بهبود ایمنی و کاهش سوانح شغلی از طریق آموزش کارگران و کارفرمایان
در سال های اخیر، موضوع حفاظت از نیروی انسانی به عنوان یکی از مسایل اساسی وزارت کار مطرح شده و کاهش حوادث شغلی در اولویت بازرسان کار قرار گرفته است. در این راستا، متخصصان به اهمیت رعایت ایمنی در کارگاه ها تاکید کرده و نقش آموزش کارگران و کارفرمایان را در ارتقای فرهنگ ایمنی و کاهش حوادث شغلی تأثیرگذار می دانند.
آموزش های ایمنی کار به عنوان یکی از کلیدی ترین راهبردها برای ایمن سازی محیط کار، ارتقاء بهره وری و حفاظت از منابع انسانی و مادی کشور، به طور مستمر در دستور کار معاونت روابط کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی قرار دارد.
در حال حاضر، پیشگیری از حوادث شغلی و رعایت قوانین و آیین نامه ها یکی از اهداف اصلی بازرسان کار است، که نه تنها در کاهش هزینه های ناشی از حوادث موثر است بلکه منافع بلندمدت اجتماعی و اقتصادی مانند حفظ نیروی کار و ارتقاء کیفیت تولید را فراهم می آورد و انگیزه ای برای کارفرمایان ایجاد می کند.
متخصصان بر این باورند که بازرسان کار با نظارت بر اجرای دقیق مقررات قانون کار و ضوابط ایمنی و حفاظت فنی، در حفظ جان نیروهای کار و ارتقای کیفیت تولید و امنیت شغلی کارگران نقش اساسی دارند. به اعتقاد آنان، هرچه نظارت بر کارگاه ها و محیط های کاری دقیق تر و به روزتر باشد، میزان حوادث شغلی کاهش می یابد.
در سال های اخیر، حفاظت از نیروی انسانی یکی از اولویت های اساسی وزارت کار بوده و کاهش حوادث شغلی در دستور کار بازرسان کار قرار گرفته است. در این راستا، بیش از ۲۲ هزار کمیته حفاظت فنی در سطح کشور و در کارگاه هایی با بیش از ۲۵ کارگر تشکیل شده تا ضمن خود ارزیابی، از نیروی کار و سرمایه های سازمان حفاظت کنند.
در این راستا، پروانه رضایی بختیاری ـ معاون روابط کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی اخیراً در یکصد و نود و یکمین نشست شورای عالی حفاظت فنی، نیاز به اصلاح سیاست گذاری ها در حوزه بازرسی کار را به طور جدی مطرح کرده و گفت: با توجه به فضای جدید کسب و کار و ظهور مشاغل تازه، باید سیاست های نوینی اتخاذ کنیم تا شاهد نتایج مثبتی در زمینه ایمنی، بهداشت و حفاظت فنی در کارگاه های کشور باشیم.
وی همچنین ایمنی را موضوعی حیاتی دانست که بایستی در تمامی کارگاه ها و در تمامی مراحل تولید مدنظر قرار گیرد و خواستار تلاش جمعی و تفکر جامع برای تحقق این هدف شد.
معاون وزیر کار همچنین به اهمیت آموزش کارگران و کارفرمایان در ارتقای فرهنگ ایمنی و کاهش حوادث شغلی پرداخت و گفت: باید از تجارب سایر کشورها در زمینه بازرسی و ارتقاء ایمنی معادن به ویژه معادن ذغالسنگ بهره برداری شود.
معاون وزیر کار پیشتر نیز در نخستین اقدام کاری خود به منظور ارزیابی دقیق و آشنایی عمیق با فعالیت های تخصصی، از مرکز تحقیقات و تعلیمات حفاظت فنی و بهداشت کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بازدید کرده و بر لزوم توجه به ایمنی کار تأکید کرده بود.
ارتقای سطح ایمنی و سلامت کارگران در محیط کار از اولویت های مهم برنامه های معاونت روابط کار در دور جدید محسوب می شود و به همین دلیل وی خواستار اعزام بازرسان کار ماهر از تهران و استان ها به کارگاه ها شده است تا مسائل ایمنی به طور کامل مورد بررسی قرار گیرد.
بر اساس آخرین آمار، حدود ۸۵۰ بازرس کار در سطح کشور فعالیت دارند که به عنوان ناظر و ضابط قضایی، به بررسی مسایل مرتبط با حوزه روابط کار، رعایت ایمنی و حوادث کار می پردازند. در یکصد و نود و یکمین نشست شورای عالی حفاظت فنی، مباحث مرتبط با به روزرسانی و اجرای دستورالعمل ارزیابی ریسک در معادن مطرح گردید. همچنین گزارشی از مراحل نهایی ابلاغ این دستورالعمل با همکاری وزارت صمت و شرکای اجتماعی ارائه شد.
به منظور جلوگیری از حوادث در معادن کشور، طرحی مشترک میان وزارت صمت، وزارت کار و سازمان نظام مهندسی اجرا شده که در آن مقرر گردید به طور دوره ای از تمامی معادن ذغالی بازدیدهای تخصصی به عمل آید.
در بازدیدهای مشترک انجام شده از معادن ذغالسنگ در پنج استان گلستان، کرمان، خراسان جنوبی، مازندران و سمنان، موارد نقص ایمنی به کارفرمایان ابلاغ گردید و ۷ معدن به دلیل شرایط ناایمن محیط کار به مراجع قضایی معرفی شدند.
پیش تر در یکصد و نودمین نشست شورای عالی حفاظت فنی، مقرر شد که بر اساس تبصره ماده ۵ آیین نامه ایمنی معادن، با همکاری وزارت صمت و وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، دستورالعمل ارزیابی ریسک به روزرسانی گردد که این موضوع با برگزاری چندین جلسه مشترک منجر به نتیجه شد.
طبق آماری که به دست آمده تقریباً ۸۵۰ بازرسان کار در سطح کشور وجود دارند که به بررسی مسائل و موضوعات حوزه روابط کار، شرایط کارگران، نمونه قراردادهای ثبت شده، رعایت ایمنی و حوادث کار می پردازند و به عنوان ناظر و ضابط قضایی فعال هستند.
بازرسان کار با حضور در واحدهای تولیدی و ارائه هشدارهای به موقع در خصوص نقاط ناایمن، مانع از وقوع حوادث ناشی از کار می شوند، وقوع حوادثی که می تواند پیامدهای ناگوار زیادی برای افراد، خانواده ها و جامعه به همراه داشته باشد.
بر اساس ماده ۹۱ قانون کار، کارفرمایان ملزم به تأمین تجهیزات و امکانات لازم ایمنی برای حفظ سلامت کارگران در محیط کار هستند و کارگران نیز موظف به استفاده و نگهداری درست از تجهیزات حفاظتی و بهداشت فردی و رعایت دستورالعمل های مربوطه در محل کار خود می باشند.
