چهارشنبه سوزی؛ حادثه ای ویرانگر که در هر سال تکرار می گردد

“`html

مدیر مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت با ابراز نگرانی از افزایش تلفات و ناتوانی های ناشی از حوادث چهارشنبه سوری، نسبت به خطرات ناشی از استفاده از مواد محترقه هشدار داد.

به نقل از وبدا، کوروش اعتماد با تأکید بر اهمیت رعایت اصول ایمنی در جشن چهارشنبه سوری، بیان کرد: ایران سرزمینی با فرهنگی غنی و سنت های دیرینه است که بسیاری از آن ها ریشه در تاریخ و فرهنگ عمیق این سرزمین دارند و به همین دلیل همچنان گرامی داشته می شوند. جشن چهارشنبه سوری نیز یکی از این مراسم کهن است که هنوز هم مورد توجه مردم قرار دارد.

وی ادامه داد: متأسفانه در سال های اخیر، این مراسم زیبا و سنتی تحت تأثیر تغییرات قرار گرفته و به شکلی نوین درآمده است، به طوری که آتش بازی های خوشایند و ایمن جای خود را به بازی های خطرناک با انفجارات و مواد محترقه داده اند.

اعتماد گفت: آتش زدن بوته های خشک و پریدو از روی آتش به تجمع جوانان در خیابان ها، شعله ور کردن فشفشه و پرت کردن ترقه ها تبدیل شده است. مراسم چهارشنبه سوری در گذشته یک جشن یک روزه به حساب می آمد، اما برخی از جوانان حالا هفته ها قبل از جشن، به آتش بازی، ترقه بازی و استفاده از مواد منفجره می پردازند که این امر خطرات زیادی را برای هموطنان عزیزمان به همراه دارد. اکثر این مواد غیراستاندارد به صورت غیرقانونی وارد یا تولید می شوند.

وی همچنین به عواقب خطرناک مواد محترقه اشاره کرد و اظهار داشت: علاوه بر جراحات و تلفات، این مواد می توانند سبب معلولیت های دائمی شوند. گزارش ها نشان می دهد که استان های شمالی و شمال غربی کشور بیشترین تعداد حوادث و مصدومان را داشته اند.

وی افزود: بر اساس آخرین گزارش EOC سازمان اورژانس کشور، آمار آسیب دیدگان سال ۱۴۰۲ به نسبت سال قبل افزایش قابل ملاحظه ای داشته است. از ۱ تا ۲۳ اسفند ۱۴۰۱، ۴۳۶۸ نفر به خاطر برخورد یا استفاده از مواد محترقه دچار آسب هایی از جراحت های سطحی تا قطع عضو و حتی فوت شدند، در حالی که در مدت مشابه سال ۱۴۰۲، این تعداد به ۶۱۶۵ نفر رسید.

اعتماد گفت: آمار مربوط به جان باختگان و مصدومان نیز نگران کننده است، به طوری که در سال ۱۴۰۱، ۱۹ نفر جان خود را از دست دادند و ۲۲۹ نفر دچار قطع عضو شدند. اگرچه در سال ۱۴۰۲ تعداد جان باختگان با ۱۷ مورد کاهش یافته، اما تعداد افراد دچار قطع عضو به ۳۰۵ نفر افزایش پیدا کرده است.

مدیر مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت تصریح کرد: یکی از نکات نگران کننده این است که ۴۷ درصد از مصدومان مراسم چهارشنبه سوری را افراد زیر ۱۸ سال تشکیل می دهند؛ این موضوع ضرورت فرهنگ سازی، آگاهی بخشی و نظارت بیشتر را برجسته می کند.

وی همچنین آمار آسیب دیدگان را ارائه کرد و اعلام کرد که آسیب به چشم با ۱۹۵۰ مورد و انواع سوختگی ها با ۱۶۴۱ مورد، به عنوان شایع ترین آسیب ها ناشی از حوادث چهارشنبه سوری شناخته شده اند و بیشترین تعداد مصدومان در استان های آذربایجان شرقی با ۸۸ نفر، تهران با ۸۲ نفر و آذربایجان غربی با ۳۲ نفر گزارش شده است. همچنین، بیشترین موارد فوتی مربوط به آذربایجان غربی با ۵ نفر و تهران و اصفهان هر کدام با ۳ نفر بوده است.

اعتماد خاطرنشان کرد: بررسی علت حوادث نکات قابل تمجیدی را نشان می دهد؛ ۲۷ درصد مصدومان افرادی هستند که ناخواسته در معرض انفجار مواد محترقه قرار گرفتند، در حالی که ۷۳ درصد دیگر از میان تولیدکنندگان و استفاده کنندگان این مواد بوده اند.

