سازمان ملل متحد تنظیم شده است، گفت: معاهده بر اساس احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی کشور و عدم تهدید از طرف یکی علیه دیگری تنظیم شده است و همه اصولی که در منشور ملل متحد و حقوق بین الملل آمده مبنای این معاهده است. این معاهده علیه هیچ طرف ثالثی نیست بلکه معاهده‌ای برای همکاری بین ایران و روسیه بوده، روابط بین دو کشور را تنظیم و چشم‌انداز و زمینه‌های همکاری را مشخص می‌کند و هیچ چیزی که علیه کشور ثالثی باشد در این معاهده وجود ندارد.
معاهده با روسیه منعی برای روابط با سایر کشورها ایجاد نمی کند
وی ادامه داد: این معاهده هیچ منعی برای روابط هر کدام از دو کشور با کشورهای ثالث ایجاد نخواهد کرد. یعنی اینگونه نیست که حالا اگر ما با روسیه معاهده امضا کردیم مثلاً با دیگران نمی‌توانیم معاهده مشابه امضا کنیم. ما با هر کشوری که منفعت ما ایجاب کند و بر اساس احترام متقابل آماده گفتگو باشند و منافع متقابل برای ان ها اصل باشد آماده امضای معاهداتی از این نوع هستیم. البته روابط ما با بعضی از کشورهای خاص شرایطی دارد که با امضای چنین معاهده ای خیلی فاصله داریم ولی معاهده ما و روسیه هیچ منعی برای دیگران ایجاد نمی‌کند.
صدور گاز روسیه به ایران از محورهای مذاکرات پزشکیان در مسکو است
وزیر امور خارجه با اشاره به دیگر برنامه های رئیس جمهور در سفر به روسیه گفت: غیر از این معاهده‌ای که امضا خواهد شد و مهمترین بخش این سفر است ما مذاکرات مهمی در چند حوزه دیگر خواهیم داشت که یکی از آن ها بحث صدور گاز روسیه به ایران و انتقال گاز روسیه از ایران است که می‌تواند ایران را به یک هاب انرژی و گاز در منطقه تبدیل کند.
وی ادامه داد: مذاکراتی برای کشیدن لوله‌های گازی و نفتی در حال انجام است و این یکی از پروژه‌های بسیار مهم بین ایران و روسیه است که امیدوار هستیم در این سفر پیش رود. بحث کریدورهای اتصال بین دو کشور هم موضوع دیگری است. ما از چند جهت هم از حوزه آسیای مرکزی هم از دریای خزر و هم جاده‌ای از مسیر قفقاز بین ما و روسیه وجود دارد که در حال حاضر تکمیل برخی از آن ها پیشرفت هایی داشته و بعضی از نقاط آنها هنوز تکمیل نشده است.
امکان گسترش همکاری میان تهران و مسکو بیش از گذشته است
وزیر امور خارجه با اشاره به اینکه همکاری تجاری میان دو کشور یکی دیگر از محورهای مورد رایزنی هیات ایرانی در مسکو خواهد بود، گفت: زمینه‌های کار تجاری و بازرگانی بین ایران و روسیه نسبت به گذشته بسیار گسترده شده که دو دلیل برای آن وجود دارد که توجه بازرگانان کشورمان را به این موضوع جلب می کنم. یکی از این دلایل، تحریم‌های روسیه و قطع ارتباطات تجاری روسیه با کشورهای اروپایی و با برخی از شرکای خود است. این یک بازار جدیدی ایجاد کرده و هم روسیه علاقمند است که با ایران کار کند و هم اینجا ظرفیت‌های زیادی وجود دارد. بنابراین امکان گسترش همکاری‌های تجاری و اقتصادی بین دو کشور الان خیلی بیشتر از گذشته شده است.
