یک چهارم افراد مبتلا به دیابت با این مشکل دست و پنجه نرم می کنند

در هفته ای که به افزایش آگاهی عمومی در مورد زخم پای دیابتی اختصاص یافته است، گروه بین المللی زخم پای دیابتی (DFoot International) با برگزاری یک وبینار بین المللی به بررسی وضعیت، راهکارها و چالش های موجود در منطقه در زمینه پیشگیری و مدیریت زخم پای دیابتی پرداخت.

در این وبینار، نمایندگانی از کشورهای ایران، فلسطین، مصر، لبنان، بحرین، سوریه، عراق و سودان تجارب خود را در زمینه های متنوع مرتبط با پای دیابتی به اشتراک گذاشتند.

دکتر باقر لاریجانی، رئیس پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم، در سخنرانی اش به عنوان نماینده ایران در این کارگروه با اشاره به این موضوع که دیابت به طور تقریبی ۴۲۲ میلیون نفر، معادل ۸.۵ درصد از جمعیت بزرگسالان جهان را تحت تأثیر قرار داده است، بیان کرد: افزایش شیوع این بیماری در کشورهای با درآمد پایین و متوسط مورد نگرانی است.

لاریجانی همچنین خاطرنشان کرد: تحقیقات نشان می دهد که تقریباً یک چهارم افرادی که مبتلا به دیابت هستند، در طول عمر خود با زخم پای دیابتی مواجه می شوند که می تواند منجر به مشکلاتی از جمله افزایش مدت زمان بستری در بیمارستان، قطع عضو و حتی مرگ ومیر شود.

وی افزود: زخم پای دیابتی به عنوان یکی از پیامدهای بیماری دیابت، بار سنگینی را بر دوش بیماران و نظام سلامت جهانی می گذارد به گونه ای که بیش از نیمی از قطع های اندام غیرتروماتیک به دلیل مشکلات پای دیابتی ایجاد می شود، در حالی که اغلب این مسائل با مراقبت های منظم قابل پیشگیری هستند.

نایب رئیس کمیته ملی پیشگیری و کنترل بیماری های غیرواگیر در کشور با اشاره به این که در حال حاضر درصد شیوع دیابت در میان بزرگسالان ایرانی ۴۴.۴ درصد است، بیان کرد: متأسفانه شاخص DALYs یا سال های از دست رفته به علت ناتوانی ناشی از عارضه پای دیابتی نیز معادل ۵۸۴۸ سال است.

رئیس پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم تصریح کرد: با در نظر گرفتن بار ناشی از دیابت و عوارض مرتبط و همچنین محدودیت منابع بهداشتی و درمانی در جامعه، دیابت باید به عنوان یک اولویت بهداشتی جهانی، به ویژه در کشور ما، مورد توجه قرار گیرد و اقداماتی موثر جهت پیشگیری و درمان این بیماری و عوارض آن ضروری است.

لاریجانی تیم تحقیقات پای دیابتی در پژوهشگاه را گروهی توانمند در سه حوزه پژوهش، آموزش و درمان توصیف کرد که مطالعات قابل توجهی در خصوص پای دیابتی، به عنوان یکی از شایع ترین عوارض دیابت در کشور انجام داده اند.

او با تأکید بر این که “این تیم اقداماتی موثر در زمینه ارائه آموزش های تخصصی و مهارت های بالینی انجام داده است”، افزود: این گروه تحقیقاتی با برگزاری دوره های توانمندسازی برای پرستاران و پزشکان عمومی موفق به آموزش بیش از هزار کادر درمانی در حوزه درمان عارضه پای دیابتی در کشور شده است.

در همین راستا، او اضافه کرد: نتایج یک تحقیق در کشور نشان می دهد که دانش شرکت کنندگان در کارگاه ها و دوره های آموزشی به شکل قابل توجهی افزایش یافته است.

او ادامه داد: به همت این گروه تحقیقاتی، همچنین راهنمای مبتنی بر شواهد در خصوص پیشگیری و مدیریت بیماری پای دیابتی در ایران بومی سازی شده و به روز رسانی آن مطابق با استانداردهای بین المللی در حال انجام است.

نماینده کارگروه بین المللی پای دیابتی در کشور همچنین به تألیف کتاب های آموزشی از سوی گروه تحقیقاتی پای دیابتی پژوهشگاه اشاره کرد و گفت: انتشار کتاب هایی با عناوینی همچون اصول مراقبت از پای دیابتی، قواعد انجام پانسمان، ورزش های پای بیماران دیابتی، آشنایی با فرایند دبریدمان، و لغت نامه زخم و شاخص ABI به ارتقای دانش تخصصی تیم مراقبت از پای دیابتی کمک شایانی کرده است.

او با بیان این که “این گروه تحقیقاتی پروژه های مهمی را در حال پیگیری دارد”، گفت: تحقیقات در زمینه شیوع قطع عضو ناشی از پای دیابتی در دو بیمارستان بزرگ تهران، ارزیابی تأثیر یک ترکیب گیاهی در درمان زخم های پای دیابتی، بررسی وضعیت ترمیم زخم در بیماران دیابتی، تعیین ارتباط میان سطح ریزمغذی های سرمی و عارضه پای دیابتی و همچنین معرفي يك شاخص کمی برای ارزیابی مناطق در معرض خطر زخم پای دیابتی، نمونه هایی از پروژه های جاری این گروه هستند.

او همچنین به پروژه بررسی بیومکانیکی بالینی که در راستای پیش بینی زخم پای دیابتی و با همکاری محققین دانشگاه استفوردشایر انگلستان انجام می شود، اشاره کرده و ابراز امیدواری کرد که همکاری های مشترک در این زمینه در منطقه توسعه یابد.

لاریجانی با اشاره به این که نخستین دانش آموخته مقطع دکترای تخصصی پژوهشی پای دیابتی در کشور به تازگی از یافته های علمی خود با عنوان بررسی اثربخشی اشعه پلاسمای سرد در درمان زخم های عفونی پا و مکانیسم های مولکولی آن دفاع کرده است، افزود: این یافته ها نویدبخش درمان سریع تر زخم ها با استفاده از این روش خواهد بود.

در پایان، لاریجانی به تنوع خدمات بالینی ارائه شده در کلینیک های تخصصی دیابت و بیماری های متابولیک پژوهشگاه و تأکید بر این که تیم تخصصی چندرشته ای شامل خدمات پزشکی، دبریدمان و اندازه گیری ABI در این کلینیک ها فعال هستند، اشاره کرد. همچنین برای نخستین بار در کشور، بخشی از بیمارستان شریعتی به ارائه خدمات ویژه به بیماران مبتلا به زخم پای دیابتی اختصاص یافته است.

شایان ذکر است که این وبینار بین المللی تا تاریخ ۱۴ نوامبر (۲۴ آبان) به مناسبت روز جهانی دیابت ادامه خواهد داشت.