ایده ها و برنامه های ما در مورد ترامپ/ روسیه و اروپا در زمینه نحوه مذاکره به توافق نرسیده اند

معاون سیاسی وزیر امور خارجه ایران توضیح داد که در رابطه با سیاست های ترامپ نسبت به ایران، “تعامل و مشاوره داریم” و ما برنامه هایی برای این سیاست ها در نظر گرفته ایم. او همچنین در مورد مذاکرات رفع تحریم ها اظهار کرد که “اروپایی ها و روس ها توافق نظر ندارند و این مسئله یکی از چالش هاست که باید آن را برطرف کنیم”.

«مجید تخت روانچی» معاون سیاسی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در گفت وگویی مفصل با به سوالات بسیاری درباره سیاست های وزارت خارجه در مورد مسائل مختلف، موضوعات منطقه ای و بین المللی و همچنین گفت وگوهای جاری با اروپا پاسخ داد.

این دیپلمات ارشد تصریح کرد که در دولت چهارم، رویکرد همسایگی به شکل قوی تری دنبال شده و با توسعه روابط اقتصادی با همسایگان، بخش قابل توجهی از چالش های اقتصادی خارجی ایران قابل حل خواهد بود.

تخت روانچی بیان کرد که براساس اعترافات غربی ها، سیاست “فشار حداکثری” ترامپ با شکست مواجه شده و تحولات منطقه هیچ ارتباطی با مسئله هسته ای و روند مذاکرات ایران ندارد.

وی همچنین تاکید کرد که منطق برجام میان ایران و طرف های اروپایی مشترک است و مذاکره کنندگان به جزئیات موضوع هسته ای و تحریم ها پرداخته اند، هرچند هنوز حالت واقعی مذاکره که شامل تبادل نظر است، به وجود نیامده است.

معاون سیاسی وزیر خارجه ایران بر این باور است که موضوع FATF یک بحث فنی است و اگر تحریم ها رفع شود و مسئله FATF حل نشود، مشکلات همچنان باقی خواهند ماند. اگر برعکس نیز صورت گیرد و FATF حل شود و تحریم ها برقرار باشند، مجدداً مشکلات حل نخواهد شد.

تخت روانچی در ادامه گفت: “این طور نیست که ما بی تحرک بنشینیم و منتظر بمانیم تا ترامپ مشخص کند سیاست ما در برابر ایران چیست؛ ما مدت هاست در این خصوص تدابیر لازم را اندیشیده و با دوستان خود مشورت داشته ایم”.

وی اضافه کرد که ایران و عربستان بر گسترش روابط خود تاکید دارند و روند گفت وگوها میان ایران و مصر و بحرین در حال انجام است.

این دیپلمات ارشد ایرانی بیان داشت که نظرات خود را در مورد تحولات سوریه به واسطه های معتمد منتقل کرده ایم و مقامات جدید این کشور از آن آگاه هستند.

گفت وگوی با تخت روانچی

متن کامل گفت وگوی خبرنگار با معاون سیاسی وزیر خارجه ایران به شرح زیر است:

تخت روانچی در شروع این گفت وگو و در پاسخ به سوال اینکه “با توجه به سیاست همسایگی دولت چهاردهم، چه اقدامات جدیدی در وزارت خارجه صورت گرفته است؟”، اظهار داشت: جمهوری اسلامی ایران همواره بر گسترش سیاست همسایگی و ایجاد روابطی مستحکم با همسایگان تأکید داشته است.

وی افزود: در دولت آقای رئیسی، سیاست هم جواری با قدرت بیشتری دنبال شده و توجه ویژه ای به آن معطوف گردیده و ما در دولت آقای پزشکیان این سیاست را با قوت ادامه خواهیم داد.

تخت روانچی در ادامه بیان کرد: “تلاش ما این است که با تمامی همسایگان مان روابطی مناسب داشته باشیم”. او بر همین اساس به اشتراکات تاریخی، سیاسی و دینیمذهبی ایران با همسایگانش اشاره کرده و افزود: “با در نظر گرفتن این موارد، ما معتقدیم که از طریق توسعه سیاست همسایگی می توانیم به نقاط مشترکی برسیم که برای تمام ملت های منطقه مفید خواهد بود”.

