عارف: نباید به قوانین تقدس الهی بخشید/ قوانین باید همواره مطابق با تحولات باقی بمانند

محمدرضا عارف در مراسم گرامیداشت یکصدمین سالگرد آیین‌نامه رانندگی در ایران و همزمان با سالروز آزادسازی خرمشهر، پویش “نه به تصادف” را که از سوی مردم ایجاد شده است، معرفی کرد و از تمام افرادی که در ایام تعطیلات نوروزی در این پویش مشارکت داشتند، قدردانی نمود. وی اضافه کرد: علاوه بر چنین پویش‌هایی، اجرای برنامه‌های منظم و ساختاریافته هم باید در اولویت قرار گیرد که راهبرد دولت چهاردهم، تنظیم و ساماندهی اجتماعی است و در رأس این امر، پلیس راهنمایی و رانندگی فراجا قرار دارد و باید همکاری‌ها در راستای اجرایی شدن برنامه‌های دولت ادامه یابد.

وی به ارتقای جایگاه نیروی انتظامی و پلیس راهور و توجه به معیشت و زندگی آرام مأمورین محترم نیروی انتظامی و پلیس راهور برای انجام وظایف جهادی خود به‌خوبی اشاره کرد و این موارد را به‌عنوان مهم‌ترین رویکرد دولت چهاردهم در زمینه راهنمایی و رانندگی معرفی کرد.

معاون اول رئیس‌جمهور ضمن اشاره به بندها و قوانین اجتماعی موجود در برنامه هفتم توسعه، تأکید کرد: همه دستگاه‌ها باید گام‌های مؤثری در این زمینه بردارند، اما آیا این قوانین و مقررات به بهبود وضعیت و حفظ جان انسان‌ها در نظام الهی کمک می‌کند یا خیر، هنوز قابل ارزیابی نیست چرا که در آستانه اجرای برنامه هفتم توسعه قرار داریم، اما باید با جدیت و دیدگاه عمیق‌تر این موضوع را به‌عنوان یکی از مسائل مهم کشور مورد توجه قرار دهیم.

عارف با اشاره به لزوم به‌کارگیری تجارب سایر کشورها و همچنین به‌کارگیری ظرفیت‌های علمی محققین برجسته در نیروی انتظامی برای به‌روزرسانی قوانین حوزه راهنمایی و رانندگی، گفت: با دخالت پژوهشگران توانمند و جوان در مراکز تحقیقاتی پلیس راهور و نیروی انتظامی می‌توان مسائلی مربوط به نظامات اجتماعی و به‌ویژه راهنمایی و رانندگی را در دستور کار قرار داد و به راهکارهای منطقی و اصولی دست یافت.

وی با بیان اینکه تجربیات کشور در تعامل با مردم نشان داده که اگر قوانین روشنی تدوین و فرهنگ‌سازی شود، پذیرش آن‌ها توسط مردم به‌خوبی صورت می‌گیرد، گفت: مباحثی در جهان وجود دارد که در آن اجرای قوانین راهنمایی و رانندگی تنها به‌واسطه سیستم‌های تشویقی امکان‌پذیر نیست؛ در دوره‌ای که من در یکی از کشورهای خارجی مشغول تحصیل بودم، با سرعت ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت در جاده‌های ایران رانندگی می‌کردم و در ابتدا جریمه می‌شدم، اما در یکی از روزها که مردم با سرعت‌های غیرمجاز رانندگی می‌کردند، متوجه شدم که پلیس در حال اعتصاب است و نظارت وجود ندارد.

معاون اول رئیس‌جمهور افزود: نظارت یک امر پسندیده و ضروری است و باید ابزارهای انضباطی و تشویقی به‌طور همزمان مورد استفاده قرار گیرد، اما در کنار این ابزارها نیاز به اقتدار هم وجود دارد که می‌تواند در مواقعی تأثیرگذار باشد؛ به‌عنوان مثال، متوقف کردن و انتقال وسیله نقلیه یک راننده متخلف به پارکینگ مؤثرترین جریمه است.

عارف تأکید کرد: تحولات در حوزه راهنمایی و رانندگی باید با برنامه هفتم توسعه هماهنگ باشد و در پیش‌نویس جدید آیین‌نامه راهنمایی و رانندگی، مکانیزم‌های تشویقی و کارآمد برای تأمین آرامش اجتماعی و تسهیل ترافیک، کاهش زمان سفرها و کاهش تلفات جاده‌ای در نظر گرفته شده است.

معاون اول رئیس‌جمهور سپس به تشریح توصیه‌هایی برای بهبود وضع راهنمایی و رانندگی در کشور پرداخت و گفت: ارتقای جایگاه راهور یک مسأله جدی است و در دوران نوجوانی، افسر راهنمایی و رانندگی یکی از شغل‌های مورد علاقه من بود، زیرا افسران این بخش در بسیاری از زمینه‌ها الگوی جامعه به شمار می‌روند.

عارف در ادامه به یاد خاطره‌ای از برخوردی با یکی از افسران راهنمایی و رانندگی پرداخت و اظهار داشت: در سفری که بیش از یک سال و نیم پیش از جاده هراز به تهران برمی‌گشتم، در لحظه خروج از تونل و با وجود عدم تخلف، یک افسر جوان وسیله نقلیه من را به خاطر سرعت غیرمجاز متوقف نمود، سپس که مدارک من را بررسی کرد، مرا شناخت و ما به مدت چند دقیقه در فضای دوستانه‌ای گفتگو کردیم. من به همسرم گفتم که این افسر با عدم جریمه من، شرمندگی‌ام را برطرف کرد، و سپس چند ساعت بعد پیامکی درباره جریمه دریافت نمودم و من به این افسر وظیفه‌شناس مفتخر شدم و چنین افسرانی را می‌خواهیم که با وجود آشنایی، از وظایف خود غفلت نکنند و باید قابلیت‌های پلیس راهور را به جامعه شناساند.

معاون اول رئیس‌جمهور با تأکید بر اینکه نباید خطای یک افسر راهنمایی و رانندگی را به تمامی افسران وظیفه‌شناس تعمیم دهیم، گفت: جریمه آن افسر راهنمایی رانندگی در آن زمان برای من بسیار باارزش بود.

عارف برگزاری مراسم‌های پاسداشت تاریخ قانونگذاری در حوزه راهنمایی و رانندگی را به‌عنوان یکی دیگر از توصیه‌های خود به پلیس راهنمایی و رانندگی فراجا عنوان کرد و تأکید نمود: قدردانی از تلاش‌های پلیس راهنمایی و رانندگی باید انجام گیرد و پس از پایان تعطیلات نوروز، در مراسمی افتخار داشتیم که از افسران زحمتکش و کوشا در ایام تعطیلات تقدیر نماییم و انجام چنین همایش‌ها و مراسم‌های قدردانی از پیشکسوتان و جوانان ضرورت اجتماعی دارد.

معاون اول رئیس‌جمهور در خصوص نقش قوانین در تأمین نظم اجتماعی و ایمنی عمومی گفت: قوانین راهنمایی و رانندگی، تنها ابزار لازم برای نظم‌دهی به تردد منظم وسایل نقلیه نیست بلکه چهارچوبی برای حفظ نظم عمومی، تأمین جان انسان‌ها و افزایش اعتماد عمومی در شهرها به‌حساب می‌آید و این قوانین باید مؤثر و شفاف و با نظارت دقیق و منصفانه برای تسهیل زندگی روزمره تدوین شوند.

عارف همچنین بر اهمیت آموزش و مسئولیت اجتماعی در حوزه راهنمایی و رانندگی تأکید کرد و افزود: در این زمینه اقدامات کمتری صورت گرفته و باید با مکانیزم‌های تشویقی، فرهنگ صحیح رانندگی را ترویج دهیم؛ مردم باید درک کنند که مسئول جان دیگران هستند و به این امر آموزش داده شود و فرهنگ‌سازی صورت گیرد.

معاون اول رئیس‌جمهور مشارکت دانشگاه‌ها در تحول و بازنگری قوانین و همچنین به‌کارگیری فناوری‌های نوین برای مدیریت هوشمند ترافیک را دیگر توصیه‌های خود به پلیس راهنمایی و رانندگی فراجا دانست و خاطرنشان کرد: راهی جز به کارگیری فناوری‌های نوین نداریم و باید از این حوزه حداکثر بهره‌برداری را در امور روزمره داشته باشیم.

عارف بر توسعه حمل و نقل عمومی پاک و مؤثر تأکید کرد و گفت: اگر وسیله حمل و نقل عمومی سریع و کارآمد باشد، مردم تمایلی به استفاده از خودروهای شخصی نخواهند داشت و تجربه نشان داده که مردم از قطار درون‌شهری استقبال خوبی کردند.

معاون اول رئیس‌جمهور به ارتقاء رفتار ایمن و پیشگیری از حوادث به‌عنوان یکی از موضوعات مهم در حوزه ترافیک و حمل و نقل اشاره کرد و تصریح نمود: هر تصادف یک فاجعه برای انسان و جامعه محسوب می‌شود و باید بر پیشگیری و اصلاح رفتار تمرکز کنیم و ترویج رفتارهای ایمن و آموزش مستمر مهم است.

عارف در پایان اظهار داشت: شعار ما پیشگیری پیش از تنبیه است و نمی‌خواهیم تنها با اتکا بر جریمه‌ها مشکلات را حل کنیم، زیرا ممکن است در کوتاه‌مدت موفق باشیم اما عادت‌های نادرست به‌تدریج دوباره به وجود می‌آیند و افزایش جریمه‌ها در کوتاه‌مدت مؤثر است اما در نهایت فراموش می‌شود.

معاون اول رئیس‌جمهور به حمایت از نوآوری و پژوهش و همچنین همکاری‌های بین‌المللی برای تبادل تجارب و هم‌افزایی تأکید کرد و خاطرنشان کرد: معیار تمامی کشورها تعداد تلفات سالانه در حوادث است و باید از تجربیات کشورهای موفق در این زمینه با تعامل و همکاری استفاده نماییم.

عارف همچنین بر هم‌افزایی قوانین رانندگی با سیاست‌های محیط زیستی تأکید کرد و افزود: پلیس راهور فراجا باید به این نکته توجه کند که برای زندگی نیاز به یک محیط زیست سالم است و مقابله با آلودگی ناشی از وسایل نقلیه نیازمند تصمیم‌گیری جدی و ملی در سطح دولت و تدوین قوانین است.

وی به مناسبت یکصدمین سالگرد آیین‌نامه رانندگی در ایران، این مناسبت را مایه افتخار و احترام مردم دانسته و اظهار داشت: لازم است تلاش کنیم که جوانان به این شغل مقدس که هر روز در عرصه خیابان‌ها حاضرند و فعالیت‌های آن‌ها آرامش‌بخش و حل‌کننده مسائل اجتماعی کشور است، علاقه‌مند شوند و آن را به‌عنوان شغل خود برگزینند.