عراقچی ادامه داد: یک موافقتنامه تجارت آزاد بین ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا وجود دارد که اخیراً ایران به آن ملحق و در مجلس هم تصویب شد و در مرحله آخر باید به تصویب شورای نگهبان رسد که فکر نمی‌کنم در آنجا هم مشکلی وجود داشته باشد و این الحاق نهایی خواهد شد. ملحق شدن ایران به این اتحادیه اقتصادی منجر به این خواهد شد که ایران از رفع تعرفه‌های تجاری منتفع شود. به عبارت ساده‌تر به طور مشخص بین ایران و روسیه تقریبا ۹۰۰ قلم کالا است که تعرفه آنها به صفر می رسد.
فضای پیرامون تصمیم گیری درباره FATF را دو قطبی نکنیم
وزیر امور خارجه در پاسخ به سوالی در خصوص بازگشت لوایح FATF به مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز گفت: این یک بحث کاملا فنی و کارشناسی است؛ دیدگاه‌های مختلفی وجود دارد که آیا پیوستن ما به fatf منافعی را برای ما خواهد داشت یا خسارت‌هایی را به دنبال دارد؛ من فکر می‌کنم که شاید بهترین کار این باشد که اجازه بدهیم مجمع تشخیص مصلحت در یک فضای آرام و کاملاً از موضع فنی و کارشناسی این موضوع را بررسی کند و به هر تصمیمی که رسید، همه ما تابع باشیم. به هر حال مجمع تشخیص مصلحت است، اگر مصلحت را در الحاق ببینند، باید تبعیت کرد و اگر مصلحت را در عدم الحاق ببینند یا کار دیگری ببینند، به نظرم باید تبعیت کرد. مهم این است که ما فضا را دو قطبی نکنیم؛ یکی از آفات سیاست خارجی این است که موضوعات، ملی موضوعات سیاست خارجی تبدیل به موضوعات جناحی و موضوعات داخلی شود. عیبی ندارد که نظرات موافق و مخالف داشته باشیم یا در رسانه‌ها بحث کنیم ولی موضوع را به نظرم به یک امر سیاست داخلی تبدیل نکنیم، همدیگر را متهم نکنیم، بحث کاملا فنی است و اینکه مقام معظم رهبری هم فرمودند که بحث فنی و کارشناسی در مجمع صورت بگیرد دقیقا نشان میدهد که مسیر صحیح همین است. اجازه بدهیم که مجمع تشخیص مصلحت، مصلحت را هرجور که می‌داند تشخیص بدهد.
دولت مصلحت را در تصویب لوایح باقی مانده FATF می بیند
عراقچی ادامه داد: طبیعی است که دولت با توجه به اصراری که نسبت به بررسی مجدد FATF دارد، مصلحت را در این می‌بیند و نظرات و دیدگاه‌های خودش را در مجمع تشخیص مصلحت مطرح خواهد کرد. نمایندگان دولت شرکت خواهند کرد توضیحات را خواهند داد، اینکه مجمع چه تصمیمی خواهد گرفت به خود مجمع مربوط است و فکر می‌کنم که بهتر است ما اجازه بدهیم در آرامش این تصمیم اتخاذ شود.
وزیر امور خارجه در پاسخ به این سوال که آیا در صورت پذیرش لوایح باقیمانده از لیست سیاه خارج خواهیم شد، گفت: شرایطی که به اصطلاح اینجا مورد بحث است در حقیقت پیوستن نیست؛ در اصل رعایت یک سری استانداردها و اصولی است که مقرر کرده و کشورهایی که این استانداردها را رعایت نکنند در لیست‌های مختلف fatf قرار می‌گیرند و آن چیزی که به اسم لیست سیاه شناخته میشود در اصل لیست سیاه نیست. در اصل لیستی است که کشورهای دیگر را منع می‌کند که با کشورهای در این لیست همکاری مالی و بانکی داشته باشد و معروف شده به لیست سیاه، از این جهت که واقعاً کشوری که در این لیست است با محدودیت‌های بسیار زیادی مواجه میشود.
