ارائه آثار منحصر به فرد عیلامی در تخت جمشید و معرفی یک سکه نادر در شیراز

علیرضا تابش، دبیر این جشنواره در نشستی خبری که به مناسبت نزدیک شدن به این رویداد (از ۱۵ تا ۱۸ آبان‌ماه ۱۴۰۳) برگزار شد، اشاره کرد که امسال جشنواره، سویه‌ای بین‌المللی خواهد داشت. او بیان کرد: این جشنواره در شرایطی راه‌اندازی می‌شود که جامعه امروز به همدلی، اتحاد ملی و بازگشت به ریشه‌های خود نیازمند است. میراث فرهنگی می‌تواند نقشی اساسی در تقویت روحیه سیاسی و همدلی میان مردم ایفا کند؛ اثری که گنجینه‌ای از تاریخ ایرانیان است و نوری در مسیر آینده‌مان خواهد بود. احساس نیاز به بازآفرینی هویت اجتماعی در کشورمان به شدت حس می‌شود و راه‌حل آن فرهنگ‌سازی و رسانه‌ای کردن این هویت است؛ میراثی که در دل مردم این سرزمین جا داده شده و نشانه‌ای از اتحاد ملت و پیوند اجتماعی محسوب می‌شود. این جشنواره به عنوان سکویی ارزشمند برای به نمایش گذاشتن آثار هنرمندان عمل می‌کند و فرصتی برای به یادآوری هویت تاریخی کشور به شمار می‌آید، همچنین برای همکاری هنرمندان و متخصصین میراث فرهنگی با نسل جوان مفید خواهد بود.

او گفت: آثار ارسال‌شده به این جشنواره در مقایسه با سال‌های قبل افزایش چشمگیری داشته است. فراخوان جشنواره در تیرماه ۱۴۰۳ منتشر و در شهریورماه تمدید شد که در پایان ۳۵۸۹ اثر از سرتاسر کشور جمع‌آوری شد. بدون احتساب آثار ورودی به بخش جایزه شیراز، این تعداد به ۴۴۵۷ اثر می‌رسد و داوری این آثار بر عهده ۷۵ فرد متخصص خواهد بود.

دبیر جشنواره درباره تفاوت‌های جشنوارۀ امسال و بخش‌های جدید آن توضیحاتی ارائه داد و افزود: جوایز بخش‌های «عکس»، «ایده و تجربه» و «میراث‌بانان آینده» در مراسم گشایش جشنواره در ۱۵ آبان‌ماه اهدا خواهد شد و جوایز فعالیت‌های میدانی چون تئاتر، شعر و موسیقی در مراسم اختتامیه به برندگان تقدیم می‌شود.

بر اساس اظهارات او، در این دوره از جشنواره، بیش از ۴۰ نفر تقدیر خواهند شد.

تابش افزود: با توجه به معرفی بخش بین‌المللی که غیررقابتی و محدود به فراخوانی کوتاه، مستند و عکاسی است، فیلم مشترک ایران و تاجیکستان با عنوان «ملودی» به نمایش درمی‌آید. همچنین به همت فیلم‌خانه ملی ایران، یکی از فیلم‌های کلاسیک مرمت‌شده در شیراز به نمایش درخواهد آمد و آثاری از روسیه، ایتالیا، صربستان، ترکیه و بوسنی و هرزگوین که به میراث فرهنگی ایران پرداخته‌اند، در سینمای شیراز به نمایش درمی‌آید. از دیگر آثار بخش بین‌المللی، تولید مشترک ایران و ایتالیا به نام «سنگ‌ها و آجرها» خواهد بود.

دبیر جشنواره افزود: در بخش بین‌المللی عکاسی، آثار از آمریکا، ارمنستان، اسپانیا، چین و روسیه در یکی از گالری‌های شیراز به نمایش گذاشته می‌شود.

تابش با تأکید بر وجه مردمی جشنواره، بیان داشت: یکی از جلوه‌های عمومی بودن جشنواره امسال بخش «میراث‌بانان آینده» است که با همکاری کانون پرورش فکری و وزارت آموزش و پرورش در بافت تاریخی شیراز برگزار می‌شود. همچنین از کانون پرورش فکری خواسته شده است تا یک تماشاخانه سیار به فارس بیاورد که از ۱۴ آبان وارد این استان خواهد شد و سفری از شهرهای شمالی تا شیراز خواهد داشت.

دبیر جشنواره چندرسانه‌ای میراث فرهنگی خاطرنشان کرد: با موافقت قائم مقام وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی (علی دارابی) به مدت یک هفته، از دوازده تا هجدهم آبان‌ماه ورود به تمام اماکن تاریخی برای شهروندان شیراز رایگان خواهد بود. پویش موزه‌گردی طراحی شده و به آموزش و پرورش فارس اطلاع‌رسانی شده است. به کودکان و نوجوانانی که در این پویش شرکت می‌کنند خواسته شده است تا روایت‌های خود را بنویسند و این آثار نیز مورد ارزیابی قرار خواهند گرفت.

