در صورت برخورد سیارک بنو با زمین، چه پیامدهایی رخ خواهد داد؟
۰۷:۳۰ – ۲۱ بهمن ۱۴۰۳
؛ جواد فراهانی – پژوهشگران برآورد کردهاند که احتمال برخورد سیارک بنو با سیاره زمین وجود دارد که میتواند عواقب وخیمی به همراه داشته باشد. این پیشبینیها مستند به مدلی است که بر روی سیارک نزدیک به کره زمین بنو صورت گرفته و ناسا آن را به عنوان یکی از خطرناکترین سیارکها از نظر نزدیکی و احتمال برخورد معرفی میکند.
این سیارک دارای قطر ۰.۳۱ مایل (۰.۵ کیلومتر) و وزنی حدود ۷۴ میلیون تن (معادل ۶۷ میلیون تن متریک) است.
اکسل تیمرمن، یکی از نویسندگان این تحقیق و مدیر مؤسسه علوم بنیادی فیزیک آب و هوا در دانشگاه ملی پوسان کره جنوبی، در مصاحبهای با Live Science اظهار داشت: «برخورد یک سیارک با ابعاد بنو به طرز ویرانگری در محدوده محل برخورد آسیب خواهد زد.»
سیارک Bennu به مراتب کوچکتر از سیارکی با قطری به اندازه ۶ مایل (۱۰ کیلومتر) است که دهانه Chicxulub را ایجاد کرده و باعث انقراض دایناسورها در حدود ۶۶ میلیون سال پیش گردید. با این حال، طبق تحقیقی که در نشریه Science Advances به چاپ رسیده، حتی یک سیارک به اندازه Bennu نیز میتواند به طرز چشمگیری تولید غذای جهانی را کاهش داده و سبب تحولات گستردهای در اقلیم گردد.
در ناحیه برخورد، عواقب آن به شکل فوری و تخریبی بروز خواهند کرد. تیمرمن ادامه داد: «این برخورد نیرویی عظیم به همراه خواهد داشت که اثراتی از قبیل امواج ضربهای، تشعشعات حرارتی، سونامی، زلزلهها، ایجاد یک دهانه و بقایای ناشی از برخورد را به وجود میآورد؛ ولی اثرات بلندمدت این واقعه جهانی خواهد بود. ما عمدتاً به تأثیرات اقلیمی و زیستمحیطی ناشی از صدها میلیون تن گرد و غبار پراکنده شده در لایههای بالایی جو ناشی از این رویداد تمرکز میکنیم.»
پژوهشگران با بهرهگیری از مدلهای ابررایانه به این نتیجه رسیدند که چنین ابرهایی از گرد و غبار قادرند دمای زمین را تا ۷.۲ درجه فارنهایت (معادل ۴ درجه سانتیگراد) کاهش دهند و بارندگی فراگیر را نیز حدود ۱۵ درصد کم کنند.
تیمرمن افزود: «کاهش تابش خورشید ناشی از غبار میتواند به مقطعی جهانی از زمستان نامطلوب منجر شود که به افت نور خورشید، دماهای پایینتر و کاهش بارش در سطح زمین میانجامد. این شرایط میتواند به کمبود رشد گیاهان در خشکی و اختلال در فرآیند فتوسنتز در اقیانوسها منجر گردد.»
این مدلها کاهش جهانی حدود ۳۰ درصدی در فتوسنتز گیاهان و همچنین افت ۱۵ درصدی در بارندگی جهانی را پیشبینی کردند که میتواند امنیت غذایی جهانی را با تهدیدهایی مواجه سازد. نویسندگان در ادامه اشاره کردند که این تغییرات در الگوهای آب و هوایی میتوانند تا بیش از چهار سال بعد از برخورد اولیه ادامه یابند.
به گفته تیمرمن، ابرهای غبار همچنین میتوانند به لایه اوزون آسیب برسانند که به واسطه گرمای شدید در لایه استراتوسفر ناشی از جذب ذرات گرد و غبار از سوی خورشید به وجود میآید.
با این حال، همه موجودات زنده آسیب نخواهند دید؛ زیرا مدلها نشان میدهند که اگر این برخورد غباری بهطور ویژه غنی از آهن باشد، ممکن است سبب شکوفایی برخی از انواع جلبکهای دریایی گردد. پژوهشگران تأکید کردند که این جلبکها میتوانند جایگزینی برای تولید غذا در خشکی شوند، هرچند که احتمالاً تعادل اکوسیستمهای دریایی را نیز مختل میکنند.
در حالی که شایسته توجه به این خطرات هستیم، تیمرمن به این نکته اشاره کرد که احتمال وقوع برخورد بنو با زمین در سال ۲۱۸۲، ۱ در ۲۷۰۰ برآورد شده است. با این حال، دانشمندان سازمان فضایی ناسا همچنان به پژوهش دقیق بر روی این سیارک ادامه میدهند.
اعتقاد بر این است که Bennu در حدود ۷۰۰ میلیون تا ۲ میلیارد سال پیش از یک سیارک بزرگتر جدا شده است. در سال ۲۰۱۶، ناسا فضاپیمای OSIRIS-REx را به منظور جمعآوری نمونههایی از سطح این سیارک فرستاد. این نمونهها در سال ۲۰۲۳ به زمین بازگردانده شدند و نتایج اولیه تحلیلهای آنها نشان داد که شامل مواد اولیه حیات نظیر عناصر ضروری برای تشکیل DNA میباشند.
: Live Science
