گرامیداشت سعید پورصمیمی و معرفی بهترین ها در مراسم مستندسازان

سیزدهمین جشن مستقل سینمای مستند ایران با معرفی برگزیدگان، ابراز نگرانی ها و درخواست هایی، همچنین تجلیل از سعید پورصمیمی، بازیگر قدیمی، در یکی از شب های سرد زمستانی در تهران برگزار شد.

این مراسم با یک ساعت تاخیر در شامگاه شنبه (۱۲ اسفندماه) در تالار قلم کتابخانه ملی ایران و با حضور مهمانان آغاز گردید.

مراسم با پخش پیام های تصویری مستندسازان پیشکسوتی همچون همایون امامی، منوچهر مشیری، حسن بهرام زاده و کاوه بهرامی مقدم شروع شد.

در ادامه، محمد شکیبانیارئیس این جشن در سخنانی اظهار داشت: خوشحالم که سیزدهمین جشن مستقل سینمای مستند با وجود تاخیر، سرانجام برگزار شد و حالا ما شاهد تاسیس اولین آکادمی مستقل در این حوزه هستیم.

وی افزود: این رویداد یک رویداد صنفی است که طبق برنامه ریزی های صورت گرفته توسط صنف خانه سینما اجرا می شود. یک نهاد صنفی باید فعال باشد و این جشن نمایانگر کنش ما در برابر وقایع روزگار است و ما باید برقراری گفت وگو را در اولویت قرار دهیم.

شکیبانیا خاطرنشان کرد: به عقیده من، یک نهاد صنفی باید با حفظ حقوق اعضای خود در میدان قرار گیرد و صدای کارگردانان و هنرمندان را به گوش تصمیم گیرندگان برساند، و آکادمی سینما مستند می بایست به همین صورت عمل کند.

وی ادامه داد: از جمع افرادی که برای آکادمی دعوت شدند، ۲۵۶ نفر آثار منتخب جشن سینما مستند را مشاهده کردند و در مرحله بعد، در نامزدهای هر رشته ۲۵۵ نفر کار خود را در ۱۱ رشته به انجام رساندند.

شکیبانیا در پایان به این نکته اشاره کرد: سامانه هاشور در کنار ما بود تا به عنوان پشتیبان دیجیتالی آرا ما عمل کند و بر اساس آمار آن ها، ۱۴هزار و ۲۹۰ نفر به تماشای آثار پرداختند.

سپس شکیبانیا به معرفی فیلم های پربازدید براساس زمان پخش پرداخت.

در ادامه، صوت محمودرضا رضایی کارگردان و مستندساز ورزشی پخش شد.

همچنین کلیپی از یادبود درگذشتگان عرصه سینما مستند شامل اکبر عالمی، فرشته طائرپور، خسرو سینایی، بکتاش آبتین، عبدالله امیدوار، جعفر پدیدار، مرتضی پورصمدی، رایموند هواکیمیان، محسن همایونی و شهرام میراب اقدم به نمایش درآمد.

پس از آن، کلیپی درباره تاریخچه ساخت مستند در ایران، که با فیلم مستند «علف» به مدت ۱۰۰ سال آغاز شد، پخش گردید.

سپس تصاویر مربوط به برگزاری دوره های قبلی جشن مستقل سینمای مستند ایران نمایش داده شد.

در ادامه، دبیران دورهای پیشین جشن مورد تجلیل قرار گرفتند.

زاهدیان مستندساز به یاد زنده یاد حمید سهیلی، دبیر دوره چهارم این مراسم، گفت: ویژگی های آقای سهیلی شامل توجه به جزئیات و مرتبط ساختن موضوعات بوده که امیدوارم از دنیای ناصور به ما بنگرد و ما نیز آثار ایشان را به خوبی نمایندگی کنیم.

همسر حمید سهیلی نیز در این بخش تندیس شیر سیمین را به نمایندگی از همسرش دریافت کرد.

محمد صوفی، دبیر یازدهمین جشن مستقل سینمای مستند ایران، برای تجلیل از رامین حیدری فاروقی، دبیر پنجمین دوره جشن به صحنه آمد و گفت: هنگامی که در سال های گذشته از دیگران تقدیر می کردیم، استاد فاروقی همیشه می فرمودند که با این تجلیل، نوری به سوی کسی تابانده می شود تا به دیگران نشان دهیم که می توان به این مرتبه توجه کرد.

