نماینده ایالات متحده در آژانس: ایران باید گامهای بیشتری در راستای افزایش اعتماد بردارد!

«لورا سوزان هیز هولگیت» سفیر آمریکا در آژانس بینالمللی انرژی اتمی، در روز پنجشنبه در جلسه شورای حکام، بیانیهای از سوی واشنگتن در مورد توافق هستهای (برجام) ارائه کرد.
در این بیانیه، آمریکا به فعالیتهای هستهای ایران صفت «نگرانکننده» را داده و متذکر شد: «همانطور که آژانس در گزارش فصلی خود اشاره کرده، ایران به توسعه برنامه هستهایاش ادامه داده و همچنین آبشارهای سانتریفیوژ پیشرفتهای را نصب کرده و به انباشت مقادیر قابل توجهی اورانیوم با درصد غنیسازی بالا پرداخته است.»
آمریکا در ادامه، اعتبار صلحآمیز بودن برنامه هستهای ایران را به چالش کشید و بیان کرد: «ایران مقدار قابل توجهی اورانیوم غنیشده با درجه خلوص بالا جمعآوری کرده است که هیچ هدف معتبر صلحآمیزی ندارد. همانگونه که مقامات ایرانی خود اذعان کردهاند، کشورهای دیگری که اورانیوم را تا ۶۰ درصد غنی میکنند، همگی ابرقدرتهای هستهای هستند. اگر ایران در واقع مایل است نشان دهد که برنامه هستهایاش بهطور انحصاری صلحآمیز است، لازم است علاوه بر متوقف کردن تولید بیشتر اورانیوم ۶۰ درصدی، ذخایر کنونی خود از این نوع اورانیوم را نیز به طور کامل کاهش دهد.»
نماینده آمریکا در ادامه بدون اشاره به اقدامات مخرب و یکجانبه این کشور در روند توافق هستهای ادعا کرد: «ما عمیقاً نگرانیم که ایران همچنان در مسیر تحقیقات آژانس درباره نگرانیهای قدیمی پادمانی موانع ایجاد کند و از اجرای تعهدات قانونی خود بر اساس کد اصلاحی ۳.۱ سر باز میزند. همانگونه که به صراحت بیان کردهایم، ایران باید به صورت کامل و بدون هیچگونه تعویق، تعهدات پادمانهای قانونی خود را اجرا کند. اگر ایران واقعاً تمایل دارد که ماهیت صلحآمیز برنامه هستهای خود را ثابت نماید، باید فراتر از اقدامهای آسان و قابل برگشت عمل کند.»
خواست آمریکا برای همکاری ایران با آژانس در شرایطی مطرح شده که «دونالد ترامپ» در سال ۲۰۱۸ از توافق هستهای که میان ایران و قدرتهای جهانی به امضا رسیده بود، خارج شد. بنا به توافق مذکور، ایران متعهد شد که برنامه هستهای خود را در قبال لغو تحریمهای گسترده علیه خود محدود سازد.
دولت ترامپ با ادعای ناقص بودن این توافق و همچنین به بهانه حمایت ایران از گروههای تروریستی و وجود اهداف نظامی در برنامه هستهایاش، از برجام خارج شد و سیاست «فشار حداکثری» را در پیش گرفت و تحریمهای اقتصادی متعددی را علیه ایران وضع کرد.
تهران در پاسخ به این رویداد، پس از گذشت یک سال و نیم از اعمال تحریمهای آمریکا و عدم پایبندی طرفهای اروپایی به تعهدات خود در جهت کاهش آثار اقتصادی تحریمها بر ایران و ایجاد سازوکارهایی برای عادیسازی روابط، اعلام کرد که طبق حقوق محفوظ خود در بند ۳۶ برجام، از پنج مرحله تعیینشده در اجرای داوطلبانه تعهدات هستهای خود فاصله میگیرد. مقامات ایرانی تصریح کردهاند که اگر کشورهای غربی حسن نیت و اراده سیاسی لازم را نشان دهند، آمادهاند توافقی برای لغو تمامی تحریمها به تصویب برسانند.
در عین حال، ادعای آمریکا مبنی بر عدم همکاری ایران با آژانس در حالی مطرح میشود که بر اساس گزارشهای فصلی آژانس درباره فعالیتهای هستهای ایران، این فعالیتها در چارچوب قوانین و مقررات پادمان جامع و ان پی تی در حال انجام بوده و هیچ گونه موضوع نگرانکننده و فوری شناخته نشده است؛ با این حال، کشورهای اروپایی به دنبال جبران شکستهای خود در برابر روسیه در جنگ اوکراین، تلاش دارند فشار و تهدیدهای بیشتری را علیه ایران به کار برند. به همین خاطر، اقداماتی را برای اتهامزنی به ایران در شوراهای حکام و امنیت آغاز کردهاند تا احتمال تمدید قطعنامههای شورای امنیت علیه ایران فراهم شود.
با این وجود، نماینده آمریکا در ادامه بیانیه ادعایی خود خاطر نشان کرد: «ما دوباره با نگرانی اعلام میکنیم که تصمیم سیاسی ایران در سال گذشته برای کنار گذاشتن بازرسان مجرب آژانس بر فعالیتهای راستیآزمایی آژانس تأثیر منفی داشته است. در این راستا، با توجه به گزارش دبیرکل آژانس، ایران در حال بررسی استخدام چهار بازرس مجرب آژانس است و امیدواریم این بررسی منجر به تأیید رسمی آنها شود.»
نماینده آمریکا در پایان ضمن ابراز خرسندی از اقدامات سازنده ایران، مدعی شد که این اقدامات کافی نیست و اظهار داشت: «میزان همکاری ایران با آژانس بسیار پایینتر از انتظاراتی است که توسط مدیرکل و شورای حکام مطرح شده است. ما از گامهای سازندهای که ایران در راستای همکاری با دبیرکل آژانس و تیمش برداشته استقبال میکنیم، اما برای ایجاد اعتماد واقعی، ایران نیاز دارد که اقدامات بیشتری را اتخاذ کند. ایران باید به طور کامل به تعهدات پادمانی خود عمل کرده و به آژانس اجازه دهد تا اطمینان حاصل کند که فعالیتهای هستهایاش صرفاً به مقاصد صلحآمیز اختصاص دارد.»
۳۱۰۳۱۰