با بیماری خاموش چشم آشنا شوید
نوید نیلفروشان، پزشک متخصص چشم پزشکی در دانشگاه علوم پزشکی ایران در رابطه با بیماری گلوکوم بیان کرد: گلوکوم یک اختلال در عصب بینایی است که به نوعی به عنوان اپتیک نوروپاتی شناخته می شود و این بیماری به عنوان دومین علت از دست دادن بینایی غیرقابل برگشت در سطح جهان شناخته می شود.
وی خاطرنشان کرد: در این بیماری، افزایش فشار درون چشم به طور تدریجی به عصب بینایی آسیب می زند و در مراحل اولیه منجر به کاهش میدان دید محیطی می شود و در نهایت می تواند به نابینایی کامل منتهی گردد.
نیلفروشان افزود: متأسفانه آسیب های ایجاد شده به طور قابل ترمیم نیست و بدین معناست که اختلالات ایجاد شده در عصب بینایی به دلیل این بیماری غیرقابل اصلاح و درمان هستند. بنابراین در مواجهه با این بیماران، تشخیص زودهنگام و اقدامات درمانی به موقع می تواند از تشدید آسیب و افت بینایی جلوگیری کند.
این استاد دانشگاه ادامه داد: این بیماری معمولاً با افزایش سن ارتباط دارد؛ با این حال، ابتلا به آن در هر سنی ممکن است رخ دهد، به طوری که از هر ۴ تا ۵ هزار نوزاد متولد شده، به طور میانگین یکی از آن ها ممکن است دچار گلوکوم شود.
نیلفروشان تأکید کرد: در گروه سنی بالاتر، میزان ابتلا به مراتب افزایش می یابد؛ به طوری که در حدود یک تا دو درصد از افراد بالای ۴۰ سال در جوامع گوناگون ممکن است به این بیماری دچار شوند. با بالا رفتن سن، احتمال ابتلا به این بیماری افزایش پیدا می کند به گونه ای که در افراد بالای ۷۰ و ۸۰ سال، این میزان به ۴ تا ۵ درصد می رسد.
وی گفت: یکی از عوامل اصلی ایجاد گلوکوم، افزایش فشار داخل چشمی می باشد که در بعضی افراد به دلایل خاص بیشتر مشاهده می شود؛ به عنوان مثال، افرادی که از عینک های با شماره بالا استفاده می کنند، اعم از نزدیک بین ها و دوربین ها، هر دو گروه می توانند در معرض ابتلا به گلوکوم قرار گیرند.
نیلفروشان توضیح داد: احتمال ابتلا به گلوکوم در افرادی که سابقه خانوادگی مثبت دارند، نسبت به دیگر افراد ما بین ۴ تا ۵ برابر بیشتر است.
وی افزود: افرادی که به دلیل ضربه به چشم و به ویژه ضرباتی که منجر به عمل جراحی می شود، دچار مشکلات چشمی شده اند، همچنین افرادی که به خاطر بیماری های چشمی مانند حساسیت، نیاز به استفاده از قطره های کورتونی دارند، ممکن است در معرض این بیماری قرار داشته باشند.
استاد دانشگاه علوم پزشکی ایران ادامه داد: بیماری های جسمی مانند دیابت و فشار خون بالا، همچنین بیماری های تیروئیدی می تواند شانس ابتلا به گلوکوم را افزایش دهد.
وی تأکید کرد: نشانه بارز بیماری گلوکوم، عدم وجود علائم است و به طوری که در بیش از ۸۰ تا ۹۰ درصد موارد، بیماران به هیچ گونه نشانه ای اشاره نمی کنند و تنها حدود ۵ درصد از بیماران، ممکن است علامت هایی مانند قرمزی چشم، سردرد یا کاهش ناگهانی بینایی را نشان دهند.
نیلفروشان اظهار داشت: این بیماری معمولاً ابتدا به دید محیطی و سپس به دید مرکزی آسیب وارد می کند، و این آسیب به صورت تدریجی رخ می دهد. به طور معمول افراد از این تغییرات آگاه نمی شوند و در نتیجه وقتی به دلیل کاهش دید مرکزی به پزشک مراجعه می کنند، بیماری در مراحل پیشرفته قرار گرفته است.
این متخصص در پایان اشاره کرد: بنابراین بیماران باید به این نکته توجه داشته باشند که در بسیاری از مواقع هیچ گونه علامتی ندارند؛ به همین دلیل به این بیماری، «دزد بی سر و صدای بینایی» گفته می شود.
وی گفت: تشخیص بیماری بر اساس معاینه چشم پزشک صورت می گیرد و ممکن است نیاز به استفاده از روش های تصویربرداری نیز باشد که در طول زندگی لازم است این تست ها به طور مرتب تکرار شوند. به محض تشخیص، بیماران تحت درمان دارویی قرار می گیرند که عمدتاً شامل قطره های چشمی است. در کنار درمان دارویی، ممکن است روش های لیزری و جراحی نیز برای کنترل و پیشگیری از پیشرفت بیماری ضروری باشد.
نیلفروشان افزود: بیماران باید بدانند که ممکن است در طول عمرشان چندین بار نیاز به انجام جراحی های مختلف داشته باشند. هدف از تمام اقدام های درمانی ارائه شده برای بیماران این است که از پیشرفت بیماری جلوگیری کنیم.
وی توضیح داد: ما قادر به درمان کامل بیماری به صورتی که فرد به طور کامل بهبود یابد، نیستیم، هر چند در درصد کمی از بیماران، درمان قطعی با روش های لیزر یا جراحی ممکن است رخ دهد.
این متخصص توصیه کرد: برای پیشگیری از بیماری ها در جامعه، با توجه به این که گلوکوم به نام بیماری خاموش شناخته می شود، پیشنهاد می دهیم افرادی که بالای ۴۰ سال دارند، هر دو تا سه سال یک بار و بالغین بالای ۷۰ سال، هر یک تا دو سال یک بار، معاینه چشمی به صورت روتین انجام دهند.
وی ادامه داد: آن دسته از افرادی که زمینه خانوادگی مثبتی درخصوص بیماری گلوکوم دارند، باید در سنین پایین تر و با دفعات بیشتری معاینه شوند و این نکته مهم جدی گرفته شود.
نیلفروشان تصریح کرد: گلوکوم به عنوان دومین علت نابینایی در جهان شناخته می شود و تقریباً ۸۰ تا ۹۰ میلیون نفر در جهان به این بیماری مبتلا هستند که حدود ۱۰ درصد از آن ها دچار نابینایی دوطرفه هستند. همچنین حدود ۱۵ درصد علل نابینایی در سطح جهانی ناشی از گلوکوم است.
این متخصص چشم خاطرنشان کرد: در صورتی که این بیماری به موقع شناسایی شده و درمان شود، می توان از بروز نابینایی پیشگیری کرد و اگر نابینایی اتفاق افتد، دیگر قابل بازگشت و درمان نخواهد بود.
پنجمین همایش بهاره چشم پزشکی از تاریخ ۲۵ تا ۲۷ خرداد ۱۴۰۱ در سالن همایش های رازی برگزار می شود.
