تحلیل FATF در مجمع تشخیص مصلحت نویدبخش است/ضرورت منافع ملی ایجاب می کند که از موانع FATF عبور کنیم

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در دولت یازدهم، به وضوح اشاره کرد: متأسفانه برخی جریانات از FATF به عنوان ابزاری برای پیشبرد پروژه های سیاسی و اقتصادی خاص خود استفاده می کنند و با فشار به دنبال تحقق نظرات جانبدارانه خود هستند؛ اما در این برهه حساس اقتصادی، ضروری است که منافع ملی ما ایجاب کند از چالش FATF عبور کنیم.
محمود واعظی با تأکید بر موضوع FATF در مجمع تشخیص مصلحت نظام، اظهار داشت: ایران در فهرست سیاه این نهاد قرار دارد، به این معنا که بانک ها و مؤسسات مالی کشورهای عضو قادر به همکاری و ارتباط با ایران نیستند. وضعیت کنونی باعث از دست رفتن فرصت ها و به وجود آمدن محدودیت های جدی برای دسترسی ایران به بازارهای مالی و بانکی بین المللی شده و هزینه های معاملات خارجی را به شدت افزایش داده است.
روابط خارجی اقتصادی کشور نیازمند اقدامات فوری است
وی تصریح کرد: به دلیل این محدودیت ها، مؤسسات مالی بین المللی از همکاری با ایران اجتناب می کنند تا از خطرات ناشی از اقدام های FATF در امان باشند. با توجه به وضعیت اقتصادی فعلی کشور، به وضوح مشخص است که روابط خارجی اقتصاد ما به تدابیر فوری نیاز دارد تا هم تحریم ها برطرف شوند و هم موانع FATF زائل گردد.
حل و فصل معضلات FATF و رفع تحریم ها نباید به یکدیگر مرتبط شود
قائم مقام دبیرکل حزب اعتدال و توسعه بیان کرد: دو موضوع تحریم ها و FATF باید به صورت جداگانه مورد بررسی قرار گیرند؛ اینکه گفته شود ابتدا باید تحریم ها برداشته شوند و سپس به FATF پرداخته شود یا بالعکس، نادرست و غیرسازنده است. این دو قضیه به هم مرتبط هستند و باید به طور همزمان به حل آن ها پرداخت. هر یک از این مسائل اگر زودتر حل شود، می تواند به پیشرفت دیگر کمک کند. به نظر می رسد برطرف کردن مشکلات FATF سریع تر قابل دستیابی باشد.
وی افزود: شرایط ایجاب می کند که مشخص کنیم کدام مانع از حل و فصل راحت تری برخوردار است. به طور طبیعی، رفع تحریم ها از مجاری مذاکرات هسته ای تامین می شود و زمان بر است؛ اما خروج از لیست سیاه FATF نیازمند تصمیم گیری داخلی است. همین دو لایحه ای که مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان به تصویب رسانده اند، اگر از مجمع تشخیص مصلحت نظام عبور کند، گام موثری به سمت بهبود وضعیت کشور خواهد بود.
رعایت استانداردهای FATF اثرات مهمی بر گشایش اعتبار بانکی دارد
وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در دولت یازدهم گفت: اگر با اقدامات شایسته و ملی مجمع تشخیص مصلحت نظام موفق به خروج از لیست سیاه FATF شویم، ممکن است بعد از مدتی به لیست خاکستری وارد شویم و در نهایت از مشکلات FATF عبور کنیم. تحقیقات نشان داده که رعایت استانداردهای FATF تأثیرات زیادی بر گشایش اعتبار بانکی دارد. حل مشکلات FATF می تواند بهبود شرایط اقتصادی و مالی کشور را تسهیل کند. این اقدام مهم به افزایش شفافیت مالی و بهبود روابط بانکی با کشورهای خارجی کمک می کند.
وی ادامه داد: جهت روشن سازی اذهان مخالفین باید گفت که گروه ویژه اقدام مالی دسترسی به اطلاعات مالی کشورهای مختلف ندارد و تنها وظیفه اش تعیین ساختارها و استانداردهایی برای مبارزه با پولشویی و تامین مالی تروریسم است و نظارتی مستقیم بر تراکنش های مالی کشورها ندارد. همچنین پیروی از این استانداردها به منظور افزایش شفافیت، کاهش ریسک اعتباری و تقویت اعتماد در نظام های مالی، به تسهیل گشایش اعتبار بانکی و همکاری های بین المللی یاری می رساند.
واعظی اظهار داشت: این روند به نوبه خود منجر به کاهش هزینه های مالی، افزایش امنیت تراکنش ها و تضمین کیفیت مناسب کالاها و خدمات خریداری شده می شود؛ بنابراین رعایت استانداردهای FATF به سود بانک ها، مشتریان و اقتصاد کلی کشور خواهد بود. بانک ها با پیاده سازی فرآیندهای FATF قادر خواهند بود فعالیت های مشکوک را شناسایی کرده و از همکاری با مشتریان پرریسک پرهیز کنند؛ از این رو، بانک ها می توانند با اطمینان بیشتری خدمات اعتباری ارائه نمایند و احتمال وقوع تخلفات مالی و پولشویی به شدت کاهش یابد.
رعایت استانداردهای FATF منجر به افزایش اعتماد بین بانک ها و مشتریان خواهد شد
واعظی خاطرنشان کرد: کاهش ریسک اعتباری موجب می شود که بانک ها هزینه کمتری برای مدیریت ریسک و پوشش خسارت های احتمالی صرف کنند. در عین حال، رعایت استانداردهای FATF به تقویت اعتماد بین بانک ها و مشتریان کمک خواهد کرد. این اعتماد امکان ارائه تسهیلات اعتباری با اطمینان بیشتر را برای بانک ها فراهم می سازد. بانک ها با داشتن سیستم های شفاف مالیاتی و گزارش دهنی قادرند به درخواست های اعتباری پاسخ دهند، که این موضوع یاری رسان کسب وکارها و افراد خواهد بود.
وی تصریح کرد: ممکن است فردی انتقاد کند که در صورت تحریم بودن، روابط بانکی چندان عملی نیست و جایی ندارد. شاید این نظر در خصوص برخی کشورهایی که ارتباطی با آن ها وجود ندارد، درست باشد؛ اما برای کشورهایی که آماده اند تا به تجارت و روابط مالی و بانکی با ایران بپردازند، فشار FATF مانع اصلی تعاملات تجاری باقی مانده است. خبر بررسی کارشناسی لوایح پیوستن ایران به کنوانسیون مقابله با تأمین مالی تروریسم (CFT) و کنوانسیون پالرمو در کمیسیون های تخصصی دبیرخانه مجمع تشخیص مصلحت نظام امیدبخش و مثبت است.
وی در پایان خاطرنشان کرد: ضروری است تا موضوع FATF با دقت و بر اساس مصالح ملی بررسی شود و کمترین توجهی به فضاسازی های سیاسی نشود. متأسفانه، همان طور که اشاره کردم، برخی جریانات از FATF به عنوان ابزاری برای پیشبرد پروژه های سیاسی و اقتصادی خاص خود استفاده می کنند و به دنبال فشار به منظور تحقق نظرات جانبدارانه شان هستند. بدون شک، در شرایط اقتصادی کنونی، منافع ملی ما در عبور از چالش FATF خلاصه می شود.