تابش افزود: یک رویداد دیگر نیز با نام میراث دیجیتال طراحی شده است که تعداد آثار ارسالی به آن قابل توجه بوده است. به هنگام افتتاح جشنواره، رویداد «سکوی امید» با حضور افراد خلاق و مستعد در شیراز برگزار می‌شود که هدفش حمایت مادی و معنوی از این افراد و جذب سرمایه‌گذاران برای آنان است.

او به تنوع برنامه‌های میدانی در شیراز اشاره کرد و گفت: در طی این جشنواره، شش نمایشگاه موزه‌ای شامل نمایش آثار تاریخی دوره زندیه در موزه پارس، سکه‌های ضرب‌شده شیراز در باغ جهان‌نما، اسناد وقفی انیس‌الدوله در باغ جهان‌نما و سردیس ۷۰ پادشاه تاریخ بر اساس سکه‌های ضرب‌شده در یکی از محوطه‌های تاریخی برگزار خواهد شد.

دبیر جشنواره چندرسانه‌ای میراث فرهنگی، مهم‌ترین نمایشگاه این دوره که به همکاری موزه ملی ایران برگزار می‌شود، نمایش ۴۰ اثر استثنایی از عیلام با عنوان «عیلام؛ سپیده دم تاریخ» در تخت جمشید خواهد بود. این مکان با این هدف انتخاب شده که تخت جمشید به‌نوعی وارث تمدن پیشین خود، یعنی عیلامی‌ها به حساب می‌آید.

او افزود: در موزه شاهچراغ نیز نمایشی از هنر اسلامی با انتخاب ۷۴ اثر از موزه ملی ایران به نمایش گذاشته خواهد شد و رونمایی از سکه‌ای که به مناسبت ورود امام رضا (ع) ضرب شده، از دیگر برنامه‌های این جشنواره خواهد بود.

تابش تصریح کرد: در طول چهار روز، در سطح فرهنگی شیراز شاهد برگزاری رویدادهای فرهنگی متعددی خواهیم بود. همچنین نمایش‌های نمایشی در بافت تاریخی شیراز برگزار می‌شود و فیلم‌هایی با محوریت شیراز و تاریخ ایران خواهد بود که این فیلم‌ها در سکوی «هاشور» به‌صورت آنلاین پخش می‌شوند. بر اساس هماهنگی‌های انجام شده، حدود ۲ هزار دانش‌آموز برای تماشای فیلم‌ها به این جشنواره خواهند آمد. همچنین برای نخستین بار از زمان برگزاری سه دوره این جشنواره، نمایش فیلم تئاتری خواهیم داشت. در تاریخ‌های ۱۵ تا ۱۷ آبان، نمایشگاه صنایع دستی عشایر فارس در گذر حافظیه و نمایشگاه آثار فاخر صنایع دستی در گذر بازار هنر شیراز نیز برگزار خواهد شد.

دبیر جشنواره چندرسانه‌ای میراث فرهنگی در رابطه با تأثیر این جشنواره بر شیراز پیش از برگزاری آن گفت: در دیداری که در بهار امسال با استاندار سابق فارس داشتم به برخی نقص‌ها در زیرساخت‌ها اشاره کردم، از جمله تالار حافظ که اکنون بعد از ۲۰ سال نوسازی شده و همچنین ترمینال ورودی فرودگاه شیراز که به‌روزرسانی شده است. به گفته مقامات شهری شیراز، برای آماده‌سازی شهر در حال انجام اقداماتی مشابه آنچه برای نوروز انجام می‌شود، هستیم.

او درباره بودجه سومین جشنواره چندرسانه‌ای میراث فرهنگی که امسال در شیراز برگزار می‌شود، توضیح داد: طبق توافقی که در اردیبهشت امسال با استاندار فارس انجام شد، نیمی از هزینه‌ها را استانداری و نیمی دیگر را وزارت میراث فرهنگی از منابع خود و اسپانسرها تأمین خواهند کرد.

تابش تأکید کرد: این جشنواره چندرسانه‌ای وسیع است و ما آن را در شیراز برگزار می‌کنیم. تلاش ما بر این است که از آثار، نسخه‌های نمایشی (Demo) تهیه کنیم تا هنرمندان بتوانند به مشاهده آنان بپردازند. امید داریم با رایگان کردن موزه‌ها در هفته منتهی به جشنواره، جمع کثیری از علاقه‌مندان به میراث فرهنگی به اماکن تاریخی استان فارس جذب شوند و پیوندی ملی با میراث فرهنگی برقرار شود.

