افزایش تعداد روزهای آلوده در تهران در مقایسه با سال گذشته

آلودگی هوا به عنوان یکی از اصلی ترین چالش های زیست محیطی در کلان شهرهای سراسر دنیا، به ویژه در کشورهای در حال توسعه، مورد توجه قرار دارد. این مشکل ناشی از تجمع فزاینده آلاینده ها از منابع مختلفی چون وسایل نقلیه، صنایع، نیروگاه ها و سایر عوامل آلاینده است و به عنوان خطری جدی برای سلامت انسان و محیط زیست شناخته می شود.

در شهرهایی نظیر تهران، که با رشد شتابان جمعیت و افزایش استفاده از خودروهای شخصی دست و پنجه نرم می کنند، آلودگی هوا به یک معضل دائمی بدل شده است.

در این راستا، اجرای قوانین و سیاست های زیست محیطی، از جمله قانون هوای پاک، برای کنترل و کاهش آلودگی هوا امری اساسی و حیاتی به شمار می رود. این قانون که هدف اصلی اش کاهش آلاینده ها، مدیریت منابع تولید آلودگی و توسعه سیستم های حمل ونقل عمومی است، در تلاش است تا بهترین راهکارها را برای مقابله با این بحران ارائه دهد. از جمله مهم ترین راهکارها، کاهش استفاده از خودروهای شخصی و حمایت از حمل ونقل عمومی پاک و پایدار به شمار می آید.

علاوه بر تلاش های دولتی، همکاری مردم نیز در کاهش آلودگی هوا از اهمیت فراوانی برخوردار است. اقداماتی نظیر کاهش استفاده از خودروهای با راننده تنها، استفاده از حمل ونقل عمومی، بهره برداری از دوچرخه در سفرهای کوتاه و تغییر الگوهای مصرف انرژی می توانند به بهبود کیفیت هوا کمک کنند.

هفته هوای پاک، نشان دهنده اهمیت حفاظت از محیط زیست و کاهش آلودگی هوا است

زهره عبادتی، معاون محیط زیست انسانی اداره کل محیط زیست استان تهران در رابطه با اهمیت هفته هوای پاک و اهداف آن تصریح کرد: این هفته، به منظور نمایاندن اهمیت حفاظت از محیط زیست و در دسترس بودن هوای سالم، در ایران نام گذاری شده است و در آن، مجموعه ای از فعالیت های نمادین به نمایش در می آید تا توجه به حفظ هوای پاک و مبارزه با آلودگی هوا جلب شود.

وی افزود: شعار ملی این سال برای هفته هوای پاک “عزم ملی برای هوای پاک با انرژی تجدیدپذیر” شده که دارای معنا و مفهوم عمیقی است. در شرایطی که عواملی چون نگرانی های مرتبط با سوخت های غیرقابل تجدید مانند سوخت های فسیلی وجود دارد، لازم است همه تلاش هایمان را برای حرکت به سمت انرژی های تجدیدپذیر به کار ببندیم تا از این منابع برای آینده حفاظت کنیم.

توسعه انرژی های تجدیدپذیر، راهکار کلیدی برای کاهش آلودگی هوا است

معاون محیط زیست انسانی اداره کل محیط زیست استان تهران با اشاره به اهمیت گسترش انرژی های تجدیدپذیر در کشور بیان کرد: خوشبختانه در قانون هوای پاک که در این روزها مورد توجه قرار گرفته، ماده ای مستقل بنا دارد که وزارت نیرو را مکلف می کند که بخشی از نیاز برق کشور را از منابع تجدیدپذیر تأمین نماید. این نکته از اهمیت ویژه ای برخوردار است، ولی متأسفانه تاکنون به آن چندان توجه نشده است.

وی افزود: دولت جدید با اراده ای قوی در مسیر توسعه انرژی های تجدیدپذیر گام برداشته است. این حرکت نه تنها به تأمین انرژی پایدار کمک می کند، بلکه باعث کاهش مصرف سوخت های فسیلی نیز خواهد شد.

عبادتی همچنین بر این نکته تأکید کرد: یکی از دغدغه های جدی در زمینه آلودگی هوا استفاده از سوخت های سنگین مانند مازوت و گازوئیل است. با توسعه انرژی های تجدیدپذیر می توانیم مشکلات حاصل از این سوخت ها را به میزان چشمگیری کاهش دهیم. جایگزینی منابع پاک به جای سوخت های فسیلی، می تواند مانع آلودگی ناشی از آن ها شود و گام مهمی به سوی ارتقاء کیفیت هوا باشد.