گفت وگوی با تخت روانچی

دست یابی به نتایج مطلوب از سیاست همسایگی

تخت روانچی بر این نکته تأکید کرد که “در چند ماه گذشته از زمان تشکیل دولت آقای پزشکیان، ما این سیاست را با قدرت ادامه داده و به نتایج مثبتی رسیده ایم”. در بخش دیگری از اظهاراتش گفت که “در حال حاضر رفت و آمدهای مؤثری میان ایران و کشورهای همسایه در سطوح مختلف، از جمله رؤسای جمهوری و وزیران وجود دارد”.

وی ادامه داد: “جلسات منظمی را با همسایگان در زمینه های اقتصادی، سیاسی و فرهنگی برگزار می کنیم، که این نشان دهنده استقبال از سیاست های ما در سطح بالاست و کشورهای منطقه نیز تمایل دارند روابط خود را با ما گسترش دهند”.

روابط اقتصادی ایران با کشورهای همسایه از گذشته بیشتر و بهتر شده است.

معاون سیاسی وزیر امور خارجه بیان کرد: “روابط اقتصادی ایران با کشورهای همسایه به مراتب بیشتر و بهتر از گذشته گردیده است”. او در همین راستا خاطرنشان کرد که تلاش شده تا روش های توسعه روابط اقتصادی به طور چشمگیری تسهیل گردد.

تخت روانچی همچنین به اهمیت ارتباطات مردمی میان کشورهای همسایه اشاره کرد و گفت: “این نوع ارتباطات می تواند به ما در شناخت بهتر همسایگان و بالعکس یاری رساند و به یقین این می تواند به پیشبرد روابط کمک کند”. وی افزود: “در حقیقت، این ارتباطات مردمی باعث می شود که دولت ها درک بهتری از یکدیگر داشته باشند”.

معاون سیاسی وزیر امور خارجه تصریح کرد: “ما در توسعه روابط با کشورهای همسایه هیچ استثنائی قائل نیستیم”. او تأکید کرد: “خط مشی ما این است که روابط را با تمامی کشورهای همسایه گسترش دهیم. تلاش می کنیم خط های مواصلاتی خود را از طریق راه آهن و مسیرهای جاده ای و هوایی با همسایگان خود تقویت کنیم”.

گفت وگوی با تخت روانچی

بخش زیادی از مشکلات اقتصادی خارج از کشور با سیاست همسایگی حل خواهد شد

وی در ادامه بر این نکته تأکید کرد که “افزایش ارتباطات مردمی یکی از بهترین راهکارها در جهت توسعه همکاری های اقتصادی با همسایگان است”. او در پاسخ به سؤالی دیگر تأکید کرد: “بلاشک، گسترش روابط اقتصادی با همسایگان یکی از محورهای اصلی است که بر آن تأکید داریم و بر این باوریم که اگر بتوانیم روابط اقتصادی مان را به اوج برسانیم، بخش عظیمی از مشکلات اقتصادی خارجی ما کاهش خواهد یافت و این امر بدون شک تأثیر مثبتی بر اقتصاد کشور خواهد گذاشت.”

ما به شکوفایی اقتصادی در سطح منطقه توجه داریم.

وی با بیان اینکه “ما باید ظرفیت های موجود را شناسایی و به کاربرد واقعی تبدیل کنیم”، افزود: “ما بر شکوفایی اقتصادی در سطح منطقه متمرکز هستیم. ایران به لحاظ جغرافیایی در موقعیتی خاص قرار دارد و خطوط ترانزیتی مؤثری برای اتصال میان شرق و غرب و جنوب و شمال دارد. در این راستا تلاش می کنیم نقاط مواصلاتی خود را تقویت کنیم که نه تنها برای اقتصاد ما، بلکه برای اقتصاد کل منطقه حائز اهمیت است.”

