وبا در انتظار این گروه است

طبق اطلاعات ارائه شده از سوی اداره مدیریت بیماری های منتقله از آب و غذا و عفونت های بیمارستانی در مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت، وبا یک بیماری حاد و اسهالی است که به واسطه عفونت روده ای به وسیله باکتری توکسیژنیک ویبریوکلرا سروگروپ O ۱ یا O ۱۳۹ به وجود می آید.
وبا در کجا بیشتر شایع است؟
این بیماری معمولاً در مناطقی که آب تصفیه شده به اندازه کافی موجود نیست، فاضلاب به طور نامناسب و غیربهداشتی دفع می شود، و همچنین در مکان های با شرایط بهداشتی نامطلوب، ظهور و انتشار می یابد. باکتری وبا قادر است در اکوسیستم رودخانه های آب شور و سواحل دریا نیز زندگی کند.
انسان چگونه به بیماری وبا مبتلا می شود؟
رایج ترین روش انتقال وبا، نوشیدن آب یا مصرف غذاهایی است که به باکتری ویبریوکلرا آلوده شده اند. آلودگی دست ها نیز می تواند عامل انتقال بیماری باشد. در زمان شیوع وبا اصلی آلودگی معمولاً مدفوع افراد آلوده است که می تواند آب یا غذا را آلوده کند.
در مناطق با تصفیه ناکافی فاضلاب و آب شرب، این بیماری به سرعة گسترش می یابد. معمولاً وبا از طریق تماس مستقیم فرد به فرد منتقل نمی شود، به همین دلیل تماس تصادفی با افراد آلوده خطر ابتلا به بیماری را افزایش نمی دهد.
علائم بیماری وبا چگونه هستند؟
عفونت ناشی از وبا می تواند عموماً خفیف یا بی علامت باشد، اما در برخی موارد ممکن است با نشانه های شدید همراه گردد. حدود ۷۵ درصد از افراد آلوده به این باکتری هیچ نشانه بالینی بارز ندارند و تقریباً ۲۰ درصد آنان دچار اسهال حاد خفیف تا متوسط می شوند که از اسهالی که به دلیل سایر ارگانیسم ها ایجاد می شود، تمایز چندانی ندارد. تقریباً در هر ۱۰ نفری که به وبا مبتلا می شوند، یک نفر به علائم شدیدی همچون اسهال آبکی، استفراغ و اسپاسم عضلات پا دچار می شود. در این افراد، از دست دادن سریع مایعات بدن می تواند به کم آبی و شوک منجر شده و در صورت عدم درمان، در عرض چند ساعت جان فرد را به خطر بیندازد.
چه مدت پس از ابتلا به این باکتری، نشانه های بیماری بروز می کنند؟
دوره کمون یا زمان بین ورود باکتری عامل وبا به بدن تا ظهور علائم بالینی معمولاً ۲ تا ۳ روز است، اما در برخی موارد می تواند از چند ساعت تا پنج روز به طول بینجامد.
چه افرادی بیشتر در معرض ابتلا به وبا هستند؟
احتمال ابتلا به وبا به شدت با وضعیت بهداشتی افراد مرتبط است. کسانی که از آب آشامیدنی غیربهداشتی استفاده می کنند یا در نواحی با شرایط بهداشتی ضعیف زندگی می کنند، که در آن جا مدفوع و فاضلاب به روش های غیربهداشتی دفع می شود، بیشتر در معرض این بیماری هستند.
اگر من یا یکی از نزدیکانم به اسهال حاد آبکی دچار شدیم و مشکوک به وبا هستیم، چه باید کنیم؟
اگر شک دارید که خود یا یکی از اعضای خانواده ممکن است به وبا مبتلا شده باشید، باید فوراً به خدمات پزشکی مراجعه کنید. از آنجایی که کم آبی بدن می تواند به سرعت اتفاق بیفتد، جبران فوری مایعات ضروری است.
اگر پودر او. آر. اس (ORS) برای تهیه محلول مایع درمانی خوراکی دارید، باید بلافاصله آن را مصرف کنید. مصرف سریع مایعات می تواند جان یک فرد را نجات دهد. توصیه می شود در خانه همزمان با رفتن به یک مرکز بهداشتی، ادامه نوشیدن ORS انجام شود. اگر فرد مبتلا به اسهال حاد آبکی یک کودک شیرخوار باشد، تاکید می شود که تغذیه با شیر مادر ادامه یابد.
