استقبال از ایران در اجلاس سران نخست‌وزیران اتحادیه اقتصادی اوراسیا
طبق گزارشی که خبرآنلاین به نقل از ایرنا منتشر کرد، میخائیل میشوستین روز جمعه، دوازدهم بهمن ۱۴۰۳، در سخنان خود به محمدرضا عارف، معاون اول رئیس‌جمهور، که برای نخستین بار به نمایندگی از جمهوری اسلامی ایران به عنوان ناظر در نشست‌های این اتحادیه شرکت کرده بود، خوشامد گفت.
نخست‌وزیر روسیه اظهار داشت: روسیه مشتاق است فرآیندهای ادغام سایر کشورها را در فعالیت‌های اتحادیه اقتصادی اوراسیا توسعه دهد و پیوستن ایران به عنوان ناظر را تبریک گفت.
همچنین بر اساس گزارشی که ایرنا از سرویس مطبوعاتی اتحادیه اقتصادی اوراسیا دریافت کرده است، این اتحادیه در نشست شورای بین دولتی اوراسیا که روز جمعه برگزار شد، به بررسی وضعیت کلان اقتصادی کشورهای عضو و ارائه پیشنهاداتی برای توسعه پایدار اقتصادی پرداخت.
برآوردهای اولیه اتحادیه اوراسیا نشان می‌دهد که تولید ناخالص داخلی پنج کشور عضو در سال ۲۰۲۴ میلادی به میزان چهار درصد رشد داشته است، که این عدد بالاتر از میانگین جهانی (۳.۲ درصد) و پیش‌بینی‌های اولیه است.
این گزارش همچنین حاکی از آن است که حجم تجارت متقابل کالاها بین کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا در سال ۲۰۲۴ میلادی، نسبت به تجارت خارجی و متقابل در دیگر انجمن‌ها با رشد بیشتری مواجه خواهد بود و انتظار می‌رود تا سال ۲۰۲۶ به تقریباً ۱۰۰ میلیارد دلار آمریکا برسد.
شورای بین دولتی اوراسیا به کمیسیون مستقر در مسکو مأموریت داد تا با همکاری کشورهای عضو، سازوکارهای مالی لازم برای پروژه‌های مشترک تعاونی، به‌ویژه در زمینه طرح‌های کشاورزی صنعتی و زیرساخت‌های مرتبط را بررسی کند.
نخست‌وزیران کشورهای عضو همچنین گزارشی از فعالیت‌های سال‌های ۲۰۲۲ تا ۲۰۲۴ در زمینه توسعه زیرساخت‌های ریلی، جاده‌ای و بندری به ویژه در مورد کریدورهای حمل و نقل اوراسیا را بررسی کردند.
اتحادیه اقتصادی اوراسیا یک سازمان اقتصادی بین‌دولتی است که شامل بلاروس، قزاقستان، روسیه، قرقیزستان و ارمنستان می‌باشد. جمهوری اسلامی ایران، ازبکستان، مولداوی و کوبا، به عنوان اعضای ناظر این اتحادیه به شمار می‌روند. اساس‌گذاری این اتحادیه حدود یک دهه پیش، در سال ۲۰۱۴ صورت گرفته است.
سند اعطای وضعیت ناظر به جمهوری اسلامی ایران در اتحادیه اقتصادی اوراسیا در تاریخ ششم دی‌ماه ۱۴۰۳ توسط سران پنج کشور عضو این اتحادیه به امضا رسید.
اجلاس نخست‌وزیران اتحادیه اقتصادی اوراسیا روز جمعه برگزار شد و حضور جمهوری اسلامی ایران به عنوان ناظر در این اجلاس، نخستین تجربه رسمی به شمار می‌رود. محمدرضا عارف، معاون اول رئیس‌جمهور به این اجلاس و همچنین همایش دیجیتال آلماتی ۲۰۲۵ شرکت کرده و با برخی مقامات کشورهای عضو ملاقات و گفتگو کرد.
عارف در سخنرانی خود در اجلاس نخست‌وزیران در آلماتی، دستیابی جمهوری اسلامی ایران به وضعیت ناظر در اتحادیه اقتصادی اوراسیا را گامی مهم در راستای تعمیق روابط اقتصادی متقابل دانست و بیان کرد: این دستاورد نویدبخش حضور مؤثر در فعالیت‌های این نهاد اقتصادی حائز اهمیت در این منطقه خواهد بود.
وی پیش‌تر نیز در مهرماه ۱۴۰۳ و در پاسخ به دعوت اتحادیه اقتصادی اوراسیا به عنوان شریک ویژه در مجمع اقتصادی این اتحادیه در ایروان، شرکت کرده و تمایل کشورمان برای عضویت به‌عنوان ناظر در این اتحادیه را اعلام کرده بود.
پیش‌تر، جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا در چهارم دی‌ماه ۱۴۰۲ در سن‌پترزبورگ توافق‌نامه تجارت آزاد را به امضاء رساندند. با اجرای این توافق‌نامه، طرفین در نظر دارند تعرفه‌های گمرکی را بر روی ۸۷ درصد اقلام در مبادلات تجاری خود به صورت کامل حذف کنند.
بر اساس اظهارات آندری اسلپنف، وزیر تجارت اتحادیه اقتصادی اوراسیا، تمامی فرآیندهای قانونی مورد نیاز برای اجرایی شدن این توافق‌نامه در پنج کشور عضو به پایان رسیده است.
در جمهوری اسلامی ایران، فرآیند تصویب این توافق‌نامه همچنان ادامه دارد و نمایندگان مجلس شورای اسلامی در دوم دی‌ماه ۱۴۰۳ کلیات لایحه توافق‌نامه تجارت آزاد میان جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا و کشورهای عضو را تأیید کردند.
در تاریخ ۱۸ دی‌ماه ۱۴۰۳، هیئت عالی نظارت مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز لایحه توافق‌نامه تجارت آزاد میان ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا و کشورهای عضو را مغایر با سیاست‌های کلی ندانست.
الکسی اوورچوک، معاون نخست وزیر روسیه نیز پیش از این از عضویت ناظر ایران در اتحادیه اقتصادی اوراسیا استقبال کرده و ابراز امیدواری کرده است که این قرارداد در سال جاری (۲۰۲۵) اجرایی شود.
همچنین نخست‌وزیر ارمنستان روز جمعه دوازدهم بهمن‌ماه ۱۴۰۳ اعلام کرد که ایروان از تقویت روابط بین ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا حمایت می‌کند.
نیکول پاشینیان در کنفرانس مطبوعاتی در ایروان افزود: ما به توسعه و تعمیق روابط ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا کمک کرده‌ایم و در حال ادامه این حمایت هستیم.
نخست‌وزیر ارمنستان اشاره کرد که رئیس‌دولت وقت جمهوری اسلامی ایران در سال ۲۰۱۹ به دعوت وی در نشست این سازمان در ایروان شرکت کرد.
311311
