اجتناب کامل از قند در رژیم غذایی، توصیه نمیشود!

در سالهای اخیر، گسترش فعالیتهای بلاگرها در بسترهای مجازی، به ویژه در اینستاگرام، منجر به انتشار گستردهای از اطلاعات نادرست در زمینه سلامت شده است. این مسئله به سمت یک بحرانی جدی سوق یافته و میتواند توجه کاربران را از پزشکان و متخصصان واقعی به سمت افرادی که صرفاً در فضای مجازی به عنوان متخصص تبلیغ میکنند، منحرف کند و در نتیجه سلامت عمومی جامعه را با خطرات جدی روبرو کند.
یکی از موضوعاتی که به تازگی توجه بلاگرهای اینستاگرامی را به خود جلب کرده، بحث حذف کامل قند به منظور کاهش وزن و دستیابی به وضعیت جسمانی بهتر میباشد. این ادعا با واکنشهای کارشناسان علوم تغذیه مواجه شده و آنها بر این معتقدند که حذف کامل قند از رژیم غذایی، اقدامی غیرمنطقی و خطرناک است.
مصرف بیش از حد قند و شکر در رژیمهای غذایی روزانه میتواند عواقب نامطلوبی نظیر اضافه وزن، چاقی، ابتلا به دیابت، افزایش خطر سرطان و پیری زودرس را برای سلامت افراد به همراه داشته باشد و گاهی اوقات جبران این عوارض به سادگی امکانپذیر نیست. به همین دلیل، برخی افراد برای فرار از این تبعات، به طور افراطی قند و شکر را به کل از وعدههای غذایی خود حذف میکنند.
در این زمینه، معاون پژوهشی مرکز تحقیقات سلامت و ایمنی غذا در دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی یزد، بر این باور است که حذف کامل تمام انواع قندها از رژیم غذایی صحیح نیست.
«آزاده نجارزاده» در این راستا اظهار میدارد: بیشتر مواد غذایی حاوی انواع مختلف قند یا نشاستههایی هستند که سرانجام به قند تبدیل میشوند.
به گفته او، قندها تنها به قند و شکر یا شیرینی و شکلاتهایی که مصرف میکنیم محدود نمیشوند بلکه آنها نیز در انواع میوهها و محصولات لبنی، از جمله شیر که حاوی قند لاکتوز است، و حتی در نان و برنج یافت میشوند.
نجارزاده ادامه میدهد: در صورتی که فردی بخواهد به طور ناگهانی به دنبال کاهش وزن یا لاغری، مصرف قند را به طور کامل قطع کند، به سلامتی خود آسیب خواهد رساند.
او بر این نکته تأکید میکند که تنها باید غذاهایی که حاوی قند مصنوعی هستند از برنامه غذایی حذف شوند و اعلام میدارد: بهتر است مواد قندی مانند آبنبات، شکلات و حتی قند سفید که معمولاً به چای اضافه میشود، از رژیم غذایی حذف گردد و در مصرف قندهای طبیعی نیز تعادل رعایت شود.
مدیر گروه تغذیه دانشگاه نیز خاطرنشان میسازد که بسیاری از مواد غذایی برچسبهای مشخصی در مورد قند و شکر ندارند و به جای آن از اصطلاحات مشابه استفاده میشود. به عنوان مثال، واژههایی مانند ساکرز، شربت فروکتوز یا ذرت روی برچسب محصولات، در واقع به معنای همان قند هستند و توصیه میشود این کالاها از رژیم غذایی کنار گذاشته شوند.
وی همچنین اشاره دارد که میوهها منبع غنی قند فروکتوز هستند و قند فروکتوز برای بدن بسیار اهمیت دارد. بسیاری از افراد به منظور دستیابی به تناسب اندام، تمامی انواع میوهها را از رژیم غذایی خود حذف میکنند و معتقدند که میوهها دارای کربوهیدرات بالایی هستند، در حالی که حذف میوه به هیچ وجه و در هیچ رژیمی توصیه نمیگردد.
نجارزاده در این خصوص میافزاید: در بعضی رژیمهای غذایی نظیر رژیم کتوژنیک، میوهها به طور کامل حذف میشوند، اما واقعیت این است که میوهها علاوه بر داشتن مواد مغذی و ویتامینها، به دلیل غنای فیبر، برای عملکرد بهینه دستگاه گوارش ضروری هستند، لذا هیچ جامعه علمی حذف میوه را تأیید نمیکند.
این کارشناس تغذیه با این نکته که حذف قند از رژیم غذایی تنها باید تحت نظر متخصصان تغذیه انجام شود تا مقداری از بیماریها را کاهش دهد، متذکر میشود: با توجه به اینکه گلوکز مهمترین منبع انرژی برای سلولهای سرطانی به حساب میآید، روش صحیح و اصولی حذف این ماده غذایی میتواند به نابودی سلولهای پیش سرطانی تا حد زیادی کمک کند.
او همچنین اظهار میدارد: البته تحقیقات زیادی بر روی حیوانات نشان داده که مصرف قند ممکن است خطر ابتلا به بیماری آلزایمر را افزایش دهد، لذا حذف این ماده از رژیم غذایی میتواند به کاهش خطر ابتلا به آلزایمر نیز یاری برساند.
معاون پژوهشی مرکز تحقیقات سلامت و ایمنی غذا در پایان اظهار میدارد: حذف قند برای افرادی که مدت زمان طولانی از قند و شکر در رژیم غذایی خود بهره بردهاند، ممکن است عوارضی مانند سردرد، خستگی، بیحالی، اضطراب، عصبانیت و پرخاشگری ایجاد کند، اما این علائم پس از چند روز از بین میروند و فرد در مرحلهای قرار میگیرد که بدنش از این عوارض پاک میشود.