عواقب آپنه خواب بر بروز زوال عقل

تحقیقات انجام‌شده حاکی از این است که کاهش میزان اکسیژن در خون که در طی اختلال آپنه خواب مشاهده می‌شود، ارتباطی نزدیک با آسیب‌دیدگی نواحی مغزی مرتبط با حافظه دارد.

بر اساس اطلاعات محققان، این تغییرات مغزی به‌ویژه با آپنه خواب در مرحله خواب با حرکات سریع چشم (REM) ارتباط زیادی دارد. این مرحله به داشتن رویا و تثبیت خاطرات تازه مربوط می‌شود.

یافته‌ها نشان می‌دهند هر چه سطح اکسیژن بدن در طی خواب REM به‌دلیل آپنه خواب پایین‌تر باشد، میزان آسیب در مغز نیز بیشتر خواهد بود.

«برایس مندر» که محقق ارشد و استاد روانپزشکی و رفتار انسان در دانشگاه کالیفرنیا-ارواین است، در بیانیه‌ای خبری اظهار داشت: «آپنه انسدادی خواب یک اختلال خواب است که با افزایش سن بر شدت آن افزوده می‌شود و کاهش سطح اکسیژن در خواب می‌تواند به عملکرد صحیح مغز و بدن آسیب برساند.»

او افزود: «تحقیق ما نشانگر این است که کاهش اکسیژن ناشی از آپنه انسدادی خواب، به ویژه در زمان خواب REM، می‌تواند از طریق آسیب به عروق خونی کوچک در مغز و اثرات جانبی این آسیب بر نواحی مرتبط با حافظه، به زوال شناختی وابسته باشد.»

افراد دچار آپنه خواب در هنگام خواب ممکن است دچار وقفه‌های تنفسی شوند. این کاهش اکسیژن باعث می‌شود تا مغز آنها را به حالت بیداری برگرداند، حداقل به‌قدری که تنفس دوباره آغاز شود.

در این تحقیق، محققان اقدام به اسکن مغزی ۳۷ فرد با میانگین سنی ۷۳ سال کردند که در این بین، ۲۴ نفر به آپنه خواب مبتلا بودند.

زمانی که این افراد به دلیل آپنه خواب در خواب REM با سطح پایین‌تری از اکسیژن مواجه بودند، نتایج اسکن مغزی نشان‌دهنده وجود آسیب بیشتری در بافت ماده سفید بود.

ماده سفید در برقراری ارتباط بین نواحی مختلف مغز نقش اساسی دارد و همچنین در فرآیند یادگیری و به خاطر سپاری مؤثر می‌باشد.

محققان به این نتیجه رسیدند که کل زمان خوابیدن با سطح اکسیژن زیر ۹۰٪، می‌تواند میزان آسیب ماده سفید مغز را پیش‌بینی کند.

علاوه بر آن، آنان متوجه شدند افرادی که آسیب بیشتری به ماده سفید داشتند، اندازه نواحی مغزی که با حافظه در ارتباط هستند، مانند هیپوکامپ و قشر انتورینال، کوچک‌تر بود.

محققان همچنین خاطرنشان کردند که افرادی که در قشر انتورینال انقباض بیشتری داشتند، در تست‌های حافظه عملکرد بهتری نداشتند.

مندردی گفت: «به‌طور کلی، یافته‌های ما می‌توانند تا حدی توضیح دهند که چگونه آپنه انسدادی خواب از طریق تخریب مناطقی در مغز که در تثبیت حافظه هنگام خواب فعالیت دارند، به زوال شناختی مرتبط با پیری و بیماری آلزایمر کمک می‌کند.»

محققان تاکید کردند که این مطالعه به‌طور قطعی نشان نمی‌دهد که آپنه خواب موجب زوال شناختی می‌شود، بلکه صرفاً ارتباطی بین این دو مقوله را به نمایش می‌گذارد.