با این برنامه غذایی به مقابله با ایدز بپردازید

مدیرکل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت به اهمیت تغذیه صحیح در تقویت سیستم ایمنی بدن در بیماران مبتلا به ایدز اشاره کرد و توصیه‌های لازم تغذیه‌ای برای این بیماران ارائه داد.

احمد اسماعیل زاده، مدیرکل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، به نقش تعیین کننده تغذیه صحیح در ارتقاء قدرت ایمنی بدن در مقابله با عفونت‌ها در بیماران مبتلا به ایدز تأکید کرد و گفت: مواد مغذی که به بدن وارد می‌شوند، به روش‌های متعددی موجب تقویت سیستم ایمنی خواهند شد؛ بنابراین غربالگری تغذیه‌ای برای تمامی بیماران مبتلا به HIV الزامی است تا امکان شناسایی کمبودهای تغذیه‌ای و برنامه‌ریزی مناسب تغذیه برای آن‌ها فراهم شود.

او توضیح داد: چندین عامل مهم در زمینه تغذیه این بیماران شامل عدم دریافت کافی غذا و مایعات، افزایش نیازهای تغذیه‌ای، دشواری در بلع و تغییرات در عملکرد دستگاه گوارش، تداخلات دارویی و غذایی، کاهش وزن ناخواسته ناشی از عفونت و همچنین زخم‌های دهانی و فقدان اطلاعات درباره غذا و مواد مغذی می‌باشد.

مدیرکل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت با ارائه توصیه‌های تغذیه‌ای به بیماران ایدزی، بر اهمیت مصرف فراوان میوه‌ها و سبزیجات تأکید کرد و گفت: این گروه از محصولات سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها هستند که از سیستم ایمنی بدن حفاظت می‌کنند. پیشنهاد می‌شود انواع مختلف میوه‌هایی مانند زغال‌اخته، هلو و انگور در برنامه غذایی این بیماران قرار گیرد.

اسماعیل زاده همچنین بر لزوم مصرف پروتئین‌های بدون چربی تأکید کرد و اظهار داشت: بدن از این نوع پروتئین‌ها برای تشکیل عضله و تقویت سیستم ایمنی بهره می‌برد. مواد غذایی نظیر گوشت‌های بدون چربی، مرغ، ماهی، تخم‌مرغ، حبوبات و آجیل گزینه های مناسبی به شمار می‌روند. در مواقعی که فرد دچار کمبود وزن باشد یا در مراحل پیشرفته بیماری HIV قرار داشته باشد، باید میزان پروتئین دریافتی افزایش یابد.

وی افزود: می‌توان پروتئین‌ها را به شیوه‌های مختلف به رژیم غذایی اضافه کرد، از جمله: کره بادام‌زمینی روی نان تست، کراکر، میوه یا سبزیجات، پنیر بر روی میوه و گوجه‌فرنگی، گوشت خرد شده همراه با سوپ، سالاد و سس، پنیر رنده شده در کنار سوپ، املت و سیب‌زمینی پخته و سایر سبزیجات، ماست با غلات یا میوه، پودر شیر خشک یا پودر سفیده تخم‌مرغ با تخم‌مرغ همزده و میلک شیک و تخم‌مرغ آب‌پز سفت در سالاد همراه با لوبیا و سایر حبوبات.

این مقام مسئول همچنین بر اهمیت مصرف غلات کامل تأکید و بیان کرد: کربوهیدرات‌ها منبع اصلی تأمین انرژی بدن هستند. غلات سبوس‌دار مانند برنج قهوه‌ای، نان گندم سبوس‌دار، نان جو و حبوبات به عنوان منابع غذایی مطلوب محسوب می‌شوند. غلات کامل غنی از ویتامین‌های گروه B و فیبر می‌باشند. مصرف بالای فیبر به کاهش ریسک ابتلا به سندرم لیپو دیستروفی (Lipodystrophy)، که مشکل شایعی در بالغین مبتلا به HIV است، کمک می‌کند.

مصرف قند و نمک باید محدود شود

اسماعیل زاده ضمن اشاره به ضرورت محدود کردن مصرف قند و نمک در بیماران ایدزی، گفت: افزایش قند و نمک در رژیم غذایی به واسطه مصرف داروهای درمانی می‌تواند ریسک ابتلا به مشکلات قلبی را افزایش دهد. بنابراین توصیه می‌شود این بیماران روزانه کمتر از ۱۰ درصد از کالری مصرفی خود را از مواد غذایی و نوشیدنی‌های حاوی قند مصنوعی تأمین کنند. همچنین باید مصرف نمک را محدود کرده و از دریافت بیش از ۲۳۰۰ میلی‌گرم سدیم در روز پرهیز کنند.

مدیرکل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت با تأکید بر کاهش مصرف چربی‌های اشباع و ترانس و تأمین مقادیر متعادل از چربی‌های غیر اشباع در بیماران HIV، گفت: چربی‌ها انرژی بدن را تأمین می‌کنند، ولی کالری بالایی نیز دارند. اگر این افراد نیاز به افزایش وزن نداشته باشند، باید مقدار مصرف را محدود نمایند. بعلاوه، باید از چربی‌های ترانس که در غذاهای فرآوری‌شده با روغن‌های هیدروژنه وجود دارند، دوری کنند و به سمت گزینه‌های سالم‌تری مانند آجیل و روغن‌های گیاهی مانند روغن زیتون و روغن کانولا بروند.

وی تأکید کرد: کاهش وزن ناخواسته در این بیماران می‌تواند به تضعیف بدن منجر شود؛ بنابراین تأمین کالری کافی برای حفظ سلامت بدن بسیار حیاتی است. مصرف غذاهای غنی از انرژی مانند کره بادام‌زمینی یا سایر کره‌های تهیه شده از آجیل برای این دسته از افراد پیشنهاد می‌شود. این بیماران باید از مصرف زیاد مایعات قبل یا در حین غذا خودداری کنند زیرا ممکن است احساس سیری را ایجاد کند.

اسماعیل زاده خاطرنشان کرد: اگر صرف غذا سبب بروز حالت تهوع در بیماران شود، می‌توان وعده‌های غذایی را کاهش داده و به وعده‌های کوچک‌تر و متعددتر در طول روز تبدیل کرد. همچنین در صورت بروز حالت تهوع به دلیل بوی غذا، بهتر است شخص دیگری غذا را آماده کند و بیمار با استفاده از روش‌هایی مانند زنجبیل و اجتناب از غذاهای با بوی تند، چرب و بسیار شیرین به بهبود وضعیت خود کمک کند.

وی در خصوص روش‌های کاهش اسهال در بیماران تأکید کرد: این افراد باید از موز، برنج، سس سیب و نان تست بیشتر استفاده کنند و از نوشیدنی‌های گازدار و شیرین دوری کنند و مقدار زیادی آب و مایعات دیگر بنوشند تا هیدراته باقی بمانند.

لزوم مصرف کافی آب و مایعات در بیماران ایدزی

مدیرکل دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت بر ضرورت نوشیدن مقدار کافی مایعات در طول روز تأکید کرد و گفت: بیشتر افراد به اندازه کافی آب نمی‌نوشند. به بیماران ایدزی توصیه می‌شود روزانه حداقل ۸ تا ۱۰ لیوان آب یا سایر نوشیدنی‌های سالم را مصرف کنند؛ چرا که این امر می‌تواند خستگی را کاهش داده و به پیشگیری از کم آبی بدن، کاهش عوارض جانبی درمان و به دفع بهتر داروهایی که بدن استفاده کرده است، یاری کند.