مبارزه برای تسلط در دنیای هوش مصنوعی؛ شرکت‌های تکنولوژی در تلاش برای کسب استقلال و پیشی گرفتن بر چین
به نقل از ایتنا و طبق گزارش اینرستینگ انجینیرینگ، بخش عمده‌ای از این پیشنهادات متعلق به نهادهای غیرانتفاعی، رسانه‌ها و شرکت‌های بزرگی نظیر متا، OpenAI، مایکروسافت، Mistral، ادوبی، News Corp، آزمایشگاه CSAIL دانشگاه MIT و همچنین برخی از افراد حقیقی بوده است.
این درخواست در نتیجه «نشست اقدام هوش مصنوعی» در پاریس شکل گرفت، جایی که ایالات متحده با عدم امضای «اعلامیهٔ پاریس» موضع خود را به‌صراحت بیان کرد. این اعلامیه بر توسعهٔ هوش مصنوعی به‌صورت باز، فراگیر، شفاف، اخلاقی، ایمن، مطمئن و قابل اعتماد به‌موجب استانداردهای بین‌المللی و در راستای حفظ پایداری برای بشر و زمین تأکید داشت.
کشورهایی چون فرانسه، چین و هند این بیانیه را امضا کردند. رئیس‌جمهور فرانسه، امانوئل مکرون، در این نشست اظهار داشت: «برای ارتقاء هوش مصنوعی، به چنین قوانین و مقرراتی نیاز داریم». در مقابل، معاون رئیس‌جمهور ایالات متحده، جی‌دی ونس، هشدار داد که مقررات شدید ممکن است «این صنعت نوظهور را در زمانی که در حال شکوفایی‌ست، از بین ببرد».
آیا این تنها موضع قوهٔ مجریهٔ ایالات متحده است؟ یا آیا شرکت‌های بزرگ فناوری نیز با این نظر همسویی دارند؟ سوندار پیچای (مدیرعامل گوگل) در همان مراسم اعلام کرد که بزرگ‌ترین تهدید کنونی در حوزهٔ هوش مصنوعی «از دست رفتن ظرفیت‌های بالقوهٔ آن» محسوب می‌شود. مدیرعامل شرکت Mistral نیز عنوان کرد: «اروپایی‌ها و سایر کشورها باید این فناوری را با سرعت بیشتری بپذیرند».
پیشنهادات شرکت‌های فناوری نشان‌دهنده تمایل آنها به شکل‌دهی مقرراتی است که با اهداف تجاری و استراتژیک بلندمدت‌شان همخوانی داشته باشد. از منظر این شرکت‌ها، اولویت‌ها بر نوآوری سریع، کاهش موانع قانونی و حفظ فضای رقابتی متمرکز است.
شرکت‌های گوگل، مایکروسافت و آمازون همگی در پیشنهادات خود بر اهمیت کمترین مداخلهٔ دولت، نیاز به انرژی بالاتر برای مراکز داده و آزادی کامل در بهره‌برداری از محتوای دارای حق کپی تأکید کرده‌اند.
به عنوان مثال، آمازون در توصیه‌های خود مطرح می‌کند: «مقررات‌گذاری بیش از حد می‌تواند حتی کاربردهای کم‌خطر هوش مصنوعی را نیز محدود کند، فشارهای ناپیدایی به توسعه‌دهندگان (به‌جای کاربران پایانی) وارد سازد، قوانین کپی‌رایت را به شیوه‌ای بین‌المللی اجرا کند که نوآوری شرکت‌های آمریکایی را در داخل و خارج دچار اختلال نماید و به‌طور نهایی، همسویی جهانی محصولات هوش مصنوعی آمریکایی را به خطر اندازد».
ترجمهٔ ساده‌اش این است: «زیاد سختگیری نکنید—به‌ویژه در حوزهٔ کپی‌رایت و مسئولیت‌پذیری—زیرا این امر موجب می‌شود رقبا، خصوصاً چین، از ما جلو بزنند و سلطهٔ آمریکا دچار خطر شود».
در همین راستا، OpenAI قوانین ایالتی نظیر SB 1047 که هدفشان محدود ساختن مدل‌های هوش مصنوعی بسیار بزرگ با خطرات بالقوه فاجعه‌بار است را به عنوان تهدیدی برای نوآوری تلقی کرده و خواستار دخالت کنگره برای لغو این قوانین به‌وسیلهٔ وضع قوانین فدرال شده است.
گوگل نیز در پیشنهادات خود بر ضرورت ایجاد «محیطی نوآورانه» تأکید کرده است که به تسریع کاربرد مدل‌های هوش مصنوعی منجر شود و از مقررات سخت‌گیرانه پرهیز کند. مایکروسافت نیز همان جنبش را تکرار کرده و بر نقش مثبت هوش مصنوعی در حل چالش‌های جهانی نظیر تغییرات اقلیمی و بهداشت تأکید دارد.
گفته می‌شود در میان این غول‌های فناوری، متا موضعی متفاوت اتخاذ کرده و خواستار «مدل‌های متن‌باز» شده است تا ایالات متحده بتواند بر چین پیشی بگیرد. این شرکت هشدار می‌دهد که محدود کردن مدل‌های متن‌باز از طریق کنترل‌های صادراتی، ایالات متحده را از صحنه رقابت خارج کرده و اجازه می‌دهد شرکت‌های چینی مانند DeepSeek، به تعیین استانداردهای جهانی بپردازند و ارزش‌های اقتدارگرایانه را در فناوری قرار دهند.
OpenAI حتی فراتر رفته و هشدار داده است که ممنوعیت استفاده از داده‌های دارای کپی‌رایت برای آموزش مدل‌ها به منزلهٔ شکست قطعی در رقابت با چین خواهد بود.
تنها استثنای موجود در میان غول‌های فناوری، شرکت Anthropic است که به طور مستقیم درخواست مقررات‌گذاری نکرده و فقط پیشنهاد داده است که شرکت‌ها به‌طور داوطلبانه اطلاعات خود را به اشتراک بگذارند و دولت نیز دسترسی به روش‌های آزمون و ایمنی مدل‌ها داشته باشد.