او در ادامه آماری از آثار رسیده به بخش‌های مختلف این جشنواره و آثار داوری شده ارائه کرد و گفت: در بخش «سینمایی» تعداد ۳۲۸ اثر ارسال شده که ۸۲ اثر واجد شرایط داوری بوده‌اند. در بخش «هنرهای نمایشی»، ۱۶۷ اثر وجود دارد که ۴۵ اثر برای داوری انتخاب شده است. در بخش «ایده و تجربه»، ۷۸ اثر در دریافت شده که ۲۱ مورد آن به داوری رسیده‌اند. در بخش «رادیویی» نیز ۱۶۴ اثر دریافت شده که ۸۲ اثر برای داوری انتخاب شده‌اند. در «شعر و موسیقی» ۴۷۷ اثر ارسال شده که ۱۴۲ اثر به مرحله داوری می‌رسد. در بخش «عکس»، ۱۵۷۰ قطعه عکس ارسال شده که ۴۵ عکس برای داوری انتخاب شده‌اند. در بخش «میراث دیجیتال» ۶۱ اثر رسیده که ۳۹ تا از آن‌ها برای داوری مناسب شناخته شده‌اند. بخش «تلویزیونی» ۲۹۲ اثر دریافت کرد که ۹۶ اثر برای داوری انتخاب شده است. همچنین بخش «میراث بانان آینده» بهمراه ۱۳۰ اثر دریافت شده که ۷۷ اثر به داوری رسیده است.

دبیر جشنواره چندرسانه‌ای میراث فرهنگی همچنین اعلام کرد: جوایز شیراز که شامل بخش‌های عکاسی، فضای مجازی، موسیقی، نمایش، مکتوب، تجسمی، سینمایی، تلویزیونی و رادیویی است،
جمعاً ۸۶۸ اثر در این بخش دریافت شده که در شیراز داوری خواهند شد و جوایز این بخش در روز افتتاحیه، ۱۵ آبان به برندگان اهدا خواهد شد.

تابش در مورد بخش بین‌المللی جشنواره که به صورت غیررقابتی است، توضیح داد: برای بین‌المللی شدن، ضروری است که در سال نخست، جشنواره به صورت غیررقابتی برگزار شود. علاوه بر این، ما همچنین رویدادهای کشور را در نظر داریم و با تدابیری که اندیشیده شده، این بخش امسال به‌صورت غیررقابتی می‌باشد. برای بین‌المللی‌سازی جشنواره، دبیرخانه باید در طول سال بر فعالیت‌ها نظارت نماید و آثار را برای دعوت به جشنواره شناسایی کند.

در ادامه این جلسه، لیلا کفاش‌زاده به تشریح بخش «میراث بانان آینده» پرداخت و کارگاه‌هایی چون «چگونه شناخت شاهنامه بر رشد کودکان تأثیر دارد»، «چگونه درباره ایران با کودکان و نوجوانان گفت‌وگو کنیم» و «چگونه می‌توان آموزش میراث فرهنگی را برای کودکان کاربردی ساخت» را از جمله برنامه‌های همزمان جشنواره نام برد.

محمد یاری، باستان‌شناس و دبیر بخش میراث دیجیتال این جشنواره، ضمن ارائه توضیحاتی درباره این بخش، بر اهمیت جشنواره چندرسانه‌ای به عنوان روشی برای حفاظت از میراث فرهنگی تأکید کرد. او گفت: فرصتی ایجاد شده تا افراد خلاق و نوآور با متخصصان میراث فرهنگی بینش و همفکری داشته باشند تا محتوای جدیدی تولید کنند. در حوزه میراث آثار بسیاری وجود دارد که سال‌ها در کتاب‌ها آرشیو شده‌اند.

حمیدرضا حسینی، دبیر بخش شعر و موسیقی نیز درباره آثاری که به این بخش رسیده است، توضیحاتی ارائه نمود.

در ادامه این نشست، مانند دو دوره قبلی جشنواره، به خلاء بخش رسانه‌ها در جشنواره چندرسانه‌ای ابراز انتقاد شد که تابش در پاسخ به آن گفت: به گفته قائم مقام وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی، رسانه‌های مرتبط با میراث فرهنگی قرار بود بخش مستقلی داشته باشند. موضوع این است که آنچه شما می‌بینید یک خبر (NEWS) است، در حالی که این جشنواره به رویکرد هنری (ART) می‌پردازد.

پوستر سومین دوره جشنواره چندرسانه‌ای میراث فرهنگی نیز در پایان این نشست با حضور طراح آن رونمایی شد.

سومین جشنواره چندرسانه‌ای میراث فرهنگی که در سال‌های گذشته در یزد و قزوین برگزار شده، امسال از ۱۵ تا ۱۷ آبان‌ماه در شیراز برگزار خواهد شد. بر اساس اعلام‌های قبلی، این جشنواره به‌طور سالانه در یکی از استان‌های کشور اجرا خواهد شد.