آغاز دوباره روابط تهرانکابل با سفر عراقچی به افغانستان
پژوهشگر ارشد در زمینه مسائل منطقه ای با تأکید بر اینکه سفر وزیر امور خارجه ایران به افغانستان را می توان نقطه ای نو در روابط ایران و طالبان تلقی کرد، تصریح کرد: یکی از عواملی که به بهبود روابط میان این دو کشور در شرایط کنونی کمک می کند، تأکید حکومت افغانستان بر تأمین حق آبه ایران است.
سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران پس از سه سال و نیم از روی کار آمدن طالبان به افغانستان سفر کرد تا به عنوان یک مقام رسمی، با مقامات حکومتی افغانستان دیدار و موضوعات دوجانبه را مورد بحث قرار دهد.
در این سفر، وی با سرپرست وزیر امور خارجه امارت اسلامی افغانستان، سرپرست وزارت دفاع و نخست وزیر دیدار کرد و همچنین در سفارت ایران با شورای علمای شیعه افغانستان جلسه ای برگزار نمود.
در این ملاقات، «امیرخان متقی» سرپرست وزارت خارجه افغانستان از عراقچی به خاطر مهمان نوازی شایسته مردم ایران از مهاجرین و پناهجویان افغان در طول نیم قرن گذشته قدردانی کرده و ابراز داشت که بازگشت این مهاجرین از اولویت های امارت اسلامی است و بهبود شرایط امنیتی و اقتصادی در این زمینه می تواند به تسریع این روند کمک کند.
عراقچی همچنین در دیدار مشترکش با تجار ایران و افغانستان در کابل تأکید کرد که جمهوری اسلامی ایران برای تقویت روابط اقتصادی با افغانستان در دوران جدید اراده سیاسی خود را دارد و دولت نیز متعهد است تا در این راستا اقدام کند.
وی افزود: در این سه و نیم سال تحولات جدیدی در افغانستان رخ داده و ما به دقت تحولات جاری را زیر نظر داشته و خوشحالیم که امنیت مطلوبی برای تمامی اقوام و نواحی افغانستان برقرار شده است.
وزیر امور خارجه ایران ضمن اشاره به آرامش و صلح کنونی در افغانستان که برای ایران حیاتی است، ادامه داد: هدف من از اینجا آغاز یک دوره نوین در روابط ایران و افغانستان است.
دیدار عراقچی با رئیس الوزرای حکومت سرپرستی افغانستان
امارات اسلامی هنوز به دولت فراگیر نرسیده است
در تحلیلی به فرزاد رمضانی بونش» به سفر وزیر امور خارجه ایران به افغانستان اشاره کرد و آن را نخستین سفر یک مقام رسمی ایرانی به این کشور طی سه سال و نیم اخیر قلمداد کرد، از این منظر می توان آن را نقطه عطفی در روابط ایران و طالبان دانست.
وی همچنین تأکید کرد که این سفر می تواند به عنوان آغاز شناسایی غیررسمی و نزدیک تر حکومت سرپرست افغانستان از دید ایران تلقی شود، هرچند که امارت اسلامی هنوز به عنوان یک دولت به رسمیت شناخته نشده و فاصله زیادی با برقراری رابطه رسمی دارد.
این پژوهشگر در مسائل منطقه تأکید کرده است که به نظر می رسد طالبان این دیدارها و گسترش روابط با مقامات کشورهای همسایه، از جمله ایران و هند را به عنوان نشانه ای از نزدیکی بازیگران منطقه ای در نظر می گیرد. با این حال، باید به یاد داشت که افغانستان در سال های اخیر با چالش های زیادی مواجه بوده و علی رغم فرصت ها، همچنان به دنبال حفظ ارتباط با همسایگان خود است.
رمضانی بونش اشاره کرد که با وجود چالش های موجود، یکی از عواملی که به پیشرفت روابط دو کشور کمک کرده، توجه بیشتر هیأت حاکمه افغانستان به تأمین حق آبه ایران است. علی رغم تأکیدات قبلی، پیشرفت قابل توجهی در این زمینه مشاهده نشده است.
دیدار عراقچی با سرپرست وزارت دفاع حکومت سرپرستی افغانستان
تأمین حق آبه، عامل تحریک در گسترش روابط ایران و افغانستان
وی همچنین به مسائل مرتبط با هیرمند و هریرود و تأمین آب برای بخش هایی از خراسان در ایران اشاره کرد و گفت با توجه به وعده هایی که طالبان داده اند، می توان این را به عنوان عاملی در تسریع روابط بین ایران و افغانستان در نظر گرفت.
این پژوهشگر در ادامه به گسترش همکاری های چندجانبه اقتصادی ایران، افغانستان و هند در حوزه ترانزیت اشاره کرد و تأکید نمود که پیشرفت ها قابل توجهی در تجارت دو کشور رقم خورده و افغانستان اکنون به عنوان یکی از واردکنندگان از ایران شناخته می شود.
رمضانی بونش در خصوص تحقق وعده های طالبان در زمینه تأمین حق آبه های ایران گفت: عدم وجود دولت قانونی و به رسمیت شناخته شده در کابل، مذاکرات دقیق و علمی در این زمینه را دشوار کرده است. توافقات پیشین با مشکلات اقلیمی و اختلاف نظرهای داخلی در طالبان و همچنین چالش های زیست محیطی مواجه بوده اند.
وی خاطرنشان کرد: در این شرایط، تحقق عملی وعده های مربوط به تأمین حق آبه ایران هنوز مشخص نیست و نتیجه این وعده ها در ماه های آینده روشن خواهد شد که آیا رهبران طالبان به وعده های خود پایبند خواهند ماند یا خیر. رویکردهای دیپلماتیک نمی تواند همیشه به سیاست های عملی در حوزه هیدروپلیتیک منجر شود.