هدف از گفت و گوهای ژنو پیدا کردن راهی برای شروع مجدد مذاکرات هسته‌ای است
وزیر امور خارجه در پاسخ به سوالی در خصوص دور جدید گفت‌وگوهای ایران و اروپا در ژنو نیز گفت: ظرف روز گذشته و امروز یک دور مذاکره با سه کشورهای اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان و یک دور مذاکره هم با آقای مورا از اتحادیه اروپا و کارشناسان اتحادیه اروپا داشتیم. غرض اصلی این دور مذاکرات پیدا کردن راهی برای شروع مجدد مذاکرات هسته‌ای است. طبیعی است که ما در موضوع هسته‌ای هیچ وقت میز مذاکره را ترک نکردیم و هیچ وقت نبوده که ما بگوییم اهل مذاکره نیستیم چرا که به ماهیت صلح آمیز برنامه هسته‌ای خودمان مطمئن هستیم و در اینکه این اطمینان را به دیگران ارائه بدهیم هیچ وقت مشکل اصولی نداشتیم.
هیچ وقت با مذاکره هسته ای مشکلی نداشتیم
وی ادامه داد: بعضی وقت‌ها زیاده خواهی‌های طرفهای مقابل این مذاکرات را دچار مشکل کرده ولی به طور مبنایی ما با مذاکره هسته‌ای هیچ وقت مشکلی نداشتیم چرا که نسبت به خودمان و صلح آمیز بودن برنامه‌مان مطمئن هستیم و به هر حال اینکه اگر مذاکرات عزتمندانه و شرافتمندانه وجود داشته باشد ما به مذاکرات ملحق خواهیم شد. همیشه موضع ما مشخص بوده الان هم مذاکراتی که ما با سه کشور اروپایی داشتیم در حقیقت برای این است که ببینیم چگونه میشود بار دیگر به میز مذاکرات هسته‌ای برگردیم و آیا فرصتی وجود داردبرای اینکه یک مسیر مذاکراتی برای حل و فصل این مشکل پیدا شود یا نه؛ واقعیت راباید عرض کنیم که به هر حال الان آمریکا از برجام خارج شده و ما مذاکراتی با آمریکا در چهارچوب برجام و در موضوع هسته‌ای نداریم.
سیاست ما همچنان مذاکره غیرمستقیم با آمریکا در موضوع هسته ای است
عراقچی گفت: پیش از این نیز ما با باقی اعضای برجام مذاکره کردیم و آنها بودند که با آمریکا مذاکره می‌کردند و در حقیقت یک جور مذاکرات غیر مستقیم وجود داشت. سیاست ما کماکان همین است؛ ما با دولت آمریکا در موضوع هسته‌ای مذاکره نمی‌کنیم تا وقتی که به برجام برگردند یا به هر حال سیاست خودشان را در این خصوص اعلام کنند ولی با کشورهای اروپایی، با چین و روسیه مذاکرات خودمان را خواهیم داشت.
مشورت ها با چین و روسیه ادامه خواهد داشت
وی ادامه داد: به هر صورت موضوع اوکراین باعث شده که یک مقدار شکافی بین کشورهای اروپایی و روسیه به وجود بیاید اینکه این شکاف در مذاکرات چگونه می‌خواهد خودش را نشان بدهد موضوعی بود که ما امروز بحث کردیم ولی طبیعی است که ما چین و روسیه را دو عضو اصلی این مذاکرات می‌دانیم و مشورت خودمان را با این دو کشور خواهیم داشت.
امید دولت و اتکای دولت به مذاکره نیست
وزیر امور خارجه گفت: من در سفر اخیری که به چین داشتم به طور مفصل در این خصوص با دوستان چینی صحبت کردم. عرض کردم در سفر رئیس جمهور باز یکی از موضوعاتی که مطرح خواهد شد طبیعتا بحث هسته‌ای است. ما این مشورت‌ها و این رایزنی‌ها را هرجا که لازم باشد ادامه خواهیم داد. به هر حال ما میز مذاکره را ترک نمی‌کنیم؛ البته این را عرض بکنم همانطور که مقام معظم رهبری فرمودند، امید ما، امید دولت و اتکای دولت به مذاکره نیست. امید ما و منش ما خنثی کردن تحریم‌ها، خنثی‌سازی تحریم‌ها و مقابله با آنهاست ولی این مسیر را هم رها نمی‌کنیم. دل نبستیم، امید کشور را به آن جهت فقط محدود نکردیم. دولت کار خودش را در زمینه‌های اقتصادی انجام میدهد. در خنثی‌سازی تحریم‌ها اتکا به توانمندی‌های ملی کار خودش را انجام میدهد ولی این بحث رفع تحریم‌ها را هم رها نمی‌کنیم.
