آیا شما هم به «نمود داروینی» مبتلا هستید؟

گوش انسان با تنوع و شکل شناسی خاص خود، رازهای شگفت انگیزی را در دل دارد. جالب تر اینکه، بعضی از پژوهش ها ارائه می دهند که گوش ها می توانند به سان اثر انگشت، نشانه ای منحصر به فرد از هر فرد باشند.
به گفته یک پزشک، یکی از جذاب ترین تفاوت ها میان گوش ها، وجود یک برآمدگی کوچک به نام «برآمدگی داروین» (Darwin’s Tubercle) در لبه ی بیرونی آن هاست. پژوهشگران زیست شناسی این برآمدگی را به عنوان یک میراث تکاملی یا نشانه ای وِستیجیال (Vestigial Trait) توصیف می کنند؛ ویژگی هایی که در گذشته کارایی داشته اند اما با گذشت زمان، دیگر کاربردی ندارند.
به عنوان نمونه، «ایستادن موهای بدن» در پاسخ به سرما یا ترس، زمانی برای آبا و اجداد ما دارای اهمیت بود، اما در دنیای امروزی، این خصوصیت بیشتر شبیه به یادگاری از اعصار گذشته به نظر می رسد. حرکت دادن گوش یا «تکان دادن گوش» نیز یکی از این ویژگی ها به حساب می آید. برآمدگی داروین نیز جزء همین مجموعه است؛ نشانه ای کوچک اما جالب از تاریخ تکاملی ما.
این برجستگی نخستین بار توسط چارلز داروین در اثر معروفش «تبار انسان» (The Descent of Man) معرفی شد و به همین دلیل چنین نامی بر آن نهاده شده است. با این حال، برخی به اشتباه فرض کرده اند که وجود یا عدم وجود این برآمدگی تنها به یک ژن و دو آلل ساده مربوط می شود؛ مشابه به رنگ چشم یا گروه خونی. اما بررسی های ژنتیکی و تحقیقات امروزی به وضوح نشان می دهند که وضعیت خیلی پیچیده تر از این است.
برآمدگی داروین تحت تأثیر تنها یک ژن نیست
تحقیقات ژنتیکی در ارتباط با این ویژگی نتایج جالبی ارائه کرده است. برای مثال، در یک بررسی انجام شده در سال ۲۰۱۶، مشخص گردید که فقط ۱۰.۵٪ از بزرگ سالان مقیم اسپانیا این برآمدگی را دارند. در مقایسه، در هند تقریبا ۴۰٪ و در میان دانش آموزان سوئدی این عدد به حدود ۵۸٪ می رسد.
نکته جالب این است که در یک مطالعه قدیمی تر از سال ۱۹۳۶، در میان ۲۶ جفت دوقلوی همسان، مشاهده شد که در برخی موارد تنها یکی از آنها این برآمدگی را داشته است! این نتایج تاکید دارند که وجود یا عدم وجود این برآمدگی تنها به ژنتیک محدود نمی شود و عوامل محیطی نیز در مراحل رشد جنینی موثر هستند.
برآمدگی داروین ممکن است زمانی برای بهبود شنوایی وجود داشته باشد
اما چه عواملی باعث بروز این برآمدگی شده اند؟ چرا برخی از ما آن را داریم و برخی دیگر خیر؟ موقعیت این برجستگی در لبه ی بالایی گوش، یعنی ناحیه هِلِیکس (Helix)، حاکی از این است که احتمالاً در دوران های دوری نقش مفیدی در تقویت شنوایی ایفا کرده است.
اگر به ساختار گوش برخی از نخستی ها یا پریمات ها (Primates) نگاه کنید، متوجه خواهید شد که همین منطقه برآمدگی بزرگ تری دارد. این فرم خاص گوش به آن ها کمک می کند تا صداها را به طور بهتری به سمت کانال گوش هدایت کنند. وجود این قابلیت برای موجوداتی که در محیط های طبیعی زندگی می کنند و به شنوایی قوی برای بقای خود نیاز دارند، امری حیاتی است.
گوش انسان برای شنوایی های خاصی تکامل یافته است
اگرچه به نظر می رسد این برآمدگی به طور دیگری به شنوایی یاری می کرده است، اما در گذر زمان نیاز به آن برای انسان ها به تدریج کاهش یافته است. گوش انسان در مقایسه با سایر حیوانات با هدف تشخیص صداهای خاص و دقیق تر تکامل یافته است. ما دیگر به شناسایی صداهای شکارچیان یا حرکت برگ ها در باد نیاز نداریم؛ بلکه باید توانایی درک جزئیات محاوره ها، موسیقی و صداهای پیچیده را داشته باشیم.
در این زمینه، گوش انسان به طور قابل توجهی قوی تر از گوش پریمات هاست. اما از آنجایی که هیچ فشار تکاملی خاصی برای حذف این برآمدگی وجود نداشت، در بعضی افراد این خصوصیت باقی مانده و در دیگران حذف گردیده است.
گوش های ما منحصر به فرد هستند؛ برآمدگی داروین تنها بخشی از این تفاوت است
برآمدگی داروین تنها یکی از مواردی است که شکل گوش هر فرد را منحصربه فرد می سازد. حتی اگر از این برجستگی بی بهره باشید، گوش هایتان همچنان بی نظیر و خاص هستند. هیچ دو انسانی گوش هایی دقیقاً مشابه ندارند؛ حتی دوقلوهای همسان نیز از این قاعده مستثنا نیستند!
چه خوشه داروین را داشته باشید و چه نداشته باشید، این گوش ها بخشی از شخصیت و هویت شما به شمار می آیند. صداهای موسیقی، خنده و صدای عزیزانتان همه از طریق این گوش های خاص به شما منتقل می شود. بنابراین، دفعه ی بعد که به آینه خیره می شوید، با افتخار به این ساختار پیچیده و خلاقانه بیندیشید.