معاون محیط زیست انسانی اداره کل محیط زیست استان تهران ابراز امیدواری کرد که تمامی نهادهای مسئول با افزایش تلاش ها، به تسریع روند توسعه انرژی های تجدیدپذیر کمک کنند.

وی ادامه داد: اگر این راه به خوبی پیش رود، ما می توانیم مانند بسیاری از کشورهای توسعه یافته، سهم انرژی های تجدیدپذیر را در کشور افزایش دهیم و در نتیجه، وابستگی به سوخت های فسیلی و آلودگی ناشی از آن ها را به حداقل برسانیم.

افزایش آلودگی هوای تهران و تشکیل ۱۲ کارگروه شرایط اضطرار در سال جاری

عبادتی درخصوص وضعیت کنونی کیفیت هوا در کشور گفت: متأسفانه شاخص های کیفیت هوا در استان تهران در سال های اخیر بهبود نیافته و امسال نیز نسبت به سال گذشته، تعداد روزهای آلوده بیشتر شده است که این وضعیت می تواند در بلندمدت نگران کننده باشد.

وی تأکید کرد: در صورتی که به مسئله انرژی های تجدیدپذیر توجه بیشتری شود، مشکلات ناشی از استفاده از سوخت های غیر استاندارد و سوخت های فسیلی در واحدهای صنعتی و نیروگاه ها به میزان زیادی کاسته می شود. این اقدام می تواند در راستای کاهش میزان آلودگی هوا مؤثر باشد.

معاون محیط زیست انسانی استان تهران همچنین اعلام کرد: در سال جاری تاکنون ۱۲ کارگروه شرایط اضطرار تشکیل شده است. این واقعیت نشان می دهد که در فصول پاییز و زمستان با روزهای آلوده متعددی روبه رو بوده ایم که به تشکیل این کارگروه ها نیاز داشته است.

این مقام مسئول افزود: مصوبات این کارگروه ها به عنوان اقداماتی اضطراری در برابر بحران آلودگی هوا بر اساس ماده ۳ قانون هوای پاک، لازم الاجرا هستند و در صورتی که هر نهاد یا سازمانی که برای آن مصوبات تدوین شده است از اجرای آن ها سرپیچی کند، این موضوع جرم انگاری شده و در صورت شناسایی، عواقب قانونی برای بخش های متخلف در پی خواهد داشت.

خودروهای فرسوده، چالش بزرگ آلودگی هوای تهران

وی در خصوص بزرگ ترین چالش ها در مواجهه با آلودگی هوا بیان کرد: مسئله خودروهای فرسوده به عنوان یکی از چالش های عمده در این زمینه محسوب می شود.

عبادتی با اشاره به روند کند اسقاط خودروهای فرسوده در سال های اخیر اظهار داشت: متأسفانه در سال های اخیر، روند اسقاط و از رده خارج کردن خودروهای فرسوده به شدت کُند پیش رفته است. ورود خودروهای جدید به چرخه حمل ونقل به مراتب بیشتر از خروج خودروهای فرسوده بوده و این مسأله باعث انباشت خودروهای فرسوده، به ویژه در استان تهران شده است.

معاون محیط زیست انسانی استان تهران افزود: در حال حاضر، حدود ۵۰ درصد از خودروهای سواری فرسوده هستند و لازم است که این خودروها از رده خارج شوند. خوشبختانه با تصویب آئین نامه اجرایی ماده ۱۰ قانون ساماندهی خودرو در سال گذشته، این مسئله حل وفصل شد و مسئولیت آن به وزارت صنعت، معدن و تجارت واگذار گردید.

وی بر لزوم تسریع در روند اسقاط خودروهای فرسوده تأکید و گفت: وزارت صمت در این خصوص پیگیری های خوبی انجام داده است، اگرچه این روند هنوز به سطح مورد انتظار برای خروج خودروهای فرسوده نرسیده است. اما نسبت به گذشته که روند اسقاط بسیار کند بود، اکنون بهبود قابل توجهی مشاهده می شود.