هنوز از دولت جدید آمریکا، حرفی درباره مذاکرات نشنیده ایم
عراقچی در پاسخ به این سوال که این روزها گمانه‌زنی‌هایی در محافل سیاسی و چه در محافل رسانه‌ای اتفاق می‌افتد مبنی بر انجام مذاکرات مستقیم با آمریکایی‌ها و به تناسب همین گمانه زنی‌ها، یک عده باز ابراز نگرانی می‌کنند نسبت به این مذاکرات، آیا بنا هست که یک چنین مذاکراتی اتفاق بیفتد و اگر تایید می‌کنید، پاسخی برای دغدغه کسانی که نگران هستند هم دارید، گفت: دولت جدید آمریکا هنوز مستقر نشده است و تکلیف دولت قبلی هم مشخص است. مذاکراتی در دولت پیشین وجود داشت که با عنوان روند مسقط شناخته می‌شد و مذاکرات غیر مستقیم بود؛ البته مذاکرات با اروپایی‌ها هم بود. الان ما از دولت جدید آمریکا که هنوز هم مستقر نشده و تقریبا فکر کنم شش، هفت روز مانده تا کار خودش را شروع کند، سیاستی و حرفی در این خصوص نشنیدیم؛ طبیعی است که جمهوری اسلامی ایران سیاست خود را بر اساس آنچه که از از رویکردهای طرف مقابل ببیند، تنظیم خواهد کرد. ما تنها در مذاکرات عزتمندانه، شرافتمندانه و بر اساس احترام متقابل نه بر اساس فشار و تهدید و تحریم و بر اساس احترام شرکت خواهیم کرد.
فرمول برجام همچنان معتبر است
وی ادامه داد: برای منافع خودمان و برای رفع تحریم‌ها، آن فرمول که در برجام وجود داشت کماکان فرمول معتبری است. ما در حوزه اعتمادسازی در خصوص ماهیت صلح‌آمیز برنامه هسته‌ای ایران مشکلی نداریم و کلاً در مقابل رفع تحریم‌ها این فرمول همچنان وجود دارد. اما اینکه دوستانی دغدغه دارند و نگرانی دارند، من اطمینان میدهم که سیستم یا روال تصمیم گیری در کشور یک روال کاملا شناخته شده است و سازوکارهای خودش را دارد. موضوعاتی که مهم است مانند بحث هسته‌ای، در شورای عالی امنیت ملی مطرح می شود و مورد بحث و بررسی قرار می گیرد و مصوبات شورا هم مشخص است که برای اجرا چه مسیری را طی می کنند. من واقعاً این اطمینان را به همه دوستانی که نگران هستند و حق دارند که نگران باشند میدهم که مراحل تصمیم گیری در خصوص موضوعات مهم کشور از جمله این موضوع، کاملا شناخته شده است. همه حرف‌ها شنیده میشود و نهایتاً تصمیم آنجایی که باید گرفته بشود، گرفته میشود و وزارت امور خارجه هم طبیعتاً به عنوان مجری وارد عمل خواهد شد و آنچه که تصمیم نظام شده را اجرایی می‌کند.
وزیر امور خارجه با تاکید بر اینکه ما اشخاص ذیربط، نمایندگان محترم مجلس و همه را در جریان قرار خواهیم داد تا با یک صدا حرکت کنیم، گفت: مطمئنم که وقتی با یک صدا با طرفهای مقابل مواجه شویم ثمرات بهتری را هم خواهیم گرفت و حتماً در چارچوبی که برای وزارت امور خارجه مقرر خواهد شد حرکت خواهیم کرد.