وی با اشاره به تفکیک جنسیتی مصدومان، گفت: ۸۲ درصد از مصدومان مرد و ۱۸ درصد زن بوده اند؛ این آمار نشان دهنده نقش غالب مردان در استفاده از مواد محترقه و افزایش خطر آسیب در بین آن هاست.

اعتماد با تأکید بر خطرات جدی ناشی از مواد محترقه، انفجارات و آتش افروزی در چهارشنبه سوری، تأکید کرد: این حوادث یک تهدید جدی برای سلامت افراد، به ویژه کودکان و جوانان به شمار می آید.

وی از مردم خواست تا به نکات ایمنی توجه کرده و هشدار داد که هرگونه بی توجهی و سهل انگاری در برگزاری این مراسم می تواند پیامدهای جبران ناپذیری از جمله جراحات جدی و خسارات مالی زیاد به دنبال داشته باشد.

وی با ابراز تأسف از تکرار حوادث تلخ چهارشنبه سوری، عنوان کرد: با وجود هشدارهای سالانه درباره خطرات و آسیب های این مراسم، متأسفانه هر سال در آستانه این روز، اخبار ناگوار ناشی از قطع عضو، نابینایی و سوختگی های شدید به ویژه در بین کودکان منتشر می شود.

وی تأکید کرد که والدین نقش کلیدی در پیشگیری از این سوانح دارند. آن ها می توانند با آموزش و انتقال اصول ایمنی به فرزندان خود، به طور مؤثر در کاهش این آسیب ها نقش آفرینی کنند، زیرا پدر و مادرها برترین افراد تأثیرگذار در زندگی کودکان و نوجوانان هستند.

اعتماد با اشاره به اهمیت پیشگیری از حوادث تلخ چهارشنبه سوری، ادامه داد: ارتقای فرهنگ ایمنی یکی از مهم ترین راهکارها برای کاهش این آسیب ها است.

وی اظهار داشت که فرهنگ ایمنی بر سه اصل اساسی تأکید دارد: آگاهی، آموزش و الزام. تنها با افزایش آگاهی عمومی، آموزش اصول ایمنی و ایجاد قوانین و الزامات بازدارنده می توان از بروز این حوادث ناگوار جلوگیری کرد.

وی یادآور شد: بسیاری از والدین بدون ارائه آگاهی و آموزش مناسب به فرزندانشان، به سراغ اصل سوم (الزام) می روند و تلاش می کنند با زور و اجبار آنان را از انجام کاری منع یا به کاری ترغیب سازند. اما این رویکرد معمولاً با شکست مواجه می شود. آگاه سازی و آموزش نوجوانان امر بسیار ضروری است و در این روند باید به شخصیت آن ها احترام گذاشته شود تا از جریحه دار کردن غرور آن ها پرهیز شود.

وی افزود: راه ایمنی از آموزش می گذرد و پیش شرط آموزش، آگاهی است.

مدیر مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت با تأکید بر ضرورت آگاهی از خطرات استفاده از مواد محترقه در شب چهارشنبه سوری، گفت: افزایش آگاهی درباره این خطرات و شیوه های مقابله با آن ها می تواند به طور معناداری احتمال بروز حوادث تلخ در آخرین ماه سال را کاهش دهد.

وی ادامه داد: والدین و مدیران واحدهای آموزشی باید نسبت به هشدار به نوجوانان و جوانان از خطرات و عوارض وحشتناک بازی با آتش، ترقه و مواد منفجره اقدام کنند. همچنین توصیه می شود که والدین کبریت، مواد آتش زا و خطرناک مانند نفت و امثال آن را از دسترس کودکان دور نگه دارند تا از بروز حوادث ناگوار جلوگیری شود.

اعتماد به ضرورت مراقبت از فرزندان در این ایام اشاره کرد و گفت: برای حفظ سلامت فرزندان خود، باید نظارت و مراقبت بیشتری از آن ها داشته باشید.

وی افزود: در صورت عدم دسترسی به کبریت و مواد آتش زا در منزل، کودکان ممکن است برای تهیه مواد محترقه به فروشگاه هایی که رنگ و مواد شیمیایی ارائه می دهند یا داروخانه ها مراجعه کنند.

در این راستا، اعتماد از فروشندگان این مواد خواست که به طور قاطع از فروش مواد آتش زا به کودکان و نوجوانان پرهیز کنند تا از بروز حوادث ناگوار جلوگیری نمایند.

وی بیان کرد: به شهروندان توصیه می شود که در صورت بروز هرگونه آتش سوزی یا حادثه، خونسردی خود را حفظ کرده و در صورتی که آتش گسترش یافته باشد، به سرعت افراد مسن، کودکان و سایر افراد آسیب پذیر را از محل حادثه به مکان امن منتقل کنید. سپس بلافاصله با شماره 125 آتش نشانی تماس بگیرید و اطلاعات دقیقی شامل نشانی و نوع حادثه را اعلام کنید.

