لزوم پیاده‌سازی قانون «هوای پاک» / افزایش مراجعه به مراکز درمانی به سبب آلودگی هوا
رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت با تأکید بر لزوم اجرای مؤثر قانون هوای پاک، به تشریح وضعیت افزایش آلاینده‌های جوی و پیشنهادات برای کاهش قرارگیری در معرض آن‌ها پرداخته است.
دکتر عباس شاهسونی در گفتگو با ایسنا، درباره ثبات جوی در کشور بیان داشت: بر اساس گزارش‌ها وضعیت پایداری جوی تا روز دوشنبه، ۱۹ آذر ماه تداوم خواهد داشت. ثبات جوی تأثیر بسزایی در افزایش آلاینده‌ها در کلان‌شهرها، بخصوص تهران، دارد. در این شرایط، عمق مختلط شدن هوای محیط کاهش یافته؛ به همین دلیل، ذرات معلق و دیگر آلاینده‌ها قادر به پخش و صعود به لایه‌های بالاتر نخواهند بود.
افزایش آلاینده‌ها و افت کیفیت هوا
وی افزود: زمانی که آلاینده‌های جوی، به ویژه ذرات معلق، نتوانند پخش یا به لایه‌های بالاتر صعود کنند، در نتیجه تجمع می‌یابند و غلظت آلاینده‌های هوا به طور قابل توجهی افزایش می‌یابد. این موضوع منجر به افت کیفیت هوا خواهد شد.
کیفیت هوای پایتخت در خطر
رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت با اشاره به اینکه وضعیت کیفیت هوا در محدوده «ناسالم برای تمامی گروه‌ها» قرار دارد، تأکید کرد: برخی ایستگاه‌های سنجش کیفیت هوای تهران نیز شرایط «خیلی ناسالم» را گزارش کرده‌اند.
شهرهای آلوده در سال گذشته
شاهسونی درخصوص آلوده‌ترین شهرهای ایران در سال قبل گفت: زابل با عنوان آلوده‌ترین شهر ایران در سال گذشته شناخته شد و بالاترین غلظت آلاینده‌های کمتر از ۲.۵ میکرون را داشت. غلظت آلاینده‌های این شهر بیش از ۳۰ برابر حد استاندارد سازمان بهداشت جهانی بوده است. همچنین شهرهایی همچون ایرانشهر نیز دارای غلظت بالایی از آلاینده‌ها هستند. کلان‌شهرهایی نظیر اهواز، اصفهان و مشهد نیز از نظر کیفیت هوا وضعیت نامناسب‌تری نسبت به پایتخت دارند.
افزایش مراجعه به مراکز درمانی در شرایط آلودگی
شاهسونی اظهار کرد: گزارش‌های دریافتی از سازمان اورژانس کشور نشان‌دهنده افزایش تعداد مراجعات به مراکز درمانی در زمان بالا رفتن آلاینده‌های جوی است. به‌خصوص در این زمان‌ها، میزان مراجعه بیماران مبتلا به مشکلات تنفسی و قلبی‌ـ‌عروقی به مراکز درمانی افزایش می‌یابد. افزوده شدن ماموریت‌های اورژانس در زمان آلودگی موضوع جدیدی نیست و در سال‌های اخیر نیز مواردی به همین شکل گزارش شده است.
لزوم کاهش قرارگیری در معرض آلاینده‌ها
رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت در این زمینه خاطرنشان کرد: تعطیلی مدارس و سیستم‌های آموزشی به صورت مجازی، در کاهش قرارگیری دانش‌آموزان به ویژه کودکانی که کمتر از ۱۵ سال دارند در معرض آلاینده‌ها تأثیرگذار است. به دلیل ناتمام بودن رشد ریوی این گروه سنی، کاهش مواجهه با آلاینده‌ها امری بسیار ضروری به شمار می‌آید؛ اما این نکته فقط مختص کودکان نیست و بیماران نیز باید ضمن کاهش مواجهه خود با آلاینده‌ها، از قرارگیری زیاد در معرض آن‌ها اجتناب کنند.
تأثیر تعطیلی مدارس در روزهای آلوده
او ادامه داد: آمار پلیس راهور نشان می‌دهد که تعطیلی مدارس در روزهای آلوده می‌تواند ترافیک را تا ۳۰ درصد کاهش دهد و در نتیجه تأثیر مستقیمی بر روی افزایش آلاینده‌های هوا نخواهد گذاشت. تجربه‌ی تعطیلی مدارس در سال گذشته در روزهای آلوده، این واقعیت را نمایان ساخت که ثابت ماندن میزان آلاینده‌ها، کمترین نتیجه این تدبیر بوده است. قطعاً اولین نتیجه تعطیلی مدارس، کاهش مواجهه دانش‌آموزان با آلاینده‌ها و سپس کاهش ترافیک و آلاینده‌ها است.