به گفت و گوهای انتقادی با اروپا باز نمی گردیم
عراقچی در واکنش به سخنان رئیس‌جمهور فرانسه درباره تهدید بودن ایران و آغاز گفت‌وگوهای انتقادی سال ۷۰ گفت: ما به مذاکرات گفتگوهای انتقادی آنچه که در گذشته بوده هیچ وقت برنمی‌گردیم و از آن مراحل همه عبور کردیم و تنها در گفتگوهایی که بر اساس احترام متقابل و بر اساس منافع متعادل باشد شرکت خواهیم کرد.
دلیلی برای نگرانی اروپا از جانب ایران در جنگ اوکراین وجود ندارد
وی با بیان اینکه اروپایی‌ها در موضوع اوکراین نگرانی‌هایی دارند، توضیح داد: واقعیت آن است که جنگی که الان در اوکراین در جریان است خاص اوکراین نیست و کل کشورهای اروپایی در حمایت از اوکراین بسیج شده و به جنگ علیه این کشور به شکل یک تهدید بزرگ امنیتی برای مجموعه اروپا نگاه می‌کنند. طبیعی است که نسبت به سیاست‌های ایران نگرانی‌های داشته باشند ولی به نظر ما هیچ دلیلی برای این نگرانی‌ها وجود ندارد.
وزیر امور خارجه با اشاره به اینکه نگرانی اروپایی‌ها به واسطه تهدیدی که در خاک خود دارند، طبیعی است، تصریح کرد: از نظر ما دلیل موجهی برای نگرانی آنها نسبت به ایران وجود ندارد و ما همواره از حاکمیت و تمامیت ارضی اوکراین حمایت کردیم و موضع جمهوری اسلامی ایران هیچ وقت خدشه‌ای در تمامیت ارضی اوکراین وارد نکرده و از تمامیت ارضی اوکراین حمایت کردیم. البته همکاری های نظامی هم میان ایران و روسیه از قدیم وجود و جریان داشته است.
آماده گفت و گو با اروپا درباره نگرانی های امنیتی دو طرف هستیم
وزیر امور خارجه درباره گفت‌وگو با اروپا توضیح داد: ما آمادگی گفتگو با اروپا را داریم ولی این گفتگوها باید مبتنی بر نگرانی‌های دو طرف باشد. ما در این خصوص منطق قوی داریم و آماده گفتگو در خصوص بحث اوکراین و موضوع هسته‌ای هستیم. ما برای اینکه نگرانی کشورهای اروپایی را در خصوص تهدیدات امنیتی ملی آنها رفع کنیم حاضر به گفت‌وگو هستیم اما باید بدانند که این یک جاده دو طرفه است و آنها هم باید پاسخ‌های مناسبی به تهدیدات امنیتی و نسبت به نگرانی‌های جمهوری اسلامی ایران بدهند.
اروپایی ها نسبت به همکاری نظامی و تسلیحاتی با رژیم صهیونیستی پاسخگو باشند
وزیر امور خارجه در پاسخ به این سوال که اشاره فرمودید در برخی موارد برای مثال در خصوص حضور پدافندی برخی کشورهای اروپایی در عملیات وعده صادق نیز صحبت کرده ایم، گفت: ما هنوز در مورد اوکراین وارد مذاکره با اروپایی‌ها نشدیم؛ من اینجا اعلام آمادگی می‌کنم که ما مشکلی از این جهت نداریم و برای گفت و گو آمادگی داریم چرا که منطق‌مان هم قوی است. اگر اروپا شاکی است که چرا به اصطلاح سلاح‌های ایرانی یا همکاری نظامی بین ایران و روسیه وجود دارد، باید نسبت به همکاری های نظامی که خود آنها با برخی کشورها در منطقه ما و با رژیم صهیونیستی دارند و منجر به قتل عام فلسطینی‌ها و نسل کشی در غزه شده، پاسخگو باشند.