وی اضافه کرد: در زمان حضور آتش نشانان، شهروندان باید نهایت همکاری را با آن ها داشته باشند تا عملیات امداد و نجات به طور مؤثر و سریع انجام شود.

مدیر مرکز مدیریت شبکه وزارت بهداشت بر اهمیت اقدام صحیح در مواجهه با سوختگی تأکید کرد و به شهروندان توصیه کرد که در صورت مواجهه با فردی که دچار سوختگی شده، ضمن حفظ خونسردی، از استعمال مواد غیر بهداشتی مانند خمیر دندان، سیب زمینی و موارد مشابه بر روی محل سوختگی خودداری نمایند.

وی افزود: مصدوم باید هر چه سریع تر به مرکز درمانی منتقل شود و در صورت شدت مصدومیت، باید فوراً با اورژانس 115 تماس گرفته شود تا اقدامات درمانی ضروری به سرعت آغاز گردد.

وی توصیه کرد: از نگهداری مواد محترقه و وسایل آتش بازی (حتی آن هایی که استاندارد هستند) در نزدیکی وسایل حرارتی و برقی خودداری کنید. همچنین از سوزاندن وسایل یا مواد غیرمتعارف مانند لاستیک، آمپول و استفاده از مواد آتش زا همچون بنزین، الکل، کاربیت و مشابه آن اجتناب کنید. همچنین از برپایی آتش در معابر باریک و نزدیکی پست های برق، ایستگاه های تقلیل فشار گاز و پارکینگ های عمومی خود پرهیز کنید و در نهایت هیچ گاه مواد محترقه را به سمت دیگر افراد پرت نکنید.

وی افزود: هرگز مواد محترقه را در ظروف شیشه ای یا فلزی قرار ندهید، زیرا در صورت انفجار، ذرات شیشه یا فلز به اطراف پرتاب شده و سبب آسیب های جدی و خطرناک خواهند شد. همچنین، هرگز از یک ماده محترقه و منفجره که قبلاً استفاده شده، مجدداً استفاده نکنید. وجود یک کپسول آتش نشانی پودری در اطراف مکان هایی که در آن آتش روشن کرده اید، ضروری است. علاوه بر این، قبل از ترک محل باید حتماً اطمینان حاصل کنید که آتش کاملاً خاموش شده و با آب باقی مانده آتش را به طور کامل سرد کرده و جمع آوری نمایید.

دکتر اعتماد به شهروندان توصیه کرد که از نگهداری ترقه ها و دیگر مواد محترقه در خانه خودداری کرده و از حمل آن ها پرهیز نمایند. حمل مواد محترقه بر اساس ماده 24 قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز یک جرم محسوب می شود.

وی همچنین نسبت به آتش بازی در نزدیکی وسایل نقلیه ای که حامل بنزین و مواد سوختنی هستند، هشدار داد و تأکید کرد که از ریختن مواد سریع الاشتعال مانند نفت و بنزین بر روی آتش پرهیز نمایید.

اعتماد افزود: حمل مواد محترقه و آتش زا، حتی به مقادیر اندک، در جیب لباس و کیف ممنوع است. همچنین از پرتاب فشفشه، ترقه و مواد آتش زا به سمت شاخه های درختان، پشت بام ها و بالکن های منازل باید جداً خودداری کرد. در صورت بروز هر نوع آتش سوزی یا حادثه، باید خونسردی خود را حفظ نموده و فوراً با شماره 125 تماس بگیرید تا نوع حادثه و مکان دقیق آن را گزارش دهید. همچنین در صورتی که حادثه منجر به مصدومیت شده باشد، باید فوراً با 115 تماس بگیرید.

وی با تأکید بر این که نباید ظروف تحت فشار (مانند کپسول ها و اسپری های حشره کش) را به داخل آتش بیندازید، اضافه کرد: این ظروف به دلیل خاصیت انفجاری خود، ممکن است ذرات را به سمت شما پرتاب کنند و به چشم ها آسیب برسانند.

وی همچنین تأکید کرد که از آتش زدن لاستیک، هیزم و کارتن های خالی در واحدهای مسکونی یا در خیابان ها خودداری کنید، زیرا این عمل با تشدید آلودگی هوا، خطرات تنفسی برای خود و اطرافیانتان ایجاد خواهد کرد.

اعتماد خاطرنشان کرد: اگر فردی در معرض آتش یا دود برای مدت زیادی قرار گرفته باشد، باید به فک