اسب شاگیا: نژادی خوشایند حاصل از ترکیب اسب عربی و یک نژاد اروپایی (+عکس)

اسب نژاد شاگیا (Shagya horse) به گونه ای پرورش یافته اند تا در نقش های اسب های سواری و کالسکه ای مورد استفاده قرار گیرند. این نژاد خاص از خانواده اسب های عربی، به دلیل نادر بودنش، در سطح جهانی چندان شناخته شده نیست. فعالیت های پرورشی این نژاد در ۱۵۰ تا ۲۰۰ سال پیش در مزارع ویژه ای در کشورهای اتریش و مجارستان آغاز گردید.
بر اساس اطلاعات موجود، نژاد شاگیا با تکیه بر اجداد اسب های عربی خالص بیابانی، در طول نسل ها به خوبی تثبیت شده و ویژگی های آن به طور مستمر حفظ شده است.
شاگیاها ترکیبی از مزایای اسب های بادیه نشین عرب هستند، از جمله زیبایی بصری، استحکام و قدرت بالا، استقامت، آسانی در نگهداری و رابطه دوستانه با انسان. به علاوه، این نژاد نیازهای اسب سواری مدرن را نیز برآورده می کند؛ نظیر قد مناسب، جثه ای بزرگ، قابلیت سواری فوق العاده به همراه حرکات زیبا و توانایی پرش استثنایی.
اگر به اسب های عربی خالص عنوان «الماس های» عرصه اسب ها را بدهیم، می توان گفت که شاگیاها به واقع «الماس های تراش خورده» هستند که برای برآورده کردن نیازهای بازار اسب های سواری و کالسکه ای با کیفیت بالا در عصر حاضر به پرورش درآمده اند.
تاریخچه و منشأ نژاد شاگیا
به نقل از اطلاعات موجود، این نژاد خاص از اسب های عربی در مزارع پرورش اسب نظامی مشهور به اتریشمجارستان، به ویژه در مناطق مجارستانی نظیر بابلنا، راداؤتز و پیبر، شکل گرفت. به تدریج، دیگر مزارع در تاپولچیانکی (چکسلواکی)، مانگالیا (رومانی) و کابیوک (بلغارستان) نیز به تولید شاگیاها پرداخته و سهمی در گسترش این نژاد ایفا کردند.
هدف از ایجاد این نژاد، توسعه و گسترش اسب های ممتاز برای سواره نظام و کالسکه ای به علاوه تأمین نرهایی برای بهبود نژادهای موجود بوده است. شاگیاها در جنگ های متعددی در اروپا به عنوان اسب های سواره نظام مورد استفاده قرار گرفتند و همچنین در دربارهای سلطنتی اروپا به عنوان اسب های تشریفاتی خدمت کردند.
گارد امپراتوری هابسبورگ در وین همواره بر دوش اسب های زیبا و با وقار شاگیا سوار بود. قوت، استقامت، قابلیت سواری و شجاعت این اسب ها میان پرورش دهندگان مشهور، زبانزد بوده و به ویژه با عبارتی چون: «سخت مانند اسب راداؤتز» مشهور شد.
آغاز پرورش نژاد شاگیا
تاریخچه نژاد شاگیا به سال ۱۷۸۹ برمی گردد، زمانی که امپراتور فرمان تأسیس مزرعه بابلنا را صادر کرد. این مزرعه که ۶۰ کیلومتر فاصله تا بوداپست داشت، شرایط ایده آلی برای پرورش یک نژاد ممتاز فراهم آورد و تحت مدیریت مجارها و سوارکاران محلی با استعداد قرار گرفت که دارای تخصص بالایی در زمینه پرورش اسب بودند.
اجداد و بنیان گذاران نژاد
اجداد اصلی نژاد شاگیا شامل اسب های عربی بیابانی اصیل بودند که با مادیان هایی که تحت تأثیر حضور طولانی مدت نیروهای خارجی در اروپای شرقی قرار گرفتند، تلاقی کردند. در برخی مواقع، برای بهبود قد و کیفیت سواری، اسب های تروبرد انگلیسی و لیپیتزان نیز در این روند مشارکت داشتند.
مدیریت دقیق شجره های ثبت شده، که شامل اطلاعات مربوط به رنگ، اندازه و ویژگی های هر نر و مادیان بود، در دفاتر رسمی انجام می شد. قدیمی ترین خط مادیان ثبت شده متعلق به مادیان Moldvai با تاریخ تولد ۱۷۸۱ و خط معروف تر Tine زاده ۱۸۱۰ از خاندان Hanidani در منطقه نجد، زادگاه اصلی اسب های عربی بیابانی، است.
یکی از سلیمی های برجسته که در پایه گذاری شاگیا مؤثر بود، یک نریان کهر خال دار متولد ۱۸۱۰ بود که توسط قبیله بنی ساهر از بادیه نشینان عرب پرورش یافت. این نریان در سال ۱۸۳۶ به بابلنا منتقل شد و تأثیر عمیقی بر بروزرسانی و تثبیت ویژگی های این نژاد گذاشت و حتی نام خود را بر آن نهاد.
شاگیا در دنیای امروز
در دنیای معاصر، اسب شاگیا دیگر به عنوان ابزار نظامی به کار نمی رود و اکنون باید جایگاه خود را در عرصه ورزش های اسب سواری پیدا کند. با توجه به ویژگی های برجسته اش، شاگیاها هنوز در مسابقات درساژ، پرش، استقامت و شکار فعال هستند. به خاطر توانمندی های بالای حرکتی و فرمان پذیری، این نژاد گزینه ای بسیار مناسب برای اسب های تفریحی خانوادگی و کالسکه روی محسوب می شود.
در دهه ۱۹۳۰، تیبور فون پتکو سزندتنر، مدیر وقت بابلنا، با نمایش هنرمندانه گروهی از کالسکه های پنج تیمی شاگیا، تماشاگران را در سرتاسر اروپا شگفت زده کرد. شاگیاها همچنین در رقابت های آزاد در برابر اسب های خون گرم اروپایی در درساژ، پرش و مسابقات سه روزه به خوبی درخشیدند.