شهرام درخشان، دبیر دوازدهمین دوره جشن مستقل سینمای مستند نیز به تجلیل از ارد زند، دبیر ششمین دوره این رویداد پرداخت و یادآور شد: در سال ۱۳۹۳ آقای زند این جشن را برگزار کردند و من به طور اتفاقی مجری ششمین جشن شدم که برای من افتخاری بزرگ بود.

پس از تجلیل، ارد زند در صحبت های کوتاهی اظهار داشت: ممنونم که یاد دبیران پیشین را گرامی می دارید.

محسن خان جهانی، دبیر دهمین دوره جشن مستقل سینمای مستند، به تجلیل از مجید خالقی سروش، دبیر دوره هفتم جشن پرداخت و گفت: از فردا، محمد شکیبانیا هیچ مشکلی نخواهد داشت چرا که این دوره به شکل آکادمی (آرای صنوف) برگزار شده و در زمینه آرا هیچ چالشی نخواهد داشت.

مجید خالقی سروش دبیر هفتمین جشن مستقل سینمای مستند، در سخنانی اظهار داشت: برای من مایه سربلندی است که به جمع شما سلام برسانم و جشن امشب با جشن ما قابل مقایسه نیست، چرا که در این دوره زحمت های زیادی کشیده شده است.

سام کلانتری دبیر دوره نهم جشن مستقل سینمای مستند نیز برای تجلیل از محبوبه هنریان، دبیر هشتمین دوره جشن به روی صحنه آمد.

محبوبه هنریان در سخنان کوتاهی تصریح کرد: با حضور در این جشن به یاد ۱۳ سال پیش افتادم که از ساخت آخرین کارم می گذرد، سال هایی که از ساخت کار محروم شده بودم و این دوران به یادآور سنگ هایی است که بر سر راه ما گذاشته شد و مسیر را برای ما دشوار کرد، اما نتوانست ما را از حرکت بازدارد.

وی ادامه داد: یک فیلمساز برای روایت داستان هایش راهی پیدا خواهد کرد و بسیاری از مستندسازان امروز نمی توانند کار کنند. راهی برای فعالیت های حرفه ای باقی نمانده و این خاموشی تحمیلی، مانع از خلاقیت ها شده است.

هنریان در پایان بیان کرد: امیدوارم روزی نرسد که مستندسازان، در بین دوربین و بقای خود، مجبور شوند که به مسیرهای پرپیچ و خم روی آورند تا اثرشان دیده شود.

غلامرضا امیرخانی، رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی، در ادامه مراسم با بیاناتی گفت: سازمان اسناد و کتابخانه ملی به لطف آرشیو غنی خود می تواند در مسیر پژوهش به مستندسازان یاری رساند.

وی افزود: سینما مستند نه تنها در ارائه هنرمندانه حقیقت، بلکه می تواند به افزایش سرمایه اجتماعی نیز کمک کند. به عنوان مثال، در دهه ۴۰ میلادی و در اوج جنگ جهانی آمریکا، به منظور توجیه جامعه نسبت به جنگ، مستند «چرا ما می جنگیم» توسط کارگردان فرانک کاپرا ساخته شد و این مستند تأثیر بسزایی در ذهن مردم امریکا داشت.

در این مراسم، آرا شاوردیان نماینده ارامنه در مجلس شورای اسلامی، مرتضی رزاق کریمی و علیرضا حسینی، از زحمات دیگران و هواکیمیان تجلیل به عمل آمد.

هواکیمیان، مستندساز، در سخنانی پس از تجلیل بیان کرد: واقعاً به مستندسازی علاقمند هستم و مهم است که مردم به مستند اهمیت دهند و مستند نباید تنها به تلویزیون محدود شود؛ چرا که مستند از بسیاری از فیلم های سینمایی تاثیرگذارتر است.

در ادامه مراسم و با حضور محمد شکیبانیا و فرزاد آذری پور، مدیرعامل هاشور، از سعید پورصمیمی (بازیگر قدیمی) که در مراسم حاضر بود، به خاطر روایت گری در فیلم مستند «تب آینه» تجلیل به عمل آمد.

