افشای نگرانی انگلیس از اقدامات افراطی بوش در زمان جنگ عراق

اسناد دولتی انگلیس که اخیرا منتشر شده‌اند نشان می‌دهند مشاوران تونی بلر، نخست وزیر اسبق این کشور در زمان جنگ عراق خواستار مهار جورج دبلیو. بوش شده بودند، چون یک مقام ارشد آمریکایی گفته بود که این رئیس جمهور وقت ایالات متحده معتقد بوده بر طبق «یک ماموریت از جانب خدا» باید با شبه‌نظامیان عراقی بجنگد.

 روزنامه «گاردین» انگلیس گزارش کرد اسناد دولتی انگلیس که اخیرا در اختیار بایگانی ملی این کشور در شهر «کیو» واقع در غرب لندن قرار گرفته‌اند نشان می‌دهند مشاوران «تونی بلر»، نخست وزیر اسبق این کشور در زمان جنگ عراق در اظهاراتی خصوصی به او از بابت افراطگری‌های «جورج دبلیو. بوش»، رئیس جمهور اسبق ایالات متحده هشدار داده و این را که واشنگتن «کنترل سیاسی مناسب» بر عملیات‌های نظامی در عراق داشته باشد زیر سوال برده بودند.

در این اسناد تصریح شد که مشاوران بلر در آوریل ۲۰۰۴ و بعد از یک عملیات نظامی ارتش ایالات متحده علیه یک شورش بزرگ در شهر فلوجه، از نخست وزیر وقت انگلیس خواسته بودند با ارسال «پیام‌های سخت» به رئیس جمهور وقت ایالات متحده خواستار «رویکرد سنجیده‌تر» او در عراق شود.

به نوشته گاردین، «ریچارد آرمیتاژ»، معاون وزیر امور خارجه وقت ایالات متحده با لحن صریح غافلگیر کننده‌ای در سندی تحت عنوان «لطفا با احتیاط زیادی محافظت کنید» خطاب به «دیوید منینگ»، سفیر اسبق انگلیس، هشدار داد جورج دبلیو. بوش بعد از درخواست از نیرو‌های آمریکایی برای آنکه شبه‌نظامیان را در فلوجه «گوشمالی دهند» نیازمند آن است که «کمی از واقعیت را درک کند.»

در آن زمان سربازان آمریکایی بعد از کشته شدن چهار مقاطعه‌کار نظامی خصوصی آمریکایی در یک کمین در فلوجه، وارد نبرد خونینی با شبه‌نظامیان در این شهر شده بودند.

آرمیتاژ در پیام خود همچنین خواستار آن شد که تونی بلر در سفری که قرار بود به تاریخ ۱۶ آوریل به واشنگتن داشته باشد از نفوذ خود استفاده کرده و از جورج دبلیو. بوش بخواهد «در چارچوب یک فرآیند سیاسی به دقت قضاوت شده» با فلوجه برخورد کند.

کمتر از یک سال بعد از سرنگونی صدام، دیکتاتور سابق عراق در ماه مه ۲۰۰۳، اجساد مثله شده نیرو‌های مقاطعه‌کار آمریکایی در حالی که از یک پل به روی رودخانه فرات آویزان شده بودند کشف شد. این رویداد موجب شد ارتش آمریکا عملیاتی را تحت عنوان عملیات «عزم هوشیار» در فلوجه به اجرا در آورد. به نوشته گاردین ژنرال‌های ارتش ایالات متحده بر بوش اعمال نفوذ کرده بودند تا «بخواهد در فلوجه شبه‌نظامیان را گوشمالی دهد» و تفنگداران دریایی آمریکا شهر را به اشغال در آورند. اما مقام‌های حکومت ائتلافی موقتی که بعد از سقوط صدام در عراق تشکیل شد نگران بودند که پاسخ نظامی آمریکا به امید‌ها برای تشکیل یک دولت مستقل در عراق آسیب بزند.

طبق اسناد مذکور منینگ بعدا به دفتر نخست وزیر انگلیس گزارش داد که جورج دبلیو. بوش «بعد از درک مقداری از واقعیت» عقب نشینی کرده است.

به نوشته گاردین همچنین بوش در سال ۲۰۰۳ در یک گفتگوی خصوصی با یک هیات فلسطینی ادعا کرده بود که خدا با او صحبت کرده و به او گفته است: «جورج برو با این تروریست‌ها در افغانستان بجنگ، جورج برو و به استبداد در عراق پایان بده!»، اما کاخ سفید این گزارش را «پوچ» خوانده و رد کرد. رئیس جمهور وقت ایالات متحده در یک اعلامیه مشهور بعد از سرنگون شدن صدام در حمله ائتلاف آمریکا و انگلیس به عراق گفته بود: «ماموریت تکمیل شد.»

آرمیتاژ همچنین ادعا‌های ژنرال «جان ابی زید»، فرمانده وقت نیرو‌های آمریکایی در عراق درباره این که می‌تواند شورش در فلوجه را در عرض چند روز فرو بنشاند «چرند و مصداق بلاهت سیاسی» دانست.

طبق گزارش منینگ، آرمیتاژ معتقد بود آمریکا «در حال شکست تدریجی در میدان نبرد است» و اینکه دولت واشنگتن به زودی «به طرزی اجتناب ناپذیر» مجبور به اعزام سربازان بیشتر به عراق خواهد شد که این «به لحاظ سیاسی برای بوش زشت خواهد بود.»

دولت وقت انگلیس ظاهرا از بابت عملیات نظامی آمریکا نگرانی داشت. در یک سند دولتی صادر شده در آستانه سفر آوریل ۲۰۰۴ بلر به واشنگتن تصریح شده بود «رخداد‌ها در فلوجه حجم زیادی از سرمایه سیاسی ائتلاف را تحلیل برده‌اند.»

در این سند نوشته شد: «ما باید به طور علنی بر تداوم تعهدمان به تکمیل شدن ماموریت تاکید کنیم، اما در ارتباطات خصوصی باید برخی پیام‌های دشوار را به بوش منتقل کنیم مبنی بر اینکه لازم است ارتش آمریکا یک رویکرد سنجیده‌تر تحت یک نظارت سیاسی مناسب را اتخاذ کرده و لازم است که اشغالگری در اول ژوئیه به شکل واضح پایان یابد.»

در ادامه این سند آمده است: «نخست وزیر انگلیس باید بوش را از این بابت بازخواست کند که آیا کنترل سیاسی مناسبی برای عملیات‌های نظامی آمریکا وجود دارد.»

«نایجل شینوالد»، مشاور سیاست خارجی تونی بلر در یادداشتی فرستاده شده برای نخست وزیر وقت انگلیس تاکید کرد که نگرانی‌های اصلی انگلیس شامل «مدیریت ناشیانه آمریکا»، «تاکتیک‌های نظامی نامناسب آمریکا –اقدامات آنها در فلوجه در صفحه تلویزیون عراقی‌ها به شکل یک مجازات دسته‌جمعی تعبیر شد» و «رفتار رسانه‌ای آخرالزمانی» است.

آمریکا در آن زمان ۲۷ سرباز خود در عملیات فلوجه از دست داده در حالی که برآورد شد در نتیجه این عملیات حدود ۲۰۰ شبه‌نظامی و ۶۰۰ غیرنظامی عراقی نیز کشته شده‌اند. نیرو‌های ائتلاف آمریکا و انگلیس در یک حمله دوم که در نوامبر ۲۰۰۴ به اجرا گذاشته شد این شهر را تصرف کردند. سربازان آمریکایی تا سال ۲۰۱۱ در عراق باقی ماندند.

منبع: ایسنا