گروه‌های پرخطر و لزوم کاهش قرارگیری در معرض آلاینده‌ها
شاهسونی با بیان اینکه توجه به نکات بهداشتی در روزهای آلوده برای وزارت بهداشت از اهمیت بالایی برخوردار است، گفت: ضروری است که گروه‌های آسیب‌پذیر مثل سالمندان، کودکان، افرادی که دچار بیماری‌های تنفسی و قلبی‌عروقی، زنان باردار و آنان که از داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی استفاده می‌کنند، از قرارگیری در معرض آلاینده‌ها به میزان ممکن، کاهش یابند. این گروه‌ها باید از حضور در خارج از منزل به شدت خودداری کنند
استفاده از ماسک‌های تایید شده وزارت بهداشت
رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت اظهار کرد: در صورتی که گروه‌های آسیب‌پذیر مجبور باشند به فضای باز بروند، می‌بایست از ماسک‌های مورد تأیید وزارت بهداشت استفاده کنند. همچنین سایر افراد نیز باید قرارگیری خود را در معرض آلاینده‌ها به حداقل رسانده و فعالیت‌های ورزشی خود را در فضای مسقف انجام دهند.
زمان مراجعه به مراکز درمانی
شاهسونی درباره زمان‌های ضروری برای مراجعه به مراکز درمانی گفت: اگر افراد دچار سوزش چشم، تنگی نفس یا سرفه در شرایط آلوده باشند، باید به مراکز درمانی مراجعه کنند. همچنین افرادی که مبتلا به آسم هستند، در زمان افزایش آلاینده‌ها باید داروهای خود را به همراه داشته باشند.
نوشیدن آب و مصرف میوه و سبزیجات
وی در مورد اهمیت نوشیدن آب در زمان آلودگی هوا گفت: مصرف آب در این شرایط به پاک‌سازی سموم بدن کمک می‌کند. همچنین استفاده از میوه‌هایی که سرشار از آنتی‌اکسیدان و ویتامین C، مانند پرتقال و انار، و سبزیجات نیز بسیار ضروری است.
روش‌های کوتاه‌مدت برای کاهش آلاینده‌ها
رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت با بیان اینکه دو روش برای کاهش قرارگیری در معرض آلاینده‌ها وجود دارد، یادآور شد: «کاهش مواجهه» و «کاهش منابع تولید آلاینده‌ها» در زمان شرایط اضطراری آلودگی بسیار حائز اهمیت است. کاهش منابع آلاینده‌ها به‌عنوان یک روش کوتاه‌مدت، نیازمند برنامه‌ریزی است. کاهش تردد خودروهای فرسوده و اجرای طرح زوج و فرد از درب منزل و تعطیلی کارخانه‌ها از جمله روش‌های کوتاه‌مدت برای کاهش آلاینده‌های جوی محسوب می‌شود.
کارگروه اضطراری آلودگی هوا و تصمیمات موقت
شاهسونی خاطرنشان کرد: کارگروه اضطراری آلودگی هوا در مواقع اضطراری تشکیل می‌شود و مسئولیت‌های آن به‌وضوح مشخص است و انتظار خاصی نمی‌توان از این گروه داشت. این کارگروه قادر است تصمیمات موقتی در راستای کاهش تولید منابع آلاینده و مواجهه کمتر با آن‌ها اتخاذ کند.
لزوم پیگیری اجرای قانون «هوای پاک»
رئیس گروه سلامت هوا و تغییر اقلیم وزارت بهداشت تأکید کرد که لازم است اجرای قانون «هوای پاک» با جدیت پیگیری شود. کارگروه ملی هوای پاک در سازمان محیط زیست فعال شده و این سازمان به‌عنوان نهاد مسئول اجرای این قانون، از دیگر دستگاه‌ها خواهد خواست تا دلایل عدم اجرای قانون «هوای پاک» را شفاف‌سازی کنند. به گفته‌ی گزارشات سازمان محیط زیست، بیش از ۵۰ درصد وظایف محوله به دستگاه‌ها در خصوص قانون هوای پاک به درستی اجرا نشده است. مسائلی حیاتی همچون بهبود کیفیت سوخت، بهره‌گیری از منابع تجدیدپذیر در تولید برق و جایگزینی خودروهای فرسوده، که اثر زیادی بر کیفیت هوای پاک دارند، نیازمند توجه جدی می‌باشند، اما این موارد به طور کامل در حال اجرا نیستند.