سیاست فشار حداکثری با شکست مواجه شده است

معاون سیاسی وزیر امور خارجه در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه “با توجه به عهده داری «دونالد ترامپ» در دولت جدید آمریکا و سیاست فشار حداکثری او، آیا این موضوع می تواند بر روابط ما با همسایگان تأثیر منفی بگذارد؟”، خاطرنشان کرد: “همانطور که اشاره فرمودید، آقای ترامپ در دوران اول ریاست جمهوری خود، سیاست فشار حداکثری را علیه ایران به کار گرفت و این سیاست شکستی آشکار داشت که تنها به ادعای خود ما نیست.”

تخت روانچی توضیح داد: “اکنون به وضوح مشخص نیست که سیاست ترامپ در قبال ایران چگونه خواهد بود و باید صبر کرد تا آن کلیت سیاست روشن گردد”. او ادامه داد: “ترامپ در دور نخست تصور می کرد می تواند از طریق سیاست فشار حداکثری و خروج از برجام، خواسته های خود را به ایران تحمیل کند، اما در عمل چنین نشد.” او همچنین افزود: “آنان حتی به نوعی متوهم بودند که ایران بعد از چند ماهی که تحت فشار قرار گیرد، به توافقی متناسب با خواسته های آنان تن خواهد داد. اما این روند هم محقق نشد و به وضوح روشن شد که سیاست فشار حداکثری علیه ایران از پایبند نیست.”

نباید موضوعات غیرمرتبط را در مذاکرات هسته ای دخالت دهیم

در پاسخ به سوال دیگری که مطرح شد، رئیس جمهور بایدن آمریکا به شرایط کنونی معتقد است که ایران ضعیف شده و امکان فشردن ایران در مذاکرات هسته ای فراهم شده است، معاون وزیر امور خارجه تأکید کرد: “من این ادعا که ایران ضعیف شده است را قبول ندارم؛ برخی به تأسیسات سیاسی اخیر اشاره کرده و این ادعای نادرستی است”.

تخت روانچی در این زمینه تصریح کرد: “تحولات منطقه هیچ ارتباطی با مسائل هسته ای و مذاکرات ایران ندارد”.

وی همچنین بر این نکته تأکید کرد که “کسانی که شرایط خاورمیانه را به خوبی می شناسند، می دانند که نباید حوادث مقطعی را ملاک قضاوت های صحیح یا تصمیمات درازمدت قرار داد”.

این نظرات که می گویند ایران در منطقه ضعیف شده، نادرست است.

معاون سیاسی وزیر امور خارجه ادامه داد: “این یک واقعیت است که اسرائیل با برخی از جنایاتی که مرتکب شده است، ضرباتی به حزب الله و حماس وارد کرده، اما هنوز هم مقاومت پابرجاست و از حمایت مردمی برخوردار است”. لذا اظهاراتی مبنی بر اینکه ایران در منطقه ضعیف شده و در مذاکرات هسته ای می توان بر اساس آن از ایران امتیاز گرفت، غیرمنطقی است و مسائل منطقه ای نیز مربوط به مذاکرات نیست.”

تخت روانچی با تأکید بر اینکه “در سال های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۵ که مذاکرات هسته ای را انجام می دادیم، از ورود مسائل منطقه ای به مذاکرات برجام جلوگیری کردیم؛ اکنون نیز به این مسائل اجازه دخالت نخواهیم داد”.

وی همچنین تأکید کرد: “موضوعات غیرمرتبط با پرونده هسته ای باید در مذاکرات لحاظ نشوند، همانطور که در مذاکرات قبلی ما چنین رویه ای را در پیش گرفته ایم”.

گفت وگوی با تخت روانچی

گفت وگوی با غرب در مورد مسائل منطقه

تخت روانچی در پاسخ به این سوال که آیا ایران تمایل دارد در مذاکرات هسته ای به مسائل منطقه ای بپردازد، گفت: “وقتی با اروپایی ها مذاکره می کنیم، به موضوعات مختلف می پردازیم، اما گوشی برای مزاحمت های داخلی نداریم”.

