ایران در آستانه یک پاییز خشک و بیبارش

افرادی که به پیادهروی در زیر باران و در میان برگهای زرد و خشک درختان علاقهمند هستند، امسال ممکن است فرصت کمتری برای این لذت داشته باشند، چرا که شش مدل پیشبینی آبوهوایی بینالمللی، پاییز کمباری را برای ایران پیشبینی کردهاند.
هرچند که پیشبینیهای این مدلها متنوع است، اما همگی در یک نکته توافق نظر دارند: خشکسالی در غرب ایران به وقوع خواهد پیوست.
البته همواره پیشبینیهای اقلیمی بلندمدت با درصدی از عدم قطعیت همراه هستند. علی ضیایی، کارشناس هواشناسی، تصریح میکند که تمامی این تحلیلها در حقیقت پیشبینی هستند و «باید بدبینانهترین سناریو را در نظر داشته باشیم».
سال پیش نیز مدلهای بلندمدت اقلیمی پیشبینی کرده بودند که پاییز و زمستان پرباری برای ایران در انتظار است، که البته این پیشبینی با یک تأخیر چند ماهه به واقعیت پیوست.
مدلهای جهانی آبوهوایی که بارشهای فصل پاییز در ایران را پیشبینی کردند، عبارتند از مدل Met Office انگلستان، ECMWF اتحادیه اروپا، NCEP آمریکا، Meteo France فرانسه، DWD آلمان و JMA ژاپن.
بارشهای فصلی نقشی حیاتی در تأمین آب ایفا میکنند، اما این تنها بخشی از معادله است؛ به عقیده کارشناسان، نحوه مدیریت منابع آب مشخص میکند که یک کشور تا چه میزان از خشکسالی آسیب ببیند یا از پرباری بهرهبرداری کند.
علی حجتی، کارشناس منابع آب، بر اهمیت بارش و مدیریت آب در کشور تأکید میکند و میگوید که حتی بهترین مدیران هم در صورت عدم بارش قادر به تأمین منابع آب مطابق با نیاز نخواهند بود و تمامی قضیه به ورودی منابع محدود میشود.
اما رضا امین، کارشناس دیگر آب، به یاد میآورد که در سال ۹۸، پرباری را تجربه کردیم، اما کمتر از یک سال بعد، غیزانیه با مشکل کمآبی مواجه شد؛ در سه سال اخیر نیز در حالی که خشکسالی حاکم بوده، اما کمترین فشار به مردم وارد آمده است. بنابراین، مدیریت بیش از بارش اهمیت دارد.
دانشنامههای مدیریت منابع آب که در کشورهای توسعهیافته تهیه شدهاند، بهترین شیوهها را برای مدیریت منابع آب بهصورت نظام تأمین آب تعریف میکنند، که این نظام بر پایه کمترین میزان بارش و بیشترین بهرهوری استوار است. طبق این دانشنامه، یکپارچگی در مدیریت تصمیمساز، با در نظر گرفتن تمام ذینفعان، کلید مؤثر در مقابله با خشکسالی محسوب میشود. همچنین، این دانشنامه توصیه میکند که زیرساختهای آبرسانی توسعه یابند تا آب به سمت بیشترین بازدهی اجتماعی و اقتصادی هدایت شود.