سپس نوبت به تجلیل از محمد جعفری، از مستند سازان پیشکسوت رسید که این تجلیل با حضور محسن استادعلی انجام شد.

استادعلی در سخنانی کوتاه گفت: به عنوان کسی که سال ها در کنار محمد جعفری آموزش دیدم، می گویم هر آنچه دارم مدیون آموزش های این معلم است و مهم ترین درسی که به من آموخت، اهمیت دادن به صدای افرادی است که بی صدا و بی کس هستند.

محمد جعفری بعد از تجلیل بیان کرد: حال سینمای مستند اصلاً خوب نیست و سینماگران جوان ما امروز از امنیت کافی برخوردار نیستند. این جوانان با نجابت و تلاش خود کار می کنند و پیشکسوتان نیز همین طور.

او افزود: وقتی به خارج از کشور می رویم، بسیاری می گویند که ایران بهشت مستندسازان است زیرا پر از سوژه است، اما آنها نمی دانند که ما نسبت به هر سوژه ای مصون نیستیم؛ من خودم هیچ مستندی در شبکه مستند ایران ندارم و هر بار که طرحی ارائه داده ام، رد شده است.

بخش های مختلف این مراسم با اجرای موسیقی زنده همراه بود و در بخش پایانی برگزیدگان اعلام شدند و از تمامی نامزدها تقدیر به عمل آمد.

برگزارکنندگان همچنین اعلام کردند که آرا به صورت نزدیک بوده است.

در بخش بهترین موسیقی، تندیس شیر سنگی به صبا ندایی برای مستند «کشیم عاشق» اهدا شد.

در بخش بهترین صدا، تندیس شیر سنگی به حسن مهدوی و امیر آقاعبداللهی برای مستند «کشیم عاشق» و همچنین به شاهین پورداداشی و انسیه ملکی برای مستند «رخ» اهدا گردید.

در بخش بهترین تدوین، شیر سنگی به بهمن کیارستمی برای مستند «آمپاس» تعلق گرفت.

در بخش بهترین تصویربرداری، شیر سنگی به مهدی آزادی برای مستند «شوهر ایران خانم» اهدا شد.

در بخش بهترین پژوهش، شیر سنگی این بخش به مهوش شیخ الاسلامی و جمشید صادق برای مستند «موسیو مارکف» و به حسن نقاشی برای مستند «دبستان پارسی» تقدیم گردید.

در بخش بهترین کارگردانی مستند کوتاه، شیر سنگی به امیر آقاعبداللهی برای مستند «کشیم عاشق» اهدا شد.

در بخش بهترین مستند کوتاه، شیر سنگی به سام کلانتری برای تهیه کنندگی مستند «کشیم عاشق» تعلق گرفت.

در بخش بهترین کارگردانی مستند نیمه بلند، شیر سنگی به حسن نقاشی برای مستند «دبستان پارسی» اهدا شد.

در بخش بهترین مستند نیمه بلند، شیر سنگی به بهروز نورانی پور برای تهیه کنندگی مستند «سه نهزارم» تقدیم گردید.

در بخش بهترین کارگردانی مستند بلند، شیر سنگی به علی فراهانی صدر برای مستند «قوی دل» اهدا شد.
در پایان، شیر سنگی این بخش به مریم الهامیان برای تهیه کنندگی مستند «خانواده خلج» اهدا گردید.

در مرحله معرفی برترین ها، چهره هایی چون ارد عطارپور، حسین ترابی، علیرضا دهقان، بابک بهداد، آزاده موسوی و… در مراسم حضور داشتند.

مهوش شیخ الاسلامی در مراسم حاضر نبود و محسن استادعلی به نمایندگی از این هنرمند به صحنه آمد.

حسین ترابی، مستندساز پیشکسوت، نیز درخواست کرد که فرهنگستان هنر به جای استفاده از واژه غربی «آکادمی» یک واژه فارسی برگزینند.

تعدادی از برگزیدگان نیز رضایت و خرسندی خود را از برگزاری این رویداد به صورت آکادمی ابراز داشتند.

در این مراسم، منوچهر شاهسواری، دبیر جشنواره فیلم فجر، علیرضا حسینی از اعضای هیئت مدیره خانه سینما، محمد حمیدی مقدم، مدیر مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی، و علی دهکردی، مدیرعامل خانه سینما نیز حضور داشتند.