اما سؤالاتی درباره این روند وجود دارد که: “چرا ما مسائل غیرمرتبط را به مذاکرات هسته ای دخالت می دهیم، در حالی که خودمان بارها در این بحران های غیرمرتبط تأکید کردیم، نباید اینطور باشد.”

مسائل هسته ای به قدری پیچیده است که ادغام سایر موضوعات در مذاکرات نه تنها غیرعملی است، بلکه مذاکره کنندگان را با چالش های جدی مواجه می کند.

تخت روانچی تصریح کرد: “مسائل مربوط به بحث هسته ای به قدر کافی پیچیده است که اگر بخواهیم در مورد آن صحبت کنیم، برای تدوین توافق با مشکلات زیادی مواجه می شویم”.

به علاوه، وی بیان کرد: “ما در مذاکرات هسته ای پیشین با این سوال روبرو بودیم که آیا می توان موضوعات دیگر را به مذاکرات وارد کرد و ما تصمیم گرفتیم که به هیچ وجه مسائل غیرمرتبط را دخالت ندهیم”.

تخت روانچی در این باره ادامه داد: “با توجه به تجارب پیشین، ما به بررسی جزئیات پرونده هسته ای تمرکز خواهیم کرد و مایل به ایجاد توافق متقابلی هستیم، اما ادغام موضوعات دیگر در این مذاکرات نشان می دهد که نمی خواهیم به جایی برسیم و این خواسته هیچ کس نیست”.

گفت وگوی با تخت روانچی

عدم وجود حالت بده وبستان در مذاکرات

تخت روانچی در پاسخ به سوالی درباره روند مذاکرات با کشورهای اروپایی، پرسش هایی در مورد شکل و مسیر پیش رو مطرح کرد و گفت: “ما هنوز به مرحله ای نرسیده ایم که متن مذاکره نوشته شود و باید ابتدا به درک مشترکی دست یابیم”.

وی اضافه کرد: “زمانی که حاضر بودیم، می توان گفت که بر سر موضوعاتی که می تواند تشکیل دهنده توافق باشد، گفتگو کردیم و هنوز به مرحله نگارش نرسیده ایم. در واقع، ما به حالت بده بستانی که در مذاکرات واقعی وجود دارد، نرسیده ایم”.

ما با طرف های دیگر که شامل اروپایی ها و روسی ها می شود، در حال بحث هستیم و نسبت به تحولات در مذاکرات هسته ای برخور داریم.

تخت روانچی همچنین افزود: “دلیل اینکه ما هنوز به مرحله مذاکرات جدی نرسیده ایم این است که هنوز موضع آمریکا در خصوص توافق هسته ای پررنگ نشده و باید منتظر بمانیم”.

نکته نگران کننده این است که “ترامپ و تیمش هنوز هیچ تأکید مؤثری درباره سیاست هسته ای خود نکرده اند”.

“با وجود تمام معضلات، ما به آتیه امیدوار هستیم.”

تخت روانچی با اشاره به برقراری مناسبات مستحکم با کشورهای مستقل و با اشاره به ارتباطات گسترده مرکز غالب نزدیکی به کشورهای هدف خود، بر تأکید از طرف ایران در زوال تصور ضعیف بودن این کشور در مذاکرات تأکید کرد.

مواضع ما نسبت به تحریم ها

تخت روانچی در پایان اعلام کرد: “ایران همچنان با وجود تحریم ها و فشارهای بین المللی در موقعیت برتر سیاسی و اجتماعی قرار داد و با وجود تمامی تحولات گذشته و جدید از شکست های حداکثری، امیدواریم که در آینده به یاری خدا، مسائل حل وفصل شود”.

درباره موضاعاتی که ما به آن ها اندیشیده و می پردازیم، همچنان در مرتبه ای رسیده ایم که با طرف های مقصود با پیوند به مسائل مختلف، بر ایجاد اطمینان و انجام تبادلات لازم به انحلال خود فروپاشی های مختلف تأکید می کنیم.