وی ادامه داد: آنها در بسیاری از عملیاتهای نظامی در این منطقه مشارکت داشته اند، نه فقط در مقابله با عملیات ایران بلکه اصولاً حمایت همه جانبه‌ای که کردند، تسلیحاتی که به رژیم صهیونیستی برای این نسل کشی که در غزه صورت گرفت دادند و این حملات وحشیانه که در لبنان و در سوریه اتفاق افتاده، اشغال سرزمینی که الان در سوریه اتفاق افتاده همه این‌ها بالاخره با کمک تجهیزات غربی و با کمک تسلیحات غربی صورت گرفته اس. بنابراین حرف از نگرانی ها زدن کاملا طبیعی است ولی این یک جاده دو طرفه است. نمی توانند فقط مدعی باشند که احساس نگرانی و تهدید امنیتی کنند. فکر می‌کنند در یک باغی نشستند که به تعبیر آن آقایی که قبلا گفت اروپا باغی است که حتماً به هر شکل از خودش محافظت کند، نه اتفاقاً آن خاری که از سمت اروپا در چشم باقی جهان رفته اصلاً قابل نادیده گرفته شدن نیست.
ایران خواهان تشکیل دولت فراگیر در سوریه است
عراقچی درباره چشم انداز و آینده سوریه با سوریه، گفت‌وگو با حاکمان جدید و نیز وضعیت سفارتخانه ایران در این کشور توضیح داد: ایران به حفظ تمامیت ارضی سوریه و مقابله با اشغال، حفظ وحدت سرزمینی و مقابله با تجزیه، آرامش داخلی و مخالفت با جنگ قومی و قبیله‌ای که زمینه زیادی دارد و نیز تامین آرامش و پیشرفت سوریه پایبند است. ایران خواهان یک دولت فراگیر در سوریه است که همه اقشار جامعه سوریه را در برگیرد. جامعه سوریه جامعه متحدالشکلی نیست و اکراد و علوی‌ها و دیگر اقوام وجود دارد.
وی ادامه داد: به اعتقاد ما و خیلی کشورهای دیگر ثبات و آرامش در سوریه منوط به این است که یک دولت فراگیر تشکیل شود که همه این گروه‌ها و همه اقوام در آن مشارکت داشته باشند. ما از چنین حکومت و دولتی که به خواست مردم سوریه شکل گیرد حتماً حمایت خواهیم کرد. بسیاری از کشورهای منطقه هم عیناً موضع ما را دارند ما با آنها در حال مشورت و رایزنی هستیم.
عراقچی با اشاره به اینکه با بازگشایی سفارت خود در دمشق مشکلی نداریم، گفت: اگر تضمین سفارت ما تامین شود، حتماً به این کار اقدام خواهیم کرد. البته به رسمیت‌شناختنِ دولت سوریه مسئلۀ دیگری است که در زمان خودش بررسی خواهد شد.
توانمندی دفاعی ایران درون زا است
وزیر امورخارجه در واکنش به اظهارات وزیر امور خارجه آمریکا که مدعی شده است که در حمله رژیم صهیونیستی به ایران تمام پدافند هوایی ایران منهدم شده است، گفت: پاسخ این موضوع کاملا مشخص است، توانمندی‌های دفاعی ما درون‌زا است یعنی ما خود به این توانمندی رسیدیم، خود ما به این توانمندی دفاعی که دنیا در حال نظاره آن است رسیدیم. اینکه در گوشه یا کناری ضرباتی زده و خورده شود طبیعت جنگ است که هم ضربه می‌زنی هم ضربه می‌خوری ولی این تجهیزات دفاعی ما وارداتی نیست که اگر زده شد عزا بگیریم، این‌ها همه درون‌زا است و همه توسط فرزندان برومند این کشور ساخته شده است و حتماً دوباره دیر یا زود جایگزین خواهد شد. تا جایی که من خبر دارم جایگزینی خیلی خوب و خیلی بهتر از آن چیزی که تصور می‌شد صورت گرفته است. سیستم پدافندی کشور دوباره برقرار شده و کامل تر هم انشالله خواهد شد.