عبادتی ابراز امیدواری کرد که این روند همچنان رو به افزایش باشد و نهادهای مسئول در این زمینه همکاری کنند تا خودروهای فرسوده هر چه سریع تر از چرخه خروج شوند. این امر می تواند تأثیر عمده ای در آلودگی هوای کلان شهری مانند تهران داشته باشد؛ زیرا ۶۰ درصد آلودگی هوای این شهر ناشی از منابع متحرک است. بنابراین، خروج خودروهای فرسوده از سیستم حمل ونقل می تواند نقش مهمی در کاهش آلودگی هوای پایتخت ایفا کند.

کمبود منابع اعتباری؛ چالش جدی اجرای قانون هوای پاک در تهران

معاون محیط زیست انسانی اداره کل محیط زیست استان تهران، در خصوص چالش های پیش روی اجرای قانون هوای پاک بیان کرد: کمبود منابع اعتباری یکی از علل اصلی ناکامی در دستیابی به نتایج مطلوب این قانون است.

وی ادامه داد: یکی دیگر از چالش های جدی که مانع عملکرد صحیح قانون هوای پاک شده، مسئله نبود منابع مالی مناسب است. متأسفانه، اعتبار مالی اختصاص یافته برای حل معضلات آلودگی هوا ناکافی بوده و بسیاری از نهادها به علت عدم تأمین اعتبار برای انجام مسئولیت های خود در اجرای این قانون با مشکلاتی مواجه شده اند.

عبادتی تصریح کرد: این موضوع بسیار حائز اهمیت است و از مجلس شورای اسلامی و دولت انتظار می رود که منابع خاصی را برای تسریع در روند کاهش آلودگی هوا پیش بینی کنند. لازم است تا دولت و مجلس به این مقوله توجه ویژه ای داشته باشند و منابع مالی کافی برای برنامه های کاهش آلودگی هوا تأمین نمایند تا بتوانیم روند کنونی را کنترل کرده و آلودگی های هوایی را کاهش دهیم.

این مقام مسئول یادآور شد: برای اجرای قانون هوای پاک، تأمین اعتبارات کافی و حمایت عملی از سوی نهادهای ذی ربط الزامی بوده و بدون این منابع مالی، اقدامات در راستای کاهش آلودگی هوا با موانع جدی مواجه خواهد شد.

نقش کلیدی مردم در کاهش آلودگی هوا؛ تأکید بر کاهش استفاده از خودروهای شخصی

معاون محیط زیست انسانی اداره کل محیط زیست استان تهران، اهمیت مشارکت عمومی در کاهش آلودگی هوا را مطرح کرده و تصریح کرد: بدون همکاری شهروندان، هیچگونه اقدام جدی و عملی در این راستا به نتیجه نخواهد رسید.

وی ادامه داد: بدون شک، هیچ تحولی در کاهش آلودگی هوا بدون حمایت و مشارکت مردم واقع نخواهد شد. یکی از کلیدی ترین اقداماتی که شهروندان می توانند در این زمینه انجام دهند کاهش استفاده از خودروهای تک سرنشین است.

عبادتی با اشاره به اهمیت توسعه زیرساخت های حمل ونقل عمومی از سوی شهرداری ها، تصریح کرد: برای کاهش استفاده از خودروهای شخصی، شهرداری ها باید زیرساخت های مناسب برای حمل ونقل عمومی را فراهم آورند. این توسعه باید به گونه ای باشد که بتواند جابه جایی کافی مسافران را در سطح شهر تسهیل کند و به شهروندان امکان دهد به راحتی از وسایل عمومی بهره برداری کنند.

وی همچنین به سایر روش های کاهش آلودگی هوا اشاره کرده و گفت: استفاده از حمل ونقل پاک، نظیر دوچرخه برای سفرهای کوتاه، از دیگر اقداماتی است که می تواند در زندگی روزمره جایگاه داشته باشد. این موارد، در صورت اجرا به گونه ای صحیح و با فرهنگ سازی مناسب، می تواند سهم قابل توجهی در کاهش آلودگی هوا به بار بیاورد.

معاون محیط زیست انسانی اداره کل محیط زیست استان تهران با تأکید بر ضرورت فرهنگ سازی برای ایجاد تغییرات مثبت در رفتار شهروندان، خاطرنشان کرد: آگاه سازی و تشویق افراد به استفاده کمتر از خودروهای شخصی و رو آوردن به روش های حمل ونقل پایدار تأثیر چشم گیری در کاهش آلاینده های هوا خواهد داشت.