تشخیص وبا چگونه انجام می شود؟
تشخیص بیماری وبا از طریق آزمایش مدفوع انجام می شود. برای این منظور باید از بیمار نمونه مدفوع یا سواب مقعدی گرفته و به آزمایشگاه ارسال شود. این آزمایش در سیستم بهداشتی کشور به صورت رایگان ارائه می شود.
درمان وبا چگونه انجام می شود؟
اصلی ترین رویکرد درمان بیماری وبا، جبران سریع آب و املاح از دست رفته در نتیجه اسهال است. این بیماری به راحتی قابل درمان است. بیماران باید حجم زیادی از محلول مایع درمانی خوراکی که از ترکیب یک بسته پودر او. آر. اس (ORS) در یک لیتر آب جوشیده خنک تهیه می شود، بنوشند. افرادی که دچار علائم شدید بیماری و در معرض خطر کم آبی شدید هستند، نیاز به مایعات به شکل داخل وریدی دارند.
در صورت عدم دسترسی به مایع درمانی، نرخ مرگ و میر در بیماران مبتلا به وبا ۳۰ تا ۵۰ درصد بوده و با درمان سریع و مناسب به کمتر از یک درصد کاهش می یابد.
استفاده از آنتی بیوتیک های مناسب که در صورت نیاز توسط پزشک تجویز می شود، می تواند مدت بیماری را کاهش داده و شدت علائم را کم کند، اما آن طور که جبران مایعات اهمیت دارد، تأثیرگذار نیست. افرادی که از اسهال و استفراغ شدید رنج می برند، به ویژه آنهایی که در مناطق وباخیز زندگی می کنند، باید به صورت فوری به پزشک مراجعه کنند.
آیا در صورت تماس با فرد مبتلا به وبا، باید نگران ابتلا به این بیماری باشم؟
بیماری وبا به طور معمول مستقیماً از فردی به فرد دیگر منتقل نمی شود. بنابراین تماس تصادفی با فرد آلوده به طور کلی تهدیدی برای ابتلا به این بیماری نیست.
چگونه می توان از ابتلا به بیماری وبا جلوگیری کرد؟
برای پیشگیری از ابتلا به وبا رعایت نکات زیر الزامی است:
از آب سالم و تصفیه شده استفاده کنید (آب لوله کشی یا آب های بطری شده).
در مناطقی که امکان دسترسی به آب تصفیه شده وجود ندارد و از آب چاه یا آب هایی که توسط تانکرها یا از چشمه ها تأمین می شود، استفاده می شود، حتماً آب را قبل از نوشیدن بجوشانید یا با کلر ضدعفونی کنید.
از مصرف یخ غیربهداشتی، غذاهای غیر بهداشتی، و آب میوه ها و نوشیدنی هایی که در بیرون تهیه می شوند، به خصوص غذاهای فروخته شده توسط دستفروشان، پرهیز کنید.
از شنا در آب های آلوده مانند رودخانه ها و جوی ها خودداری نمایید.
میوه ها و سبزیجات را با دقت شسته و با روش های استاندارد ضدعفونی کنید.
برای اطمینان از سلامت غذا، آن را به صورت کامل بپزید و از خوردن غذاهای خام یا نیم پز اجتناب کنید.
غذاهایی که قبلاً پخته اید را قبل از مصرف به طور کامل گرم کنید.
از ظروف و لوازمی که با آب سالم و بهداشتی شسته شده اند استفاده نمایید.
پیش از تهیه، توزیع و مصرف غذا، و همچنین قبل از دادن غذا یا شیر به کودک، حتماً دست های خود را با آب و صابون بشویید.
بعد از استفاده از توالت و قبل از دست زدن به مواد غذایی، حتماً دست های خود را با آب و صابون بشویید.
مواد غذایی را در یخچال نگهداری کنید و از آلودگی های دیگر و مگس ها دور نگه دارید.
در سفر، آب و غذاهای سالم به همراه داشته باشید یا از نوشیدنی ها و غذاهای با بسته بندی مطمئن استفاده کنید.
از دفع غیربهداشتی مدفوع پرهیز کرده و حتماً از توالت های بهداشتی استفاده نمایید.