انجمنهای علمی انرژی در راستای رسیدگی به مشکل عدم تعادل به دولت یاری میرسانند

دکتر علیرضا فریدونیان در گفتوگویی با خبرنگار مهر، درباره موضوع ناترازی انرژی اظهار داشت: مسئله ناترازی انرژی، که به کسر انرژی نیز تعبیر میشود، مسألهای است که سابقهای طولانی دارد و از حداقل دو دهه پیش شروع شده است؛ به گفته وی، دولتها و مجالس مختلف و همچنین کلیه سازمانهای سیاستگذار در کشور در بروز این معضل دخیل بودهاند.
وی با اشاره به جنبههای متنوع موضوع ناترازی انرژی افزود: این مسأله را میتوان از زوایای مختلفی چون برق، سوخت، گاز و نفت مورد بررسی قرار داد و همچنین از منظر رفاه عمومی، مالی و تأمین مالی و یا حتی جنبههای ناشی از تحریم به این معضل نگریست. این فهرست در واقع میتواند به همین شکل ادامه پیدا کند. لذا، دیدگاههای بسیاری در این خصوص وجود دارد و نمیتوان با تمرکز بر یک متخصص خاص، مثلاً در حوزه برق، به درک کاملی از ابعاد این مشکل دست یافت.
نایب رئیس انجمن علمی شبکه هوشمند انرژی با تأکید بر زمینه مطالعاتی خود خاطر نشان کرد: با توجه به تخصص من در مهندسی سیستمها، تمایل دارم این موضوع را از جنبههای متفاوتی مورد بررسی قرار دهم. از آنجا که مسئله ناترازی پیچیدگی زیادی دارد، بررسی آن تنها از سه زاویه خاص نمیتواند مفید واقع شود؛ بلکه لازم است تا همه زوایا شرکت داده شوند تا به راهحلی کارآمد برسیم.
ناترازی انرژی همانند فیل مولانا در اتاق تاریک است
او خاطر نشان کرد: مسائل پیچیده را میتوان با حکایت فیل در اتاق تاریک مقایسه کرد؛ در این حالت هر فردی که در تاریکی قرار دارد، به وسیله درک خود سعی میکند تا فیل را بشناسد. برای دستیابی به یک درک جامع و کلی از وضعیت، ضروری است که متخصصین از حوزههای مختلف، نمایندگان صنایع و مشاغل مختلف و حتی افراد عادی به عنوان مصرفکنندگان، نمایندگانی داشته باشند تا بتوانیم به حل این چالش نزدیک شویم.
فریدونیان به نشست اخیر با نمایندگان انجمنهای علمی حوزه انرژی و نماینده معاون اول رئیسجمهور اشاره کرد و گفت: به تازگی نمایندگان انجمنهای علمی انرژی از سوی دفتر معاون اول رئیسجمهور دعوت به جلسه شدند تا درباره موضوع ناترازی انرژی گفتگو کنند.
او ادامه داد: در این جلسه، نمایندگان انجمنهای علمی گوناگونی حاضر بودند؛ به عنوان مثال، نمایندگانی از انجمن زمینگرمایی در این نشست شرکت کرده و پیشنهاداتی درباره بهرهبرداری از انرژی زمینگرمایی ارائه نمودند.
رفع مشکل ناترازی انرژی نیازمند همکاری تمامی ذینفعان است
استادیار دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی با تاکید بر چندوجهی بودن مسأله ناترازی انرژی، درباره پیشنهاد خود برای حل این مشکل در نشست یادشده گفت: پیشنهاد اصلی من برگزاری اجلاسی مشابه یک بوتکمپ چند روزه با حضور نمایندگان بخشهای مختلف ذینفع و ذیصلاح است.
او توضیح داد: در این اجلاس باید افراد دارای تخصص از دانشگاهها، انجمنها، نهادهای دولتی و بخش خصوصی و نمایندگان مردم گرد هم آیند. پیشنهاد من این بود که مثلاً نمایندگان از هر بخش در یک مکان جمع شوند و از ارتباط با دنیای بیرون دوری کنند تا در این چند روز تمرکز کامل را بر این موضوع بگذارند.
فریدونیان تصریح کرد: در مسائل چندوجهی معمولاً هر بخش از زاویه خود به این معضل مینگرد، اما این مشکل پیچیده، ابعاد مختلفی را شامل میشود؛ بنابراین باید به تمام زوایا توجه کرد و آنها را کنار هم قرار داد تا بتوانیم یک راهحل کلان انتخاب کنیم.
او ادامه داد: این مهمترین پیشنهادی بود که در این جلسه مطرح کردم و همچنین آن را علاوه بر دولت، به کمیسیون انرژی مجلس نیز طرح نمودم، اما مشاهده نمیکنم که در این راستا اقدامی انجام شده باشد.
بر اساس اظهارات نایب رئیس انجمن علمی شبکه هوشمند انرژی، در این جلسات باید به بررسی علل مشکل بپردازیم؛ اینکه این مشکل از کجا ناشی شده است؟ راهحل فوری این معضل چیست و در بلندمدت چه اقداماتی باید انجام شود؟
ناترازی انرژی یک مشکل فنی نیست
فریدونیان درباره تجربیات تحقیقاتی تیم خود در زمینه ناترازی انرژی گفت: پس از یک سال و نیم تلاش پژوهشی و هدایت رسالهها و پایاننامههای دانشجویانم به سمت این موضوع، به این نتیجه رسیدم که مشکل ناترازی انرژی یک مسئله فنی نیست؛ بلکه بیشتر به مسائلی حقوقی و مالی مربوط میشود.
استادیار دانشگاه خواجه نصیر با بیان اینکه راهحلهای مشکل ناترازی انرژی در دستان قانونگذاران و سیاستگذاران و در عرصه تأمین مالی قرار دارد، افزود: تا وقتی که این مشکلات برطرف نشود، راهکارهای علمی که ارائه میدهیم، اثرگذار نخواهد بود.
نایب رئیس انجمن علمی شبکه هوشمند انرژی در پاسخ به این پرسش که آیا میتوان گفت که راهکارهای علمی برای حل ناترازی انرژی در دانشگاهها و مراکز پژوهشی موجود است اما برای بهرهمندی از این راهکارها بایستی زیرساختهای لازم فراهم شود و دانشگاهها در این راستا کمکاری نکردهاند؟ پاسخ داد: در این زمینه، دانشگاه کمتقصیرترین نهاد است. دانشگاههای ما در دنیای تئوری و محافل علمی برجسته در حال ارائه راهحلهای خود هستند؛ اما برای پیادهسازی این راهکارها، حمایت مالی و ساختاری لازم وجود ندارد.
علتالعلل وجود ندارد
وی افزود: نمیتوان ادعا کرد که دانشگاهها بیتقصیرند، اما این تفکر که یک عامل خاص را به عنوان علتالعلل معرفی کنیم، اشتباه است. هیچ علتالعللی وجود ندارد و مجموعهای از عوامل متعدد منجر به این وضعیت شده است.
استادیار دانشگاه صنعتی خواجه نصیرالدین طوسی درباره استقبال از پیشنهادات ارائهشده در جلسه با نماینده معاون اول رئیسجمهور گفت: معاون رئیسجمهور در واقع نقش ستادی دارد و اگر قرار است از این پیشنهادات حمایت شود، لازم است که نمایندگان وزارتخانهها نیز در این جلسه حضور پیدا کنند؛ به همین سبب، مقرر گردید که جلسات آتی نیز برگزار شود تا پیشنهادات مجددی جمعآوری و طبقهبندی شوند.
او خاطر نشان کرد: در این نشست تصمیمگیری شد که جلسات تخصصیتر با وزارتخانههای نیرو، نفت، اقتصاد و دیگر نهادها برگزار گردد و پیشنهادات به طور تخصصی در این جلسات ارائه شوند و سازمانهای مربوط به این پیشنهادات مسئولیت و تعهد اجرای آنها را در یک زمانبندی